Kiradi: sport musobaqalari, sport harakati, sport faoliyati, sport tayyorgarligi, sport

---

 
 
 
Suzish va uni o‘qitish metodikasi fanining asosiy atamalariga quyidagilar 
kiradi: sport musobaqalari, sport harakati, sport faoliyati, sport tayyorgarligi, sport 
tayyorgarligi tizimi, sport maktabi, sport mashg’ulotlari tizimi, sport 
ko‘rsatkichlar, sport natijalari. Shu atamalar mazmuni va xajmini aniqlab olmasdan 
turib, suzish va uni o‘qitish metodikasi o‘rganadigan fanni muvaffaqiyatli ravishda 
egallab bo‘lmaydi.
SUZISH VA UNI O‘QITISH METODIKASI FANINING 
MAQSADI HAMDA VAZIFALARI
Sport – qisqa ma’noda shaxsiy musobaqa faoliyati deyilsa, keng ma’noda 
shaxsiy musobaqa faoliyati shu faoliyat asosida kelib chiqadigan maxsus 
Vazifalariga talabalar bilan o‘quv mashg‘ulotlari ko‘rsatilgan o‘quv dasturlari 
asosida nazariy va amaliy mashg‘ulotlar shaklida o‘tkaziladi. Shu mashg‘ulotlar 
jarayonida suzish sportining rivojlanish tarixi, O‘zbekiston Respublikasining 
jismoniy tarbiya tizimida suzishning o‘rni, suzish texnikasining ilmiy-nazariy 
asoslari, suzish mashg‘ulotlarida mashq qilish va o‘rgatish asoslari, suzishning 
usullarini o‘rgatish va o‘zlashtirish bo‘yicha tayyorlov mashqlari, suzish 
texnikasini takomillashtirish va o‘rgatishda maxsus sport mashqlari, ko‘krakda 
kroll va chalqancha kroll, delfin, brass usulida suzish texnikasini o‘rgatish, suzish 
mashg‘ulotlarida o‘rgatish metodlari, suzishda startdan chiqish va burilishlarni 
o‘rgatish, suvda cho‘kayotgan odamga birinchi yordam ko‘rsatish, suzish bo‘yicha 
musobaqalarni tashkil qilish va o‘tkazish, musobaqa hujjatlari, hakamlik qilish 
kabi vazifalarni amalga oshirish bilan birgalikda jismoniy sifatlarni rivojlantirishni 
ko‘zda tutadi. 
5
KirishSuzish va uni o‘qitish metodikasi fani maqsadi talabalarga suzishni o
‘qitish uslubi va nazariy bilimlarini o‘rgatish, suzish texnikasi va usullarini haqida 
nazariy bilim, amaliy harakat ko‘nikma va malakalarini egallash, o‘rganish,
suzish bo‘yicha mashg‘ulotlarni tashkil qilish va o‘tkazish uslubiyotini o
‘rgatish, cho‘kayotganlarni qutqarish va ularga birinchi yordam ko‘rsatishdagi 
bilimlarni o‘rgatishga qaratilgan. 

---

tayyorgarlik hamda uning norma va yutuqlari tushuniladi.
Sport musobaqalari – ko‘rsatish uslubi, sport yutuqlarini baholash va 
taqqoslash, sport sohasidagi raqobatlarni o‘ziga nisbatan boshqarishdir. Sport 
musobaqalari, boshqalar bilan muloqotda bo‘lishi kerakli ommili, shaxsni tashkil 
topishini vositasi, inson imkoniyatlarini anglab etish, etalon ko‘rsatkichlarini 
tuzishga qaratilgan.
Suzuvchilarning tayyorgarlik va musobaqa faoliyati xususiyatlari, musobaqa 
yuklamasini me’yorlash muammolari, sportchilarning texnik va taktik mahorati 
mezonlari hamda omillari bilan tanishtiradi.
Bu bilimlar bo‘lajak murabbiy ishi, shug’ullanuvchilarning sport toifasi 
me’yor talablarini bajarishga tayyorgarligini samarali amalga oshirish 
malakasining asosi bo‘lishi lozim. Shug’ulanuvchilar tayyorgarligining umumiy 
pedagogic va maxsus vositalari hamda uslublarini o‘z ichiga oladigan sportchilar 
tayyorgarligi tizimi to‘g’risida aniq tasavvurga ega bo‘lish katta ahamiyatga ega.
Mazkur o‘quv kursi suzuvchining ahloqiy-iroda, texnik, taktik va jismoniy 
tayyorgarligi vositalari hamda uslublarini o‘rganishni nazarda tutadi. 
Suzuvchilarning mashg’ulotlari va musobaqa faoliyatini nazo’rat qilish hamda 
tahlil etish malakasi ham muhim ahamiyat kasb etadi.