Kimyo fanining predmeтi va vazifalari. Uni fan sifaт

Neft va gaz mavjud bo'lgan 5 ta asosiy mintaqa: Ustyurt, Buxoro-Xiva, Janubi-G'arbiy Hisor, Surxondaryo, Farg'ona.

Nemis olimlari I.Dedereyner(1829) va L.Meyer(1864), ingliz olimlari U.Odling va J.Nyulends(1863), fransuz olimlari J.Dyuma va A.Shankurtua hamda boshqa olimlar kimyoviy elementlarni sistemalashtirishga harakat qilganlar.

Nobel mukofotining sohiblari: fransuz olimlari Mariya Skladovskaya-Kyuri bilan Pyer Kyurilar 1898- yilda radiometrik usul bilan radiy Ra va poloniy Po elementlarini kashf etdilar.

O.S.Sodiqov(1913-1987) - G'ozadan ajratib olingan moddalarni kompleks kimyoviy tekshirish natijalariga bag'ishlangan ishlari uchun 1985-yilda D.I.Mendeleyev nomidagi oltin medal bilan taqdirlangan. O'zFA Biorganik kimyo institutiga asos solgan.

Oltin zaxiralari Qizilqumdagi Muruntov, ajibugutdagi Bulutkon, Balkantov, Aristonov, To'rboy va boshqa yerlarda joylashgan.

O'zbek olimlari U. O. Oripov, M. Mo'minovlar yadro reaksiyalarini o'rganish sohasida bir qator ilmiy ishlarni boshlab berdilar.

O'zbekiston ko'mir zaxiralari bo'yicha Markaziy Osiyoda 2-o'rinda turadi.

O'zbekiston oltin zaxiralari bo'yicha dunyoda 4-o'rinda turadi.

O'zbekistonda 160 dan ortiq neft konlari mavjud.

O'zbekistonda hozirgi kunda 40 ta qimmatbaho metall konlari qidirib topilgan.

O'zbekistonda ko'mirning geologik zaxiralari 2 mlrd tonnadan ortiq.

O'zbekistonda qidirib topilgan gaz zaxiralari 2 trillion kubometrga yaqin.

Pauli prinsipiga binoan har qanday atomda barcha kvant soni bir xil bo'lgan ikkita elektron bo'lishi mumkin emas.

Pog'onachalarda elektronlarni to'lib borishi V.M. Klechkovskiy (1900-1972) qoidasiga asosan aniqlanadi.

Respublikamizda neft va gazni qayta ishlaydigan zavodlar Farg'ona, Oltariq, Sho'rtan, Muborak va Ko'kyumaloqda faoliyat ko'rsatmoqda.

S.Y.Yunusov(1909-1991) - D.I.Mendeleyev nomidagi oltin medal bilan taqdirlangan. O'zFA O'simlik moddalari kimyosi institutiga asos solgan va o'simlik moddalari kimyosi maktabini yaratgan. O'zbekistonda uchraydigan 3600 dan ortiq o'simlikda 2000 dan ortiq alkalaoidlarni aniqlagan.

Sh.I. Solihov(1944) - Oqsillar kimyoviy tuzilishi va ularning organizmga ta'siri to'g'risida ilmiy maktab yaratgan. Olimning "Logoden", "Timoptin", "Gazolidon" kani 10 ga yaqin preparatlari tibbiyot amaliyotiga joriy etilgan. Uning rahbarligida olingan feromon tutqichlari mamlakatimiz paxtachiligini zararkunandalardan himoya qilishda bir necha yildan buyon to'liq qo'llanilmoqda.