Kichik biznes va tadbirkorlik faoliyatini tashkil etish va boshqarish

KICHIK BIZNES VA TADBIRKORLIK FAOLIYATINI TASHKIL ETISH VA BOSHQARISH

REJA:

• KICHIK BIZNES VA TADBIRKORLIK KORXONALARIGA LITSENZIYA BERISH TARTIBI
• KICHIK BIZNES VA TADBIRKORLIK FAOLIYATINI BOSHQARISHNING MAQSADI VA VAZIFALARI
• KICHIK BIZNES VA TADBIRKORLIK KORXONALARI BOSHQARUVINING TASHKILIY TUZILMALARI
• KICHIK BIZNES VA TADBIRKORLIKDA RAXBARNING BOSHQARUV USLUBI

Birja, auditorlik firmalari va chet el sarmoyasiga ega korxonalar O’zbekiston Respublikasining Adliya vazirligida rõyxatdan o’tadi. Korxonani davlat rõyxatidan õtkazish uchun rõyxatdan õtkazuvchi vakolatli organlarga quyidagi hujjatlar taqdim etiladi:

• Birja, auditorlik firmalari va chet el sarmoyasiga ega korxonalar O’zbekiston Respublikasining Adliya vazirligida rõyxatdan o’tadi. Korxonani davlat rõyxatidan õtkazish uchun rõyxatdan õtkazuvchi vakolatli organlarga quyidagi hujjatlar taqdim etiladi:
• - korxonani rõyxatdan õtkazish tõg’risida ta’sischilarning arizasi;
• - notarius idoralari tomonidan tashkillashtirilgan ikki nusxadagi ta’sis hujjatlari (korhona Nizomi, korhonaning tasis shartnomasi);
• - korxona manzilini tasdiqlovchi hujjat;
• - davlat bojini to'laganligi tõg’risida bankdan berilgan hujjat;
• - hokimiyatning vakolatli organlarini boshqarish korxonaning nomlanishi tõg’risida berilgan guvonoma;
• - muhr va tamg’aning uch nusxadagi namunasi.

Boshqaruv bõg’ini boshqaruvning ayrim yoki qator vazifalarini bajaruvchi mustaqil bõlimlardir. Bu bo'limlar õrtasidagi bog’lanish va aloqalar gorizontal xarakterga ega bo’ladi.

• Boshqaruv bõg’ini boshqaruvning ayrim yoki qator vazifalarini bajaruvchi mustaqil bõlimlardir. Bu bo'limlar õrtasidagi bog’lanish va aloqalar gorizontal xarakterga ega bo’ladi.
• Boshqaruv bosqichi ierarxiyasi muayyan darajasida amal qiladigan bõg’indir. Masalan:
• Vazirlik→ Birlashma →Korxona → ustaxona → uchastka Bosharuv bosqichlari bir boshqaruv bõg’inining ikkinchisiga, odatda, quyi bõg’inning yuqori bõg'iniga izchillik bilan bõysunishni kõrsatadi. Bu vertikal bo'yicha bo'linishdir.
• Barcha bõg’in hamda bosqichlarning tarkibi, ularni o'zaro bõysunish tartibi, har bir boshqaruv organi va bõg’inining xuquq hamda burchlari, ular õrtasidagi munosabatlar boshqaruv tizimini tashkil etadi.

Bõysunuvchi hodimlar faqat bevosita rahbarlaring farmoyishlarini bajaradilar. Yuqori turuvchi raxbar hodimlarga bevosita boshlig’ini “chetlab” murojaat qilmasligi kerak. Masalan, korxona direktori sex boshlig'ini chetlab masterga buyruq bermasligi kerak.

• Bõysunuvchi hodimlar faqat bevosita rahbarlaring farmoyishlarini bajaradilar. Yuqori turuvchi raxbar hodimlarga bevosita boshlig’ini “chetlab” murojaat qilmasligi kerak. Masalan, korxona direktori sex boshlig'ini chetlab masterga buyruq bermasligi kerak.
• Chiziqli tarkibning o'ziga xos ijobiy va salbiy tomonlari bor.
• Chiziqli tarkibning ijobiy tomonlari:
• - õzaro zid, chalkash topshiriqlar berilish hollarini kamaytiradi:
• - yakkaboshchilik va shahsiy javobgarlik mustaxkamlanadi;
• - bu tarkib oddiy, puxta va tejamlidir;
• - bosqichlar soni kam bo'ladi;
• - boshqariluvchi ob'ekt ishiga kami kishi aralashadi;
• - vazifalar tez hal etiladi;
• - butun tizim samarali ishlaydi;
• - xodimlar faqat õz rahbariga hisobot beradilar.

Rahbarning boshqaruv uslubi deganda, boshqaruv jarayonida kelib chiqadigan muammolarni hal qilish usullarini majmui tushuniladi.

• Rahbarning boshqaruv uslubi deganda, boshqaruv jarayonida kelib chiqadigan muammolarni hal qilish usullarini majmui tushuniladi.
• Kichik biznes va tadbirkorlikda rahbarlikning quyidagi boshqaruv usullaridan foydalaniladi:
• 1. Xõjalik ishlaridagi kamchiliklarga murosasiz bõlish.
• 2. Jamoa va uning har bir xodimi tõg’risida qayg’urish.
• 3. Yuqori madaniyatli boshqaruvni tashkil etish.
• 4. Raxbarning yangilikni his etish qobiliyati.

Xulosa

• Korxonani boshqarishning maqsadga muvofiq tarkibini vujudga keltirish tadbirkor hal etishi kerak bõlgan muhim vazifalardan biri hisoblanadi.
• Kichik biznes korxonalari boshqaruv tarkibining chiziqli-pog’onali, chiziqli-shtabli, funksional, chiziqli-funksional, dasturli-maqsadli, matritsali turlari mavjud.
• Kichik biznes va tadbirkorlik faoliyatini boshqarishda jaxon amaliyotidan olingan va eng samarali usul bo’lib, ikki pog’onali usul ya’ni raxbar-bajaruvchi usuli hisoblanadi.