Кимёвий жараёнлар энергетикаси

Radioaktiv yemirilish qonuni.

Vaqt birligida radioaktiv moddaning parchalanadigan miqdori dastlabki miqdordagi moddaning ma’lum ulushini tashkil etadi.

Birinchi marta sun’iy radioaktivlik xodisasi 1919 yilda E.Rezerford tomonidan quyidagi jarayonda kuzatiladi:
⁴₂ He + ¹⁴₇N = ¹⁷₈O + ¹₁p

Yadrolarning sintez jarayoni ham energiya chiqarish bilan sodir bo’ladi. Massa soni katta bo’lgan yadrolar parchalanganda ularning 0,1% massasi xisobiga energiya ajralib chiqadi. Massa soni nisbatan kichik yadrolar o’zaro birlashib yangi yadro xosil qilganda yanada ko’proq energiya ajralib chiqadi. Quyosh energiyasining asosiy manbai bo’lgan

4¹₁H=⁴₂ He

Jarayonida esa 0,7% massa xisobiga energiya ajralib chiqadi.

Xozirgi zamon tasavvurlariga qaraganda kimyoviy element yulduzlarda sodir bo’ladigan yadro reaktsiyalar natijasida sodir bo’ladigan evalyutsiya bir biriga qarama qarshi ikki faktorni o’z ichiga oladi.

1. 
   Gravitatsion siqilish
   
2. 
   Juda katta miqdorda energiya chiqarish bilan sodir bo’ladigan yadro reaktsiyalar. Bularga quyidagilar misol bo’ladi:
   

1). ¹²₆ S+¹₁H=¹³₇N

2). ¹²₆C+42H=¹⁶₈O

3) ¹²₆C+¹²₆C=²⁴₁₂Mg