Baxya qanday hosil bo’ladi?
A) moki yordamida; B) ostki va ustki ipni o’ralish paytida;
C) igna yordamida; D) ip yordamida.
4.6 ilova
MAVZU BO’YICHA TALABALARNI O’ZLASHTIRISHLARINI BAHOLASH MEZONLARI
«Unversal tikuv mashinalar turlari, ularda bajariladigan ishlar uchun ish o’rnini tashkil etish » mavzusi bo’yicha talabalarning bilimlari quyidagi reyting mezonlari bo’yicha baholanadi:
O’QUVCHILARNING O’ZLASHTIRISHINI BAHOLASH MYEZONLARI
1. Modul raqami: T.4. 2. Mavzu «Mashinada bajariladigan ishlar uchun ish o’rnini tashkil etish».
3. Modulni o’rganishga ajratilgan vaqt – 240 daq 4. Modulni o’tkazish sanasi-
| Baholash varaqasi |
O’quvchilarning ismi sharifi:
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
I. Ish o’rnining tashkil etish:
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
- asbob va uskunalar to’g’ri tanlanganmi
-texnika xavsizligi qoidalariga rioya qilinganmi.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
II. Amaliy ko’nikmalar
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1. Mashinani ishga tushirish va
to’xtatish tartibi
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1.1. Mashinani ishga tushirganda to’g’ri o’chirib yoqilganmi
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1.2. Mashinani ishlatilgandan keyin to’g’ri to’xtatilganmi
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2.Mashina ip taqmasdan oq qog’ozda yoki gazlamada parallel baxyaqatorlar yuritish tartibi
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2.1. Parallel chiziqlar to’g’ri yuritilganmi
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2.2. Chiziqlar orasidagi kenglik bir xilmi
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3. Ustki va ostki iplarni taqish texnologiyasi.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3.1. Ustki ip to’g’ri taqilganmi
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3.2. Ostki ip to’g’ri taqilganmi
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
4. Parallel siniq va oval
baxyaqatorlar tikish.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
4.1 Parallel baxyaqator to’g’ri tikilganmi
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
4.2 Siniq baxyaqator to’g’ri tikilganmi
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
4.3 Oval baxyaqator tto’g’ri tikilganmi
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
JAMI:
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Izоh: 1) Tоpshiriqning bаjаrilishi bеsh bаlli tizim аsоsidа bаhоlаnаdi. Bundа ushbu tоpshiriqning tаrkibigа kiruvchi bаrchа fаоliyat turlаri inоbаtgа оlinib, ulаrning hаr birigа bаhо bеrilishi shаrt.
Tоpshiriq bo’yichа o’quvchining yakuniy bаhоsi esа hаr bir fаоliyat turi bo’yichа оlingаn bаhоlаrning jаmi tоpilib, ushbu fаоliyat turlаrining sоnigа bo’linаdi.
2) Qоniqаrsiz bаhо оlgаn o’quvchilаr mа’muriyat ko’rsаtgаn muddаtdа mаshqlаrni qаytа tоpshirаdi.
UYGA VAZIFA. TIKIB KELISH.
TAVSIYA ETILADIGAN ADABIYOTLAR:
1. M.Jabborova «Tikuvchilik texnologiyasi». Toshkent, 1989 y. «O’qituvchi» nashriyoti. 2. «Uy-ro’zg’or ensiklopediyasi». Toshkent, 1982 yil. Internet saytlari:
http://www.osinka.ru http://ni-tochka.ru
http://book.t-stile.info/category http://tvorim.e-gloruon.com
http://dizayn-omsk.narod.ru http://www.bazis.ru
5-MAVZU
|
Maxsus mashinalar turlari, ularda bajariladigan ishlar uchun ish o’rnini tashkil etish
|
O‘quv mashg‘ulotida o’qitish tеxnologiyasi modеli
Talabalar soni: 14
|
O’quv soati: 240 daqiqa
|
O’quv mashg’uloti shakli:
|
Amaliy :
|
Amaliy mashg’ulot rejasi:
|
1. Mashinada bajariladigan ishlar uchun ish o’r nini tashkil etish. 2. Mashinada ish o’rnida to’g’ri o’tirish; 3.Tepki tagiga gazlamani qo’yish va tepki tagi dan gazlamani chiqarib olish; 4.Ustki va ostki iplarni taqish; 5.Mashinani moylash va tozalash.
