Кейс. Нарх белгилашнинг «Зарарсизлик нуқтасини» топиш

Кейс №6

Кейс. Нарх белгилашнинг «Зарарсизлик нуқтасини» топиш

Тайлоқ тумани «Тони-Грин» қўшма корхонаси мева повидлоси ишлаб чиқаради.
Бозорда бир банка (повидлонинг соф массаси 400 г) маҳсулотнинг баҳоси – 2000 сўм. Калькуляция бўйича маҳсулот донасига ўзгарувчан харажатлар – 600 сўм. Корхонанинг доимий харажатлари 200000 сўм.

1. Нарх белгилашнинг «Зарарсизлик нуқтаси»ни аниқланг.

2. «Тони-Грин» қўшма корхонаси 500000 сўм миқдорида фойда олмоқчи. Корхона бунинг учун қанча дона маҳсулот ишлаб чиқариши керак?
3. Бозор бу нарх бўйича фақат 3000 банка маҳсулотни қабул қилиши мумкин. Сиз қуйидаги фикрлардан қайси бирини қўллаб қувватлайсиз?
а) мазкур маҳсулот ишлаб чиқаришни тўхтатиш?
б) бозор кўтарадиган даражадаги маҳсулотни ишлаб чиқариш? Бу ҳолда фойда қанчани ташкил этади?

Гулчирой МТМ иш фаолиятини бошлаганида уларнинг ойлик доимий харажати 18 млн сўмни ташкил этди. МТМ ҳар бир тарбияланувчини ойлик тўлови бадали 500000 сўм белгилади. Агар МТМнинг зарасизлик нуқтаси 150 та тарбияланувчи парваришлаганда таъминланса, ҳар бир тарбияланувчи учун МТМнинг ўзгарувчан харажатлари неча пулни ташкил этган.

МТМ бир ойда 250 нафар тарбияланувчиларни тарбиялаганда қанча фойда кўриши мумкин?


Савол ва топшириқлар:
1. Нархни шакллантиришдан мақсад нима?
2. Нархнинг шаклланишига талаб ва таклифнинг таъсирини чизма орқали кўрсатинг.
3. Маркетингда нархнинг шаклланишига қандай ёндашувлар мавжуд?
4. Нарх рақобати ва нархсиз рақобатни қандай тушунасиз?
5. Нарх шаклланишига қандай омиллар таъсир кўрсатади?
6. Нарх қайишқоқлигини қандай тушунасиз ва нархга қандай таъсир кўрсатади?
7. Нархнинг турларини айтиб беринг.
8. «Улгуржи нарх» ва «чакана нарх» тушунчаларини изоҳланг.
9. Нарх белгилаш услубларини тушунтириб беринг.
10. Нарх стратегиясини тушунтириб беринг.