Kimyoviy texnologiyalar

III.1.Issiqlik balansi tenglamasi:

Issiqlik balansi tenglamasi quyidagicha hisoblanadi

Q=G₁∙∆I₁=G₂∙∆I₂
Bunda:
Q-uzatilayotgan issiqlik miqdori;
G₁,G₂-mos issitiladigan va qizdirilgan issiqlik elitgich sarfi;
∆I₁,∆I₂-mos issiqlik elitgich entalpiyasini o’zgartirishi;
Agregat xolati o’zgarmaganda:
∆I₂=C_r2∙(t″_s-t′_s);
C_r2-Suyuq issiqlik elitgichning o’rtacha solishtirma issiqlik sig’imi t″_s dan t′_s gacha, Dj/kg∙⁰C.
t′_s va t″_s –issiqlik elitkichning boshlang’ich va oxirgi xarorati
(1.2)dankelib chiqib (1.1)tenglama quydagicha bo’ladi:
Q=G₁∙∆I₁=G₂∙C_r2∙( t″_s-t′_s)
Bu xolda qizdirilgan bug’ sarfi quydagicha aniqlanadi:

I′ ,I′-isituvchi bug’ va kondensat entalpiyasi,Dj/kg

I′′=2768,1∙10³Dj/kg

I′=719,3∙10³Dj/kg

Q=G₁∙∆I₁= ∙ (2768,1-719,3)∙10³=697 kvt

	Var	Xujjat	Imzo	Sana	Benzinni isitish uchun ko’p yo’lli qobiq quvurli tipidagi issiqlik almashinish qurilmasi	Varaq
Bajardi		Rajabova M				26
Qabul q		Jumaniyozov Z
III.2.Issiqlik almashinish yuzasini aniqlash Issiqlik jarayoni uchun zarur bo’lgan issiqlik almashinish yuzasi quydagi tenglamadan aniqlanadi: Q=K∙∆to’r∙ F Bunda: K-issiqlik beruvchi koefitsenti, Vt/m^2∙⁰C ∆to’r -temperaturaning o’rtacha farqi, ⁰C F-issituvchi yuza,m^2 F= Ko’rilayotgan loyixa ishsida ∆to’r –uchun bog’lanishlar xarakteri issiqlik uzatgichlar xarakati yo’nalishi va issiqlik eltgichlardan birortasini agregat xolati o’zgarishlari bilan farqlanadi hamda quyidagicha aniqlaniladi: ∆to’r = ; agarda <2 bo’lsa uxolda ∆to’r quyidagicha topiladi ∆to’r = Bu yerda: -temperaturalarning katta farqi bo’lib u issiqlik almashinish jarayonida isitiluvchi va sovitiluvchi agentlar bir xil yo’nalishda bo’lsa ∆tka=t1′- t2′ ko’rinishda aksincha bo’lsa u holda ∆tka=t1′-t″2 agarda agentlarning birortasini agregat holati o’zgarsa u holda ∆tka=θkond- t2′ - temperaturalarning kichik farqi bo’lib u issiqlik almashinish jarayonida isitiluvchi va sovitiluvchi agentlar bir xil yo’nalishda bo’lsa ∆tki=t″1 -t″2 ko’rinishda aksincha bo’lsa u holda ∆tki=t2′-t″1 agarda agentlarning birortasini agregat holati o’zgarsa u holda ∆tki=tb-t″2
	Var	Xujjat	Imzo	Sana	Benzinni isitish uchun ko’p yo’lli qobiq quvurli tipidagi issiqlik almashinish qurilmasi	Varaq
Bajardi		Rajabova M				27
Qabul q		Jumaniyozov Z
Bizning loyihamizda isitiluvchi va sovutiluvchi agentlar bir-biriga qarama qarshi yo’nalishda xarakatlanganligi uchun quyidagich xisob yuritamiz ∆to’r=129 ekanini aniqlaymiz =170-20=150⁰C ∆tki =170-80=110⁰C ∆to’r = Quvurlardan iborat bo’lgan yupqa devorli (qoplamali)qurilmalar uchun issiqlik elitish (d2/d1<1.5) koefitsentini xisoblashda quydagi formuladan foydalanishimiz mumkin: K= Ushbu formula yuqorida izoxlangan (1.5) va (1.6) formulalardan kelib chiqadi, Bu yerda: -quvur devorining qalinligi bo’lib u metrda ifodalanadi va quyidagicha hisoblanadi = =50Vt/m⁰C – quvur materialining issiqlik o’tkazuvchanlik koefitsenti. kondensatsiyalangan bug’dan devorga issiqlik berilish koefitsenti bo’lib u quydagi formuladan xisoblanadi: = Bu yerda: Re- Renolds kriteriyasi soni [2(4.15)]; =tb-td1 ∆tb= 170-105,5=64,5⁰C td1- devorning bug’ tomonidagi temperaturasi bo’lib u o’z navbatida quyidagicha xisoblanadi td1= tb -