|
O’quv mashg’ulotining maqsadi: O’quvchilarda mashinani ishga tushirish, to’xtatish, tezligini rostlash, ustki va ostki iplarni taqish, ular tarangligini, baxyalar zichligini rostlash boshlang’ich ko’nikmalarini hosil qilish
|
O’qitish natijasi:
|
Maxsus mashinalar turlari, ularda bajariladigan ishlar uchun ish o’rnini tashkil eta oiadi
|
Pedagogik vazifalar:
|
O’quv faoliyatining natijalari:
| |
Mashinada ish o’rnini tashkil etikil eta oladi;
|
Mashinani ishga tushirish va to’xtatish tartibi
|
Mashinani ishga tushirish va to’xtatish tartibini bajara oladilar;
|
Tepkini ko’tarish va tushirish qoidasi;
|
Tepkini ko’tarish va tushirish qoidasini aytib bera oladi;
|
Baxyaqator boshida va oxirida puxtalashni bajarish texnologiyasi;
|
Baxyaqator boshida va oxirida puxtalashni bajara oladi;
|
O’qitish usullari
|
Ma’ruza, namoyish etish, Blist-so’rov savollari, muamm oli vaziyat 5.5 ilova
|
O’qitish vositalari
|
Ma’ruza matni, xom ashyo , qaychi, rangli ip, igna, mato, tikuv mashinalari. 5.2 ilova
|
O’quv faoliyatini tashkil etish shakli
|
Frontal, jamoaviy, guruhlarda ishlash.
|
O’qitish sharoiti
|
Texnik vositalardan foydalanishga, kerakli jihozlar va guruhlarda ishlashga mo’ljallangan auditoriya
|
Qayta aloqaning usul va vositalari
|
Savol-javob, Nazorat savollari
|
O’QUV MASHG’ULOTINING TEXNOLOGIK XARTASI
Ish bosqich
lari va vaqti
|
Faoliyat mazmuni
|
Ta’lim beruvchi
|
Ta’lim oluvchilar
|
Mavzuga kirish
(20daq)
|
Tashkiliy qism: 1.O’quvchilarning davomatini tekshirish. 2.O’quvchilarning mashg’ulotga tayyorgarligini nazorat qiladi. 3. Mavzu nomi,rejasi, maqsad va kutilayotgan natijalar bilan tanishtiradi. 4. Baholash mezonlari bilan tanishtiradi. 5.6 ilova 5. O’quvchilarni mehnat muhofazasi va texnika xavfsizligi, sanitariya-gigiena qoidalari bilan tanishtiradi.
|
Mashg’ulotga tayyorgarlik ko’radi. Amaliyotga xavfsizlik texnikasi, sanitariya va gigena talablariga rioya qilgan holda maxsus kiyimda bo’ladi. Xavfsizlik texnikasi jurnaliga imzo qo’yadi.
Tinglaydi.
|
Asosiy bosqich
(210 daq)
|
I bosqich. Kirish instruktaji (40 daq.)
O’quvchilarni bilimini faollashtirish:
1. Har bir o’quvchining nazariy bilimlarini baholash uchun test savollarini tarqatadi. 5.4 ilova 2.Tеzkor-so‘rov javob orqali tayanch bilimlarni aniqlaydi. Yangi mavzu bayoni: 5.1 ilova Tavsiyalar ish o’rni bilan amalda tanishish bilan boshlanadi. Mashina ish o’rni nimalardan iborat bo’lishini uning qanday tashkil etilishi kerakligini, ishlayotganda qaychi, detallar va boshqa asboblar qaer da turishini tushuntiradi, mashinaning asosiy mexanizm lari tuzilishini aytib ko’rsatadi. Mashinada ishlayotanda mehnat xavfsizligi qoidalari to’g’risida gapirib beradi. Ishlab chiqarish sanitariyasi va elektr yong’in xavfsizligi qoidalariga rioya qilishni tushuntiradi. Har bir ish joyida qanday ish olib borish bo’yicha yo’l-yo’riq ko’rsatadi. II bosqich. Joriy instuktaji (160daq.)Yangi mavzu bo’yicha amaliy mashq bajarish: Ta`lim beruvchi кuzatuvchi sifatida ishtiroк еtadi.Ishlayotgan o’quvchilarni nazorat qiladi va bo’sh o’zlashtiruvchi o’quvchilarga amaliy yordam ber adi. Vazifani bajarishda o’quvchilarda кo’niкmalarni shaкllanishiga е`tibor qaratadi. III bosqich.Yakuniy instruktaji (10daq.) 1.Baholash mezoni asosida o’quvchining o’zlashtirish darajalarini baholaydi. 5.6 ilova 2.Har bir o’quvchi bajargan ishlarni qabul qiladi va yakun yasaydi. Bajarilgan ishlardagi yutuq va kamchiliklarni ko’rsatadi.
|
Savollarga javob beradi.
