Кино ва телевидениеда монтаж

 
quyidagi
 
natijani ko‘ramiz 
(21-rasm). 
Bu vaziyatda ko‘rinib turibdiki, tomoshabin ekranda o‘zaro 
suhbatlashayotgan insonlarni emas, balki ikkalasi ham bir 
tomonga qarab turgan insonlarni ko‘rar ekan... Biroq bunday 
bo‘lishi mumkin emas! Suhbatlashayotgan paytda odamlar bir-
birlariga qarab o‘tirishlari kerak-ku! 
21-rasm. 
 
Keling, endi kameralarning nuqtalarini bir oz o‘zgartirib 
ko‘ramiz. 1-kamerani shunday joylashtiramizki, kadrda janob 
Aliev va bizga orqasi bilan turgan Begalieva xonimning 
yelkasining bir qismi ko‘rinib turadi. Natijani yana bir bor ko‘rib 

---

51
chiqamiz (22-rasm). 
Ekranda hosil bo‘lgan natijani taxlil qilib ko‘ramiz.
 
Birinchi 
kadrda janob Aliev ro‘parasida turgan Begalieva xonimga qarab 
turibdi. Bunga zarracha shubha yo‘q, albatta. Biroq Begalieva 
xonim qayoqqa qarab turibdi? Shunisi aniqki, u Alievga qarab 
turgani yo‘q! Unda u kimga qarab turibdi, o‘zigami? 
22-rasm. 
Afsus! Biroq bu haqiqat, bizda u rostdan ham o‘ziga o‘zi 
qarab turganday taassurot uyg‘onmoqda (23-rasm).
 
23-rasm. 
Bir qarashda be’manilik... Biroq, agar siz xayolan 1-va 2-
tasvirga olish nuqtalariga o‘zingizni qo‘yib ko‘rsangiz bu 
nuqtalardan olingan kadrlar ekranda rostdan ham huddi shu 

---

52
ko‘rinishda bo‘lishiga ishonch hosil qilasiz! 
Alievning ekranning chap tomonidan birdaniga o‘ng 
tomonga o‘tib qolishi tomoshabin uchun tamomila kutilmagan va 
tushunarsiz holat bo‘ladi. Bechora tomoshabinlar filmni tomosha 
qilishni tashlab, qanday qilib bu vaziyat ro‘y berganlini haqida 
o‘ylay boshlaydilar. 
Bu muammoni yechish uchun, 2-tasvirga olish nuqtasini 
keyingi mizantsenadagi kabi strelka bilan ko‘rsatilgan yangi 
nuqtaga o‘tkazib ko‘ramiz (24-rasm).
 
24-rasm. 
 
Tasvirga olish nuqtasini bu ko‘rinishga o‘zgartirish ekranda 
ko‘rinadigan natijaga sezilarli o‘zgartirish kiritadi (25-rasm).
 
25-rasm. 

---

53
2-tasvirga olish nuqtasini o‘rnini o‘zgartirish orqali biz 
janob Alievning makondagi o‘z qonuniy joyiga qaytardik. U 
kadrning chap tomonidan joy oldi va o‘z nigohini suhbatdoshi 
Begalieva xonimga qaratdi.
Montajning “Makonda bo‘ljal olish bo‘yicha montaj” deb 
nom olgan 2-tamoyili quyidagi qoidaga asoslanadi: