Kimyo fani bo‘yicha o‘zbekiston respublikasi uzluksiz ta’lim milliy o‘quv dasturlari ta’lim sifatini nazorat qilish davlat inspeksiyasi

2-Modul. To‘yingan uglevodorodlar (alkanlar, parafinlar).
3
-
mavzu
. 
To‘yingan uglevodorodlar
Organik birikmalar nomenklaturasining qisqacha sharhi. Ratsional nomenklatura. 
IYuPAK nomenklaturasining asosiy prinsiplari. To‘yingan uglevodorodlar-alkanlarning 
gomologik qatori, izomeriyasi, nomenklaturasi, radikallari. 

---

170
4-mavzu
. 
To‘yingan uglevodorodlar xossalari va ishlatilishi
Alkanlarning gomologik qatori, nomlanishi va izomeriyasi. Alkil radikallar. Al-
kanlarning kimyoviy xossalari. Alkanlardagi radikal-zanjir almashinish reaksiyasi mexa-
nizmlari haqida umumiy tushunchalar: galogenlash, sulfoxlorlash, sulfooksidlash, nitro
-
lash, oksidlash reaksiyalari. 
5-mavzu
. 
Kokslash va neft
Koks va uni qayta ishlash. Qazilma ko‘mir, torfni quruq haydash, koks gaz. Alkanlarning 
tabiiy manbalari. Neft, uni qayta ishlash va krekinglash. Neftdan olinadigan mahsulotlar.
3-modul. Uglevodorodlarning galogenli hosilalari (galoidalkillar).
6-mavzu
. 
To‘yingan uglerod atomida nukleofil o‘rin olish va elimirlanish reak
-
siyalari.
Alkilgalogenidlarning to‘yingan uglerod atomida nukleofil o‘rin olish reaksiyalari. 
Nukleofil o‘rin olish reaksiyalarining Klassifikatsyasi. S
N1
, S
N2
, E
1
va E
2
reaksiyalarining 
asosiy xarakteristikasi. S
N2
tipdagi reaksiyalar, ularning kinetikasi va stereoximiyasi. 
Nukleofillik haqida tushuncha. Radikalning kimyoviy tabiatining va substratning yo‘qo
-
tiluvchi guruhining, nukleofil reagent tabiatining va erituvchining S
N2
reaksiyalar tezl-
igiga ta’siri. Elimirlanish (ajralish) reaksiyalari haqida umumiy tasavvur, ularning mex
-
anizmlari. Elimirlanish reaksiyasining mexanizmiga ta’sir etuvchi faktorlar.