Kimyoning asosiy tushuncha va qonunlari nisbiy atom va nisbiy molekulyar massa. Modda miqdori


KISLOTA VA ASOSLAR HAQIDAGI HOZIRGI TASAVVURLAR



Download 1,36 Mb.
bet61/73
Sana16.01.2022
Hajmi1,36 Mb.
#378901
1   ...   57   58   59   60   61   62   63   64   ...   73
Bog'liq
masala mashq kitob

12.2.3. KISLOTA VA ASOSLAR HAQIDAGI HOZIRGI TASAVVURLAR

Kislota va asoslar haqida qator nazariya, gipoteza va kontseptsiyalar mavjud. Kislota va asoslarning Arreniusning elektrolitik dissotsiatsiya nazariyasi asosidagi tasavvurlari Ostvald tomonidan olg‘a surilgan edi. Unga ko‘ra kislotalar deb, dissotsilanganda vodorod va kislota qoldig‘i ionlarini hosil qiladigan murakkab moddalarga aytiladi. Asoslar  dissotsilanganda metall va gidroksil ionlari hosil qiladigan murakkab moddalardir. Dissotsilanganda H+ yoki OH- ionlari hosil qilmaydigan qator murakkab moddalar ham borki, ular kislota yoki asos xossalarini namoyon etadi. Bunday moddalarning kislotaasos xossalarini tushuntirish uchun bir necha nazariya va gipotezalar tavsiya qilingan. Hozirgi vaqtda solvosistema, proton (BrenstedLouri), elektron (Lyuis), proton-elektron-gidrid (Kreshkov) va boshqa qator tushunchalar bizning kislota va asoslar haqidagi tasavvurlarimizni ancha boyitadi.



Proton nazariyasiga ko‘ra kislotalar deb, proton donorlariga, asoslar deb, proton akseptorlariga aytiladi. Elektron nazariyasiga ko‘ra elektron akseptorlari kislotalar, elektron donorlari esa asoslar deb ataladi. Proton-elektron-gidrid kontseptsiyasiga asosan berilgan sharoitda proton donori yoki elektron akseptori bo‘la oladigan barcha moddalar yoinki kationlar kislotalar, proton akseptori yoki elektron donori bo‘la oladigan modda (ion) lar asoslar deyiladi. Bir reaksiyada kislota bo'lgan zarracha boshqa reaksiyada asos bo‘lishi mumkin. Bu u ishtirok etayotgan konkret sharoitga bog‘liq.

12.16. Proton nazariyasiga ko‘ra quyidagi NH3, CH3NH2, CH3OH, KNH2, HCl, HNO3, NaCl, NH4OH moddalardan qaysilari asos hisoblanadi? (Javob: NH3, CH3NH2, KNH2, NH4OH).

12.17. Proton nazariyasiga ko‘ra quyidagi NH3, H2SO4, CH3NH2HClO4, CH3OH2+, KHSO4, MgOHCl, NH4NO3, NaCl, (NH4)2SO4 moddalardan qaysilari kislota hisoblanadi?

(Javob: H2SO4, CH3NH2HClO4, CH3OH2+, KHSO4, NH4NO3, (NH4)2SO4).



12.18. Elektron nazariyasiga ko‘ra quyidagi FeSO4, Al(ClO4)3, K2SO4, MgCl2, NH3, BCl3, NH4OH moddalardan qaysilari asos hisoblanadi? (Javob: NH3, NH4OH).

12.19. Elektron nazariyasiga ko‘ra quyidagi FeSO4, Al(ClO4)3, K2SO4, MgCl2, FeCl3, NH3, BCl3 moddalardan qaysilari kislota hisoblanadi? (Javob: FeSO4, Al(ClO4)3, FeCl3, BCl3).

12.20. Quyidagi reaksiyalarda qatnashayotgan ta'sirlashuvchi moddalardan qaysilari proton-elektron-gidrid kontseptsiyasiga ko‘ra kislota hisoblanadi?

a) NaOH+H3PO4NaH2PO4+H2O;

b) NaOH+NaH2PO4Na2HPO4+H2O;

c) NaOH+Na2HPO4Na3PO4+H2O.



(Javob: a H3PO4, b NaH2PO4, c Na2HPO4).


Download 1,36 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   57   58   59   60   61   62   63   64   ...   73




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish