Kichik quvvatli energiya samaradorligi yuqori bo’lgan sinxron divigatellar

Mavzu: Kichik quvvatli energiya samaradorligi yuqori bo’lgan sinxron divigatellar

Tayyorladi: 7B-18 KEM guruh talabalari: Abdaliyeva D. Abdug’aniyeva Sh.

Sanoat korxonalarida ishchi mexanizimlarni harakatga keltirish uchun asosan elektr moshinalardan foydalaniladi .Bularning ichida eng ko’p tarqalgani asinxron dvigatellar hisoblanidi. Asinxron dvigatellar quvvati bo’yicha quyidagi turlarga bo’linadi :

1.Mayda 1kw gacha bo’lgan;

2.Kichik 1kw dan 10 kw gacha bo’lgan;

3.O’rta 10 kw dan 100 kw gacha;

4. Katta 100 kw dan 1000 kw gacha;

5.Yirik 1000 kw dan yuqori.

Biz kichik quvvatli asinxron dvigatellarni ishlash prinsipini o’rganib chiqdik. Kichik quvvatli dvigatellar suv chiqarish qurilmalari, ventilyatorlar, metallarga va yog’ochlarga ishlov beruvchi dastgohlar ijro mexanizmlari va boshqa kichik mexa-nizmlari va boshqa kichik mexanizmlarni harakatga keltiradi.

Ishalab chiqarish korxonalarida 1960-1970 yillarda Sobiq Ittifoq davrida ish-lab chiqarilgan asinxron dvigatellar qo’llanilmoqda. Bunga misol 1965- yilda ish-lab chiqarilgan AИР 80 А2 tipidagi asixron dvigatellarning pasport ma’lumotlarini keltirib o’tamiz:

Tipi:АИР 80 А2 У3;

Chastotasi: 50 Hz;

Ulanish guruhi: yulduzcha;

Nominal kuchlanishi: 380V;

Nominal tok kuchi: 3,3A;

Quvvati: 1,5kw

Aylanishlar soni: 2850 об/мин; Og’irligi: 23,7 kg;

FIK:81%; 3Ф: uch fazali;

Cosφ:0,85; Tayyorlangan: CCCP;

IP:54; Narxi: 2000 руб.~297 380 so’m.

Val diametri: 21mm;

Hozirgi kunda zamonaviy energiya tejamkor kichik quvvatli asinxron dvigatellar ham ishlab chiqarilmoqda. Bularda ham mexanik, ham elektr isroflari ilgarigi dvigatellarga nisbatan ancha kam. Chunki motor korpusi tez issiqlik ajralib chiqa-digan materiallardan tayyorlanmoqda. Podshibniklarda ham mexanik isroflar kam. Shuning uchun biz eski tipdagi kichik quvvatli asinxron dvigatellar o’rniga yangi tipdagi asinxron dvigatelning pasport ma’lumotlarini keltirib o’tamiz:

Tipi: АИР 80 А2 У3;

Chastotasi: 50-60 Hz;

Ulanish guruhi: yulduzcha;

Nominal kuchlanishi: 220-380V;

Nominal tok kuchi: 3,4-5,8A;

Quvvati: 1.5 kw

Aylanishlar soni: 3000 об/мин;

FIK: 82%; Val diametri:22mm;

Cosφ:0,85; Og’irligi: 9,3 kg;

3Ф: uch fazali; Tayyorlangan: Kiyev Ukraina;

IP:55 Narxi: 5120 руб.~761 292 so’m.

Ushbu dvigatel o’zining quyidagi afzalliklariga ega: -20⁰C dan +-60⁰C gacha haroratda ishlaydi, cho’lg’amlarining qizish harorati 150⁰C gacha, past shovqinli, o’zgaruvchan tezliklarda ishlay oladi, yopiq inshootlarda qo’shimcha sovutgichlarsiz ishlaydi, turli mexanik va kimyoviy ta’sirlarga chidamli, qo’shimcha funksiyalarga ega(masalan: elektromagnitli tormoz, datchik, himoyalovchi harorat bloki mavjud).

Bunday dvigatellarni ishlatish turli qulayliklarga olib keladi. Masalan: shovqini pastligi ishlayotgan hodimlarga zarari kam (shovqin surunkali kasb kasallikka sabab bo’ladi), massasi kamaygan sari titrash ham kamayadi, korpusi karroziya ga bardoshligi tufayli ishlash muddati uzoq ( eski dvigatellar tez karroziyaga uchrab chulg’amlariga tez zarar yetib tez-tez ta’mirga muhtoj bo’ladi, korpusi karroziya oqibatida yemirilib darzlar paydo qiladi), turli muhitlarda ochiq yoki yopiq ish sharoitlarda o’z afzalliklarini ko’satadi.