Kimyoviy bog‘lanish va molekula tuzilishi Reja

• INORGANIC CHEMSTRY TPHI

Kimyoviy bog‘lanish va molekula tuzilishi Reja:

• Kovalent bog’lanish;
• Valent bog’lanishlar usuli;
• Kovalent bog‘lanish tavsiflari;
• Molekulyar orbitallar usuli;
• Ion,metall bog‘lanishlar. Molekularo ta‘sirlar.

• Asosiy adabiyotlar:
• 1.Shriver and Atkins, Inorganic Chemisrty, Fifth Edition, 2010/ P.W.Atkins,T.L.Owerton, J.P. Rourke, M.T. Weller and F.A. Armstrong, W.H. Freeman and Company, New York. 2010. P. 398-446.
• 2.H.R. To’xtayev, R.Aristanbekov, K.A. Cho’lponov, S.N.Aminov, Anorganik kimyo, Toshkent, Noshir,2011 y. 511 b.

1. Kimyoviy bog’lanishning tabiati

• Uuchta turi:kovalent, ion va metall bog’lanish.ikki xil usul VBU va MO usili bor.
• 1) kimyoviy birikma ikkita atomdagi qarama-qarshi spinli elektronlarning o’zaro juftlashuvi hisobiga .
• H · + · H = H : H
• .. .. .. ..
• :C · + · Cl: = : Cl : Cl:
• .. .. .. ..
• 2) kimyoviy birikmada elektron bulutlar bir-birini qanchalik ko’p qoplasa, bog’ shunchalik mustahkam.

Ikki xil turi ma’lum: qutbli va qutbsiz kovalent bog’lanish.

• Ikki xil turi ma’lum: qutbli va qutbsiz kovalent bog’lanish.
• Qutbsiz kovalent bog’lanish bir xil atomlar orasida .
• H 2, O2, Cl2, N2, F2, Br2, I2 qutbsiz kovalent bog’lanish.
• Bu atomlarninig elektromanfiyligi bir xil:
• 2,1 2,1 2,8 2,8 3,07 3,07
• .. ..
• H : H : Cl : Cl: :N ::: N:
• .. ..
• H2O, H2S, HCl, NH3 , HF qutbli kovalent bog’lanish.
• 2,1 2,8
• + ·· -
• H : Cl :
• ··

• Oktet valent elektronlar sonidan ortiqcha elektronlarga
• ega bo’lish gipervalentlik deyiladi.
• U kengaygan oktet deyiladi bu hodisa 2 davr
• elementlaridan keyin keladigan elementlarda uchraydi.

• Valent gobiqchdagi elektron juftlarning itarilish modeli

• Azot molekulasini hosil bo’lishi