	Var	Xujjat	Imzo	Sana	Benzinni isitish uchun ko’p yo’lli qobiq quvurli tipidagi issiqlik almashinish qurilmasi	Varaq
Bajardi		Rajabova M				28
Qabul q		Jumaniyozov Z
td1=170 - B – kompeleks, qiymati bo’lib u jadvaldan olinadi va u B=12∙10^-3 tb= 170⁰C, B=12∙10^-3m va A=136 ekanligi ma’lum bo’lsa u xolda ∆tb= 170-105,5=64,5⁰C ligini aniqlaymiz. Shundan so’ng bug’ uchun Renolds kriteriyasi soni quyidagi formuladan aniqlaymiz Reb=3,5∙Z b^0,75∙( )^0,25 Bu yerda: Zb=∆t∙𝛑∙r∙A gat eng bo’lsa u holda u Zb=64,5∙3,14∙0,02∙136=550,88 ga teng bo’ladi va biz bug’ uchcun Renolds kriteriyasi sonini aniqlaymiz Reb=3.5∙550,88^0,75∙( )^0,25=359,86 Renolds soni aniqlangach bug’dan devorga issiqlik berish koeffissentini aniqlaymiz α1= = =7404,5Vt/m^2∙⁰C α2– quydagi formula bilan qurilma devoridan suyuqlikka beriladigan issiqlik berish koeffissentini aniqlaymiz: α2=Nus2∙ bu yerda: Nu, Res2- ning qiymati bo’yicha (4,6-4,9) kriterial bog’liqliklar orqali xisoblanadi. s2– suyuqlik issiqlik elituvchi uning issiqlik o’tkazuvchanlik koefitsenti bo’lib u s2=64,8∙10^-2Bt/m∙⁰C ga tengdir Res2 va Prs2 krterial bog’liklar ts2=tb-∆to’r formulasidan aniqlanadi va u ts2=170-129=41⁰C gat eng bo’ladi. Pr s2-Prandatel sonini aniqlash uchun esa td2=td1-∆td formulasidan foydalanamiz va quyidagi qiymatga ega bo’lamiz td2=105,5-∆td ushbu formuladagi ∆td –
	Var	Xujjat	Imzo	Sana	Benzinni isitish uchun ko’p yo’lli qobiq quvurli tipidagi issiqlik almashinish qurilmasi	Varaq
Bajardi		Rajabova M				29
Qabul q		Jumaniyozov Z
devorlarning o’rtacha temperaturalari farqi bo’lib u ushbu formula orqali aniqlaniladi ∆td= va biz keying o’rinlarda ushbu formulani devordagi xaroratning sovitilishi deb yurutamiz. Bu yerda: qb=α1∙( t1′-td1) gat eng ekanligini inobatga olib quyidagi ifodaga ega bo’lamiz ∆td= va ushbu ifoda orqali devordagi xaroratning sovitilishi ga teng ekanligini aniqlaymiz ya’ni ∆td= Quvur ichidagi suvning Renolds soni Res2= formulasi orqali topiladi. Bu yerda: – kinematik qovushqoqlik bo’lib u suv uchun =0,556∙10^-6m^2/s ga tengdir - suyuqliklarning o’rtacha oqish tezligi bo’lib u = formulasi orqali da ifodalanadi va biz ushbu formulaga asosan quyidagi qiymatga ega bo’lamiz = Ushbu qiymatlarni bilgan xolda suv uchun Reynolds sonini ga teng ekanligini va quvur ichidagi suv turg’un turbulent rejimida xarakatlanayotganini aniqlaymiz ya’ni Res2= Suvning Reynolds soni aniqlagach jadvaldn devor va suv uchun Prandatel sonlarni olamiz ya’ni suv uchun Prandatel soni Prs2=3,12 va devor uchun Prd2=2,52 ga tengdir.Yuqoridagi qiymatlarni bilgan xolda suyuqlik uchun Nusselt mezonini Nus2=0,021∙ ∙ ∙( )^0,25 formulasi orqali aniqlaymiz Nus2=0,021∙ ∙ ∙ =0,021∙198873,4^0,8∙3,12^0,43∙ = 626,455
