1.2.1. Исътемолчиларни параллел ва кетма-кет улашниш схемаларини ўрганиш.
1-Топшириқ. Multisim лаборатория тизими ва МS12 муҳитини ишга туширинг. MS12 муҳитининг ишчи майдонида Пассив электрон компонентлар(таркиб)дан иборат кетма-кет ва паралллел занжирларни ўрганиш.схемасини йиғинг (6-расм) ёки МS12 муҳитнинг ххххфайлида жойлашган хххх.ms12 файлни очинг.
Занжир элементлари параметрлари жадвалга мос равишда берилсин (1. жадвал):
№ вариант
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
I, А
|
2
|
4
|
1
|
2
|
4
|
1
|
2
|
U,в
|
100
|
200
|
400
|
100
|
200
|
400
|
200
|
R1,Ом
|
20
|
10
|
50
|
20
|
40
|
20
|
40
|
R2,Ом
|
10
|
20
|
50
|
40
|
20
|
40
|
20
|
Rз,Ом
|
60
|
40
|
20
|
60
|
40
|
60
|
40
|
R4,Ом
|
40
|
60
|
40
|
40
|
60
|
20
|
60
|
№ вариант
|
8
|
9
|
10
|
11
|
12
|
13
|
14
|
I, А
|
2
|
4
|
1
|
2
|
4
|
1
|
2
|
U,в
|
100
|
200
|
400
|
100
|
200
|
400
|
200
|
R1,Ом
|
20
|
20
|
50
|
30
|
40
|
40
|
40
|
R2,Ом
|
30
|
20
|
70
|
40
|
20
|
40
|
20
|
Rз,Ом
|
60
|
40
|
20
|
60
|
50
|
60
|
50
|
R4,Ом
|
40
|
60
|
40
|
40
|
60
|
20
|
60
|
№ вариант
|
15
|
16
|
17
|
18
|
19
|
20
|
21
|
I, А
|
2
|
4
|
1
|
2
|
4
|
1
|
2
|
U,в
|
100
|
200
|
400
|
100
|
200
|
400
|
200
|
R1,Ом
|
20
|
20
|
50
|
30
|
40
|
40
|
40
|
R2,Ом
|
30
|
20
|
70
|
40
|
20
|
40
|
20
|
Rз,Ом
|
60
|
40
|
20
|
60
|
50
|
60
|
50
|
R4,Ом
|
50
|
70
|
90
|
30
|
50
|
30
|
50
|
№ вариант
|
22
|
23
|
24
|
25
|
26
|
27
|
28
|
I, А
|
1,5
|
4
|
1
|
2
|
4
|
1
|
2
|
U,в
|
100
|
200
|
400
|
100
|
200
|
400
|
200
|
R1,Ом
|
20
|
20
|
50
|
30
|
40
|
40
|
40
|
R2,Ом
|
35
|
20
|
70
|
40
|
20
|
40
|
20
|
Rз,Ом
|
60
|
40
|
20
|
60
|
50
|
60
|
50
|
R4,Ом
|
45
|
70
|
90
|
30
|
50
|
30
|
50
|
20,10,60,59,100
2. Жадвалга асбоблар кўрсаткичларини ёзинг :
2.- Жадвал
Калит ҳолати
|
Занжир параметрлари
|
Асбоб кўрсаткичлари
|
Ҳисобланган қийматлар
|
Калит очиқ
|
Uаб,В
|
100
|
100
|
I,A
|
1,523
|
1,523
|
IR1,A
|
0,508
|
0.507
|
UR1,В
|
10,152
|
10.143
|
IR2,A
|
1,015
|
1.014
|
UR2,В
|
10,152
|
10.143
|
IR3,A
|
0
|
0
|
UR3,В
|
0
|
0
|
IR4,A
|
1,523
|
1,523
|
UR4,В
|
89,848
|
89.857
|
Калит ёпиқ
|
Uаб,В
|
|
|
I,A
|
2,746
|
2.75
|
IR1,A
|
0,915
|
0.917
|
UR1,В
|
18,308
|
18.34
|
IR2,A
|
1,831
|
1.833
|
UR2,В
|
18,308
|
18.34
|
IR3,A
|
1,362
|
1.361
|
UR3,В
|
81,692
|
81.66
|
IR4,A
|
1,385
|
1.384s
|
UR4,В
|
81,692
|
81.66
|
2-Топшириқ. 4. Схема тармоқларидаги ток қийматлари ва занжир қисмларидаги кучланишни ҳисобланг ва уларнинг қийматларини 2.-жадвалга киритинг. Ҳисобланган қийматлар асбоб кўрсаткичларига мос тушиши керак.
Ом қонунидан фойдаланиб занжирни ҳисобланг:
4.1. Занжирнинг эквивалент қаршилигини аниқланг:
4.2. Занжирнинг тармоқланмаган қисмини I токини топинг:
4.3. UR1 ва UR2 кучланишларни аниқланг. UR1 ва UR2 кучланишлар ўзаро тенг, чунки R1 и R2 элементлар параллел уланган.
4.4. UR3 ва UR4 UR3 = 0 кучланишларни аниқланг, чунончи R3 қаршиликли тармоқ узилган.
4.5. Схеманинг тармоқларидаги токларни аниқланг:
IR3 =0, чунки R3 қаршиликли тармоқ узилган.
4.6. Кирхгоф қонунларининг бажарилишини текширинг:
Кирхгофнинг биринчи қонуни:
Кирхгофнинг иккинчи қонуни:
4.7. Қувватлар баланси тенгламасини тузинг.
5. Схемага R3 қаршиликни улаб, калитни ёпинг. 2-жадвалга асбобларннинг кўрсаткичларини ёзиб олинг.
3-Топшириқ. Калит ёпилган ҳолатдаги занжирнинг тармоқларидаги токни ва кучланишни ҳисобланг ва уларнинг қийматларини 2-жадвалга ёзиб олинг. Ҳисобланган қийматлар асбобларнинг кўрсаткичларига мос тушиши лозим.
Ҳисобот таркиби
1. Ишнинг номи ва мақсади.
2. Тажрибада фойдаланиладиган асбобларнинг рўйхати ва уларнинг қисқача тавсифлари.
3. Ўлчов ва ҳисоблашлар жадвали.
4. Ҳисоблаш формулалари.
5. Иш бўйича хулосалар.
Назорат саволлар:
Қаршиликларнинг кетма-кет ва параллел уланишида доимий ток занжирида қаршиликларни ҳисоблаш формуласини ёзинг.
Ёпиқ контур ва занжирнинг қисми учун Ом қонунини тарифланг.
Кирхгофнинг биринчи ва иккинчи қонунларини тарифланг, белгилар қоидасини тушунтиринг.
ЭЮК ва ток манбаларини тарифлаб беринг.
Электр занжири қувватини тарифлаб беринг. Қувватлар баланси тенгламасини ифодаланг.
Do'stlaringiz bilan baham: |