«Кимёвий технология» йўналиши бўйича таълим олаётган талабалар учун

Маълум вақт ўтгандан сўнг аммиакнинг сувга ўтиши камаяди, тескари йўналишнинг тезлиги орта боради. Бу хол иккала йўналишдаги моддаларнинг ўтиш тезлиги бир хил бўлгунча давом этади. Ўтиш тезлиги бир хил бўлганда динамик мувозанат содир бўлади. Мувозанат пайтида модданинг бир фазадан иккинчи фазага ўтиши сезилмайди.

• Маълум вақт ўтгандан сўнг аммиакнинг сувга ўтиши камаяди, тескари йўналишнинг тезлиги орта боради. Бу хол иккала йўналишдаги моддаларнинг ўтиш тезлиги бир хил бўлгунча давом этади. Ўтиш тезлиги бир хил бўлганда динамик мувозанат содир бўлади. Мувозанат пайтида модданинг бир фазадан иккинчи фазага ўтиши сезилмайди.
• Мувозанат пайтида х нинг маoлум қийматига бошқа фазадаги тегишли аниқ бир қийматли мувозанат концентрацияси у* тўғри келади. Худди шунингдек, у нинг маoлум қийматига тегишли мувозанат концентрацияси х* нинг тўғри келади. Мувозанат пайтида фазалардаги тарқалувчи компонент концентрациялари ўртасида умумий боғлиқлик қуйидагича ифодаланади:
• у* = f (х) ёки х*= f (у)

Моддий баланс ва иш чизиғи.

• Моддий баланс ва иш чизиғи.
• Моддий баланс. Саноатда ишлатиладиган қурилмаларда иш концентрацияларнинг қийматлари хеч вақт мувозанат концентрацияларига тенг бўлмайди. Фазаларда тарқалувчи компонент иш концентрациялари орасидаги боғлиқлик у = f(х) ни ифода қилувчи чизиқнинг кўриниши жараённинг моддий баланс асосида аниқланади.
• Масалан: қурилманинг пастки қисмида Gб (кг/с) миқдори хамда Уб концентрацияли газ фазаси киради, бу фаза Со (кг/с) миқдорда ва охирги концентрацияси Уо га тенг бўлган холда қурилманинг юқори қисмидан чиқади. Суюқлик фазаси қурилманинг юқори қисмидан Lб (кг/с) миқдорда ва Хб концентрацияда киради, бу фаза қурилманинг пастки қисмидан Lо (кг/с) миқдорда ва Хо концентрациядан чиқади. Фазаларнинг концентрациялари тарқалувчи компонентнинг массавий улушларида ўлчанади.
• Умумий холда моддий баланс тенгламаси қуйидагича ёзилади:
• G- + L =G0 + L0
• тарқалувчи компонент бўйича моддий баланс қуйидагича бўлади:
• Gy + Lx = G0 y0 + L0x0
• Қурилманинг хохлаган бир кесими учун моддий баланс тенгламасини тузамйз. Бу кесим учун фазалар сарфини G ва I, уларнинг концентрацияларини у ва х билан белгилаймиз. Бунда умумий моддий баланс ва тарқалувчи компонент бўйича олинган моддий баланс тенгламалари қуйидагича бўлади.