Kichik biznes va xususiy tadbirkorlikning mamlakat iqtisodiyotidagi tutgan o’rni

1-jadval
Qoraqalpog’iston Respublikasida kichik biznes va xususiy tadbirkorlikning iqtisod tarmoqlaridagi asosiy ko’rsatkichlar hajmi³

Yillar	Sanoat (mlrd.so'm )	Qurilish (mlrd.so'm )	Bandlik (ming kishi )
2010	205,4	147,5	412,7
2011	259,5	275,1	426,8
2012	338,4	405,3	426,2
2013	533,1	529,1	450,2
2014	713,3	777,2	464,2
2015	1 006,3	920,5	469,4
2016	1 133,4	933,4	479,6
2017	1 365,4	1 083,1	486,0
2018	2 219,3	1 903,0	532,8
2019	2 517,5	2 943,5	533,9
2020 (yanvar-dekabr)*	3 382,1	3 495,1	516,7

*) Dastlabki ma'lumotlar

Quyidagi ikkinchi jadvalda kichik biznes va xususiy tadbirkorlikning o’rni foiz ko’rinishinda keltirilgan bo’lib, YaHM 2010 yilda 63,6 %i, 2015 yilda 67,3%i, 2020 yilda 56,2 % i ular tomonidan ishlab chiqarilayotgan bo’lsa, bandlikdagu ulushi 2010 yilda 74,3 ga, 2015 yilda 77,9 %ga, 2020 yilga kelib 73,9 % g’a tog’ri kelgan.

2-jadval
Qoraqalpog`iston Respublikasida kichik biznes va xususiy tadbirkorlikning ulushi (umumiy hajmga nisbatan % da)⁴

Yil	YaHM	Sanoat	Qurilish	Bandlik
2010	63,6	29,5	64,0	74,3
2011	66,0	28,9	70,6	75,1
2012	63,6	32,7	78,7	75,6
2013	64,0	38,9	76,1	76,7
2014	64,5	41,5	73,8	77,6
2015	67,3	42,1	75,5	77,9
2016	61,0	26,6	79,7	78,2
2017	55,7	20,2	77,4	78,0
2018	54,9	20,3	87,2	76,3
2019	54,7	19,8	88,8	76,2
2020	56,2	24,7	90,1	73,9

Kichik biznes va xususiy tadbirkorlikning mamlakat iqtisodiy taraqqiyotini ta’minlash, yangi ish o`rinlarini yaratish, aholining daromadlari va farovonligini oshirishdagi rolini inobatga olgan holda quyidagi xulosalarni qilish mumkin:

kichik biznes va xususiy tadbirkorlik subektlari faoliyatiga mahsulot sifati va hajmi oshirishda raqamli texnologiyalarni jalb etish va shular orqali soliq, bojxona, mahsulot reklamasi va boshqa ishlarida foydalanish;
sohaga investiciyalar oqimini jalb etish;
aholini ish bilan bandligini ta’minlash, mahalliy resurslardan samarali foydalanish asosida mahalliy sanoat tarmoqlarini rivojlantirish, shuningdek mamlakatning eksport salohiyatini oshirishda bu sohaning ahamiyatini yanada oshirish chora-tadbirlarini takomillashtirish;
- kichik biznes va xususiy tadbirkorlikni rivojlanishini tahlil qilish asosida kichik biznes va xususiy tadbirkorlik yo`nalishlari bo`yicha uning iqtisodiy o`sish ko`rsatkichi hududlarda mamlakatning o`rtacha ko`rsatkichlari darajasiga yetishini ta’minlashga erishish orqali hududlar rivojlanishini muvofiqlashtirishga intilish;
Mamlakatimizda tadbirkorlarning ko’payishi va ularning ishlab chiqarish faoliyatini amalga oshirishi sog’lom raqobatning rivojlanishiga va mahsulotlarning sifat darajasining ortishiga asos bo’ladi. Natijada mamlakatimizda ijtimoiy-iqtisodiy taraqqiyotning eng muhim va ustuvor vazifasi bo’lmish islohotlarni chuqurlashtirish va ishlab chiqarishni modernizatsiya qilish asosida o’z imkoniyat va resurslarimiz hisobiga iqtisodiy rivojlanishning yuqori va barqaror sur’atlari, samaradorligi va makroiqtisodiy muvozanatning izchilligi ta’minlanadi.

1^ https://president.uz/oz/lists/view/3262

2^ Tuxliev N,Haqberdiyev X, Ermamatov SH, Xolmatov N. O’zbekiston iqtisodiyoti.Darslik.-T.” O’zbekiston”, 2018.-488b

3^ https://www.qrstat.uz/uz

4^https://www.qrstat.uz/uz/rasmiy-statistika/small-business-and-entrepreneurship-2