Usta bajarayotgan ishni diqqat bilan kuzatadi, tinglaydi, yozib oladi. Berilgan topshiri qning maqsad va vazifalari yozib olinadi.
Har bir ish joyida berilgan yo’l-yo’riq xaritasini o’rganadilar va amaliy bajaradilar. Yo’riqnoma asosida tikuv mashinada shlashni o’rganadilar.
Vazifani mustaqil bajaradilar.
Yo’l qo’ygan xatolarni to’g’rilaydi.
Bajargan ishlarni topshiradi.
Usta bergan ko’rsatamlarni oladi. Ish joyini tartibga keltiradi.
|
Yakuniy bosqich
(10 daq)
|
Baholarni e’lon qiladi,kelgusi mashg’ulot mavzusi bilan tanishtirib,uyga vazifa va uni bajarish uchun tavsiyalar beradi.
|
Baholarni eshitadi.
Uy vazifasini daftarga yozib oladi.
|
5.1 ilova
Maxsus mashinalar turlari, ularda bajariladigan ishlar uchun ish o’rnini tashkil etish
REJA
Maxsus mashinalar turlari va ularga tasnif berish.
Maxsus mashinada ularda bajariladigan ishlar uchun ish o’rnini tashkil etish
Maxsus mashinalarda uchraydigan nuqsonlar vaularni bartaraf etish.
Mashinada bajariladigan ish o’rni ish stoli va uning qopqog’i o’yig’iga o’rnatilgan mashina bosh qismi bilan jihozlangan. Ish stolini ikkita tayanch ushlab turadi. Tikuvchining mashina oldida to’g’ri o’tirishi, ish usullarini o’zlashtirib olishi mehnat unumdorligini oshirishga imkon beradi. Tikuvchining gavdasi oldinga sal engashib turishi kerak. Tikilayotgan buyum tikuvchining ko’zidagi 30-40 sm nari turishi, tikuvchining tirsaklari esa stol qopqog’i bilan bir xil balandlikda bo’lishi kerak. Stulning balandligini to’g’ri tanlash katta ahamiyatg ega. Odatda, o’tirg’ich balandligini rostlash mumkin bo’lgan burama stullar ishlatiladi. Tikuvchi mashina bosh qismining ro’parasida o’tirishi, uning ikkala oyog’i pedal ustida turishi lozim. O’ng oyoq kaftini sal oldinroq qo’yish kerak, bunda mashinani asosan o’ng oyoqda yurgizib, chap oyoqda to’xtatiladi. Zo’riqish ham ikki oyoqqa bir xilda taqsimlanib, mashinada ishlash birmuncha osonlashadi. Tikilayotganda tepkini ko’tarish uchun tizza richagi bosiladi, u o’ng oyoq tizzasi balandligida bo’lishi kerak.
Mashinada bajariladigan ishlar uchun ish o’rnini tashkil etish
Ish o’rnini ta’minlash
|
Rasm
|
1-elektr tarmog’iga ulangan stol.
2-stolga o’rnatilgan tikuv mashinasi kallagi. Stolning silliq yuzasiga zarur asbob va uskunalar qo’yiladi. Stolda naychaga ip o’rash uchun maxsus moslama o’rnatilgan. Ish o’rni alohida taglik (stilaj) bilan jihozlanganishi mumkin.
|
6
|
3-yoritgich. mahalliy yoritgich uchun ishlatiladi.
|
4-g’altak ushlagich.
|
5-tizza richagi. Mashina lamkasini stol tagidan oyoq bilan ko’tarish uchun mo’ljallangan.
|
6-aylanma stul ishlovchiga aylanish, o’tirish balandligini rostlash va orqani tik tutish sharoitini yaratishi kerak.
|
Mashina choklari uchun moslamalar
Moslama turi
|
Rasm
|
1022 kl va 97 kl mashinalarida bo’laklar chetini berilgan kenglikda biriktirish uchun qo’zg’alma yo’naltirgich chizg’ichli tepki
|
|
Yordamchi ko’klashsiz bezak choki berish uchun chizg’ichli tepki
|
|
97 kl mashinalarida yordamchi ko’klashsiz bo’laklar qirqimini qaytarish uchun tepki
|
| |
Do'stlaringiz bilan baham: |