Keyin bir necha kun yoki bir necha hafta keyin payd

Mikroiqlim  parametrlarini  ta`minlashning  texnik  chora-

tadbirlari. 

VDT  va  XT  joylashgan  honalarning  mshfoiqlimini  me`yoriy 

parametrlarini  saqash  maqsadida  havoni  isitish,  ventilyatsiyalash, 

konditsionerlashtiriladi. 

Isitish  tizimidan

  yilning  sovuk; faslida  honalardagi kerakli  xarorat 

darajasini ta`minlash uchun foydalaniladi. Havoni isitish yetarlicha doimiy 

(bir  kecha-kunduzda  o’zgarishlar  2-3  °C  dan),  bir  tekisda  (gorizontal 

yo’nalishda  xarorat  o’zgarishi  xar  bir  metr  uzunlikda  2  °C  dan, 

vertikalida-  honaning  xar  bir  metr  balandligida  1  °C  dan  oshmasligi) 

bo’lishi kerak. 

Isitish  tizimi  honaning  qurilish  konstruktsiyalari  orqali  issiqlikning 

yo’qolishi,  ichkariga  kirayotgan  sovuq  havoni  isitishi,  xamda  agar 

tashqaridan  material  va  asbob-uskunalar  kiritish  texnologiyalarda 

ko’rsatilganligiga qarab, hisoblanadi. 

Mashina  zallarini  va  boshqa  honalarning  belgilangan  tozaligini  va 

mikroiqlim  parametrlarining  me`yorini  saqlab  turishni  ta`minlash  uchun 

ventilyatsiyani  qo’llashadi.  Ventilyatsiya  tizimini  loyihalash  mashina 

zallarining  ventilyatsiyasi  uchun  sarflanadigan  havo  miqdorini,  havo 

kirituvchi  moslamalarning  aerodinamikasini,  havo  tozalash  va  havo 

tarqatish moslamalarini tanlashni aniqashdan iboratdir. 

Havoni 

kirituvchi-tortuvchi 

ventilyatsiya 

honadagi 

zararli 

moddalarni chiqarib tashlash, havoning aeron tarkibini yaxshilash bilan bir 

qatorda, yig’ilgan changlarni xam tortadi. Xususan, VDT va XT zallarida 

zarracha o’lchami 3 mkm gacha bo’lgan changlarning miqdori 0,75 mg/m

3

 

dan 

oshmasligi 

kerak. 

Honaga 

kirayotgan 

havo 

avvalboshdan 

ifloslanishlardan,  shu  jumladan,  chang  va  mikroorganizmlardan  turli 

xildagi filtrlar yordamida tozalanishi kerak. Kirib keladigan havo miqdori 

texnika-iqtisodiy  hisoblashlar  va  havo  almashish  tizimini  tanlash  bilan 

aniqlanadi. 

Havo  almashinuvi  hisob-kitoblari  honada  ishlovchi  insonlardan, 

mashinalardan, 

quyosh 

radiatsiyasidan, 

tashqi 

yoritilganlikdan 

chiqayotgan  ortiqcha  issiqlik  asosida  hisoblanadi.  Mashina  zallaridagi 

minimal havo hisobi soatiga ikki bor almashgan havo mivdori bir ishchiga 

60  m

3

  bo’lishini  e`tiborga  olgan  xolda  olib  boriladi.  Ish  jarayonida 

ko’paytirish  texnikasidan  ozon  ajralib  chiqish  hisobiga,  ko’paytirish  va 

xujjatlarni  rasmiylashtirish  honalaridagi  havo  soatiga  besh  marta 

almashishini  ta`minlash  kerak.  Boshqa  honalarda  minimal  havo 

---

 

 

516 

almashinuvi soatiga 1.5-2 marta bo’lishi kerak. 

Mashina zallaridagi va boshqa honalardagi mo’tadil havo xaroratini, 

namligini saqlab turish va havoni ifloslanganlikdan tozalash uchun havoni 

konditsionerlash tizimini qo’llaniladi. Havo muhitini mo’tadilligi EXM ni 

ishonchli  ishlashini,  axborot  tashuvchi  vositalarni  uzoq  saqlashni, 

xizmatchilarga yaxshi ish sharoiti yaratishni ta`minlaydi. 

Bo’lingan  turdagi  tizim  texnik  vositalarni  sovugan  havo  bilan  va 

mashina  zallarini  toza  konditsionerlangan  havo  bilan  ta`minlovchi 

konditsionerlangan havoni ikki tartibga soluvchi zonali qurilmadan tashkil 

topgan.  Bundam  tizimlarda  sovutilgan  havo  hisoblash  texnikasi  uchun 

texnologik  pol  ostidan  mashina  zaliga  berilayotgan  havodan  mustaqil 

tarzda  ichki  bushliqda  beriladi.  Bunday  tizimlardan  ko’p  sonli  hisoblash 

texnikasi joylashgan honalarda foydalaniladi. 

Aralash  turdagi  tizimda  havo  hisoblash  texnikasi  va  mashina  zalini 

sovutish uchun bir vaqtda beriladi. 

Havoni  konditsionirlash  birinchi  navbatda  mashina  zallari,  xamda 

servis  va  taïùi  qurilmalar  honasi  va  axborot  tashuvchi  vositalar 

saqlanadigan  honalar  uchun  zarurdir.  Uy  sharoitida,  asosan  yoz  paytida 

hona  mikroiqlimini  ta`minlash  uchun  kerakli  quvvatga  ega  maishiy 

konditsionerlardan foydalanish yaxshi samara beradi.