Kerr effekti va undan foydalanish

OLIY VA O`RTA MAXSUS TA`LIM VAZIRLIGI BERDAQ NOMIDAGI QORAQALPOQ DAVLAT UNIVERSITETI FIZIKA FAKULTETI 2-V GURUH TALABASI DJANABAEVA PARIZODANING “OPTIKA” BO’LIMIGA OID “ KERR EFFEKTI VA UNDAN FOYDALANISH ” MAVZUSIDA YOZGAN

KURS ISHI
TAYYORLADI P.DJANABAEVA
QABUL QILDI R.XOJANAZAROVA


Nukus_2022


Reja:

KIRISH…………………………………………………………………………..3

ASOSIY QISM

I. Optika fanining predmeti, maqsadi va vaziyfasi

1.1. Optika fanining maqsadi…………………………………………………….4

II. Kerr effekti va undan foydalanish

2.1. Tabiiy va qutublangan yorug’lik………………….......................................15

2.2. Qutublagichlar……………………………………………………………...19

2.3. Kerr effekti………………………………………………………………....21

2.4. Qutublanish tekisligining aylanishi………………………………………...23

XULOSA………………………………………………………….……………29

Foydalanilgan adabiyotlar ro'yxati…………………………………………..31

KIRISH
Optika grekcha “opticos” – ko’raman degan so’zdan olingan bo’lib, fizikaning bu bo’limida yorug’likning tabiati, yorug’lik xodisalaridagi qonuniyatlar va yorug’lik bilan moddalarning o’zaro tahsiriga doir jarayonlar o’rganiladi.
Optikaning boshlangich tasavvurlari juda kadimdan boshlangan.Kadimgi mutafakkirlar yorug’lik xodisalarining moxiyatini kurish sezgilariga asoslanib tushunishga asoslangan.1875 yilda Kerr suyuqliklarda (amorf qattiq jismlarda ham) elektr maydon ta’sirida ikkilanma nur sindirish vujudga kelishini kashf qildi.Bu hodisani Kerr effekt deb atalgan.1930 yilda Kerr effekti gazlarda ham kuzatildi. Bu effekt fan-texnika keng qo‘llaniladi.Kerr effektini suyuqliklarda kuzatish uchun ishlatiladigan qurilmaning sxemasi tasvirlangan. Qurilma o‘zaro perpendikulyar va qutblagichlar orasiga joylashtirilgan Kerr yacheykasidan iborat. Kerr yacheykasi ichiga suyuqlik solingan germetik vannachadan iborat bo‘lib, unga kondensator plastinkalari kiritilgan bo‘ladi. Plastinkalapra kuchlanish yuborilganda ular orasida amaldabir jinsli elektr maydon vujudga keladi. Bu maydonning kuchlanganligi bilan qutblagichlarning o‘tkazish tekisliklari orasidagi burchak 45˚ ni tashkil qiladi. Muhit optik anizotrop, ikkilantirib sindiruvchi bo‘lib qoladi va uning optik o‘qi vektorning yo‘nalishi bilan ustma-ust tushadi. Bu maydon ta’sirida suyuqlik o‘zida shunday bir o‘qli kristall xossalarini vujudga keltiradiki, uning optikaviy o‘qi maydon bo‘yicha orientatsiyalangan bo‘ladi. va sindirish ko‘rsatkichlarining ayirmasi maydon kuchlanganligi ning kvadratiga proporsional bo‘ladi.
Kerr effektiga suyuqlik molekulalarining optikaviy anizotropiyasi sabab bo‘ladi, ya’ni molekulalarning turli yo‘nalishlar bo‘yicha turlicha qutblanishi sabab bo‘ladi. Elektr maydon bo‘lmaganda molekulalar tartibsiz orientatsiyalangan bo‘ladi, shu sababli suyuqlikda umumiy anizotropiya bo‘lmaydi. Elektr maydon ta’sir qilganda molekulalar shunday buriladiki, natijada ularning yo dipol elektr momentlari (qutbiy molekulalarda) yoki eng ko‘p qutblanish yo‘nalishlari (qutbiy bo‘lmagan molekulalarda) maydon yo‘nalishi bo‘yicha orientatsiyalanib qoladi.