Kimyo texnologiya

Abu  Rayxon  Beruniy  yer  hodisalarini  quyosh  ta’siri  bilan  bog’laydi. 

Keyinchalik  uning  fikrlarini  A.L.  CHejevskiyning  “Quyosh  bo’ronlarining 

yordamchi  sadosi”  nomli  kitobi  500  yillik  xolera  va  gripp  kasalliklari  Quyosh 

faoliyati  bilan  bog’liqligini  isbotladi.  Hozirgi  paytda  ekologiya  fanining  ko’p 

tarmoqlari  mavjud  bo’lib,  ular  tez  rivojlanmoqda.  Ya’ni  fiziologik  ekologiya, 

biofizik  ekologiya,  bioximik  ekologiya,  morfologik  ekologiya,  matematik 

ekologiya, genetik ekologiya va boshqa yo’nalishlar tarkib topti.  

---

 

6 

Ekologiya  fani  tirik  organizm  bilan  tabiat  orasidagi  munosabatlar, 

bog’lanishlar  xaqidagi  fan  bo’lganligi  uchun  atrof-muhitni  muhofaza  qilish  kursi 

bilan ham uzviy bog’langandir.  

Tevarak-atrofimiz  zaharli  moddalar  bilan  yildan-yilga  ifloslanib  bormoqda 

ekan, insoniyat hozirgi kunda ekologik bilimga muxtoj bo’lib qoldi. Avvalo, inson 

tabiat  boyliklarini  tezroq  qazib  olib,  o’z  ehtiyojlarini  ko’proq  qondirish  uchun 

texnika  vositalaridan  ko’proq  foydalanib,  ona  yer  qo’ynida  yotgan  juda  ko’p 

moddlarni  (shu  jumladan  radioaktiv  moddlar,  ftor  moddasi  va  b.)  atrof-muhitga 

sochib  yubordi.  Bundan  tashqari  ko’proq  hosil  olish  uchun  kimyoviy  moddlardan 

(pestitsidlar, gerbitsidlar fungitsidlar, defoliantlar va b.) foydalanib va ko’p zaharli 

moddlarni tuproqqa va atrof-muhitga tarqatilmoqda. 

Har  bir  inson  ona  tabiatni  sevish,  tabiatni  saqlash,  atrof-muhitni  muhofaza 

qilish  xaqida  ko’proq  bilishi,  mas’uliyat  xissini  chuqur  anglab  yetishi  uchun 

kitoblarni,  ommaviy  maqolalar  va  risolalarni  o’qib,  o’z  bilimini  oshirib  borishi, 

ekologik tarbiya va madaniyatdan xabardor bo’lishi shart. 

Tabiat,  yer,  suv,  mikroorganizmlar,  o’simlik,  xayvonlar,  odamlar  bir  butun 

uzviy  bog’langandir.  Har  bir  qishloq  xo’jalik  mutaxassisi  o’z  vazifasini  to’g’ri 

bajarsa,  eng  muhimi  tabiat  muvozanatini  buzib  qo’ymaslikning  oldini  olgan 

bo’lamiz.  Tabiat  qonunlarining  nozik  tomonlarini  sayozroq  bilishimiz  bilan  jonli 

tabiatga  zarar  yetkazmasligimiz  kerak.  Tabiat  qonunlari  va  biosfera  o’ta 

mujassamdir.