	Var	Xujjat	Imzo	Sana	Benzinni isitish uchun ko’p yo’lli qobiq quvurli tipidagi issiqlik almashinish qurilmasi	Varaq
Bajardi		Rajabova M				30
Qabul q		Jumaniyozov Z
Barcha xisoblab topilgan kattaliklarni bilgan xolda α2–qurilma devoridan suyuqlikka beriladigan issiqlik berish koeffissentini α2=Nus2∙ aniqlaymiz α2=Nus2∙ =626,455∙ =10148,5 Vt/m^2∙⁰C Topilgan qiymatlar kondensatsiyalangan bug’dan devorga issiqlik berilish koefitsenti va α2–qurilma devoridan suyuqlikka beriladigan issiqlik berish koeffissentlariga asosan K-ni yani umumiy issiqlik berish koeffisentini aniqlaymiz va u quydagicha topiladi: K= = 966,,2 Vt/m^2∙⁰C Hisoblarning to’g’riligiga aniqlik kiritish uchun α1∙(tb-td1)=K∙∆to’r formula orqali tekshirib olamiz. Kattaliklar qiymatlari 5% dan oshmasligi kerak bo’ladi, agar 5% dan oshsa u xolda qayta xisoblash qilishimiz kerak bo’ladi. α1∙(tb-td1)=K∙∆to’r 7404∙(170-105,5)=966,2∙129=781,17 kVt/m^2 781,17kVt/m^2= 124,6 kVt/m^2 Hisoblangan kattaliklar farqi 5% dan ortiq shuning uchun hisoblash jarayonini quvur devjrining yangi temperaturasini aniqlash bilan boshlaymiz va u quydagicha xisoblanadi: tс1= Qizdirilayotgan suyuqlikni 32,2⁰C dagi ko’rsatkichlari asosida hisoblashni amalga oshiramiz. ∆tb= tс1=170-137,8=32,2⁰C Qayta hisoblashni kondensatsiyalangan bug’dan devorga issiqlik berilish koefitsenti va α2–qurilma devoridan suyuqlikka beriladigan issiqlik berish koeffissentlarini ∆tb=32.2⁰C deb yuqoridagicha tartibda qayta xisoblaymiz unda biz quyidagi kattaliklarga ega bo’lamiz α1= α2=2975 Vt/m^2∙⁰C
	Var	Xujjat	Imzo	Sana	Benzinni isitish uchun ko’p yo’lli qobiq quvurli tipidagi issiqlik almashinish qurilmasi	Varaq
Bajardi		Rajabova M				31
Qabul q		Jumaniyozov Z
K= α1∙(t𝜅-tc1)=K∙∆tcr 14833∙(170-137,8)=3674∙129; 477,6kVt/m^2=473,9kVt/m^2 Natijalarni taqqoslaganda ular orasidagi farq 5 % dan kam chiqdi va biz endi umumiy issiqlik almashinish yuzasini F= formulasi orqali hisoblab, bitta qator uchun zarur bo’ladigan issiqlik almashinish yuzasini F1=𝛑∙D∙L formulasi orqali hisoblaymiz. Ikkala natijani hisoblab topgandan keyin n-qatorlar sonini n= formulasi orqali hisoblaymiz. F= F1=𝛑∙Di∙L, Bu yerda: Di=40mm=0,040m F1=3,14∙0,040∙1,6=0,201m^2 F va F1 ni bilgan xolda n-qatorlar sonini n= formulasi orqali hisoblaymiz va u n= n=7 ga teng bo’ldi. Demak biz xisoblagan quvur ichida quvur tipidagi loyixa ishimizda qurilmamiz quyidagi o’lchamlarga ega bo’ladi. L=1,6 metr issiqlik almashinadigan quvur uzunligi Di=32x4 ichki quvur diametri, Dt=80x4,5 tashqi quvur diametri n=7 quvur qatorlari soni.
	Var	Xujjat	Imzo	Sana	Benzinni isitish uchun ko’p yo’lli qobiq quvurli tipidagi issiqlik almashinish qurilmasi	Varaq
Bajardi		Rajabova M				32
Qabul q		Jumaniyozov Z