Keyin bir necha kun yoki bir necha hafta keyin payd

Suyuts  kristall  monitorlar. 

Elektromagnit  nurlanishni  ko’p 

miqdorda  kamaytirishning  alternativ  yo’nalishi  bo’lib,  elektron-nurli 

trubkali  monitor  o’rnida  suyuq  kristall  displeylar  ishlatish  hisoblanadi. 

Xozirgi paytda suyuq kristall displeylar kichik kompyuterlarning tashkiliy 

qismi  hisoblanadi.  Elektron-nurli  analoglariga  nisbatan  ular  juda  kam 

energiya sarf qilib, shunga ko’ra asosiy kuch ko’rinadigan nurlarga kelib, 

nurlanish  quvvati  xam  kamayadi.  Bundan  tashqari  suyuq  kristall 

monitorlar yana quyidagi ustunliklarga egadirlar: 

- displeyning yassi yuzasi chiziqlarni qiyshayishiga yo’l qo’ymaydi;  

-  elektron-nurli  trubkali  monitorlarga  nisbatan  lipillashi  juda  kam 

bo’lganligi sababli ko’zga tushadigan og’irlik shuncha kam bo’ladi; 

-  kristall  monitorlarni  havosi  yuqori  changlangan  yoki  aksincha, 

tozalikka  katta  talablar  qo’yiladigan  honalarda  ishlatish  qulaydir,  chunkn 

ular  elektromagnit  maydon  yordamida  elektron-nurli  trubkali  monitorlar 

singari o’z atrofiga zo’r berib chang to’plamaydilar. 

Toshiba, Sharp, Hitachi, Matsushita, kabi firmalarning eng so’nggi 

---

 

 

484 

suyuq kristall monitorlari o’z funktsional parametrlari bilan elektron-nurli 

trubkali  monitorlardan  qolishmaydilar  (ekran  diagonali  -  21  dyuym, 

ko’rish  burchagi  gorizontal  bo’yicha  -  140  °g  vertikal  bo’yicha  -  110  °g 

yo’l  qo’yilgan  qobiliyati  1280x1024  gacha.  Ranglar  soni  18,7 

milliongachadir). Lekin bunday modellar xozircha oddiy monitorlardan 10 

barobar  qimmat  turadi,  shuning  uchun  ular  eng  avvalo  yuqori  talabli 

soxalarda: aeronavtikada tibbiy tizimlarda, moliyada ishlatiladi. 

Bundan  tashqari  suyuq  kristall  monitorli  kompyuterlardan  ishlash 

uchun  moslashmagan  sharoitda,  yo’lda,  konferentsiyalarda,  yig’ilishlarda 

mutaxassislar, jurnalistlar, biznesmenlar foydalanishadi. 

Ko’tarib  yuradigan  kompyuterda  ishlash  vaqtinchalik  bo’lganligi 

sababli,  EMM  professional  ta`siri  xaqida  juda  xam  xaqli  bo’lmasada, 

suyuq  kristall  monitorlarni  elektr  manbai  qurilmasi  bilan  birga  test 

qilinganda,  past  xamda  50  Gs  sanoat  chastotalarda  MPR  II  me`yoridan 

10%,  TCO  95  dan  esa  ikki  barobar  ortiqligi  qayd  qilingan.  Bu 

chastotalarda magnit maydoni kantserogen ko’rsatkichlari bilan eng zararli 

hisoblanadi,  buning  ustiga  Notebook  ish  paytida  foydalanuvchining 

tizzasida, ta`sir qiluvchi organlariga juda yaqin masofada bo’ladi. Shuning 

uchun  ish  jarayonida  elektr  manbai  qurilmasi  foydalanuvchidan  1m 

masofada bo’lishi ma`quldir, foydalanuvchi uchun esa albatta akkumlyator 

ishlatish  eng  xavfsiz  hisoblanadi.  Bundan  tanshari  ko’pgina 

foydalanishdagi  Notebook  turdagi  kompyuterlar  tajriba  markazlarida 

tekshirilganida,  ko’rish  parametrlari  talablariga  javob  bermasligi 

aniqlandi.  Xususan,  eski  modeldagi  Notebook  displeylarining  ko’rish 

burchagi  gorizontal  yo’nalishda  xam,  vertikal  yo’nalishda  xam  kichik 

bo’lganligi  sababli,  ishlash  paytida  noqulayliklar  yuzaga  keladi. 

Ko’pincha ish jarayonida ekrandagi shakllar qoniqarli sifatga ega xolatni 

topishga  ko’p  vaqt  sarflanadi.  Buning  ustiga  ekrandagi  shaklning  sifati 

yorug’lik  manbaining  quvvatiga  va  qanday  joylashganiga  juda  xam 

bog’liqdir. Notebook bilan ishlaganda ko’rish toliqishini pasaytirish yoki 

yo’qotish  maxalliy  yoki  umumiy  yorug’lik  manbaini,  ish  materiallarini, 

ekrandagi shaklni aks etish tartibini to’g’ri tanlash bilan erishish mumkin. 

Notebook kompyuterlarining suyuq kristall ekranini tanlaganda yorug’lik 

turi  muxim  ahamiyatga  egadir,  ya`ni  lyuminestsent  yoritilganlikda  passiv 

ekranlar  maqsadga  muvofiq  bo’lsa,  nakal  lampalardan  foydalanilganda 

aktiv matritsali ekranlar ishlatilgani ma`qul.