Kegl cc pechat indd

Masala yechish namunalari
121-rasm.
1-masala. 121-rasmda botiq ko‘zguga 
kel gan nur ko‘rsatilgan. Ko‘zgudan qayt-
gan nur qaysi oraliqdan o‘tadi?  M  – 
ko‘zgu markazi, F  –  ko‘zgu  fokusi.
Yechilishi. Botiq ko‘zgularga bosh optik 
o‘qqa parallel kelgan nurlar ko‘zgudan 
qaytgach, fokusdan o‘tadi. Agar nur 
ko‘zgu markazidan uzoqroq masofadan 
kelsa, M va F oralig‘idan o‘tadi.
b)
122-rasm.
a)
2-masala.  Ikkita nuqtaviy yorug‘lik man 
bai, 
kichik bir sharcha va ekran 122-a rasmda ko‘r-
satilganidek joylashtirilgan. Ekranda shar 
chaning 
soyasi va yarim soyasi qanday hosil bo‘lishini 
ko‘rsating.
Yechilishi. Masalaning yechilishini chizma 
orqali  ko‘rsatish  qulay.  Ekrandagi  A sohada soya, 
B sohalarda yarim soya kuza tiladi (122-rasm).
3-masala. Fokus masofasi 20 sm bo‘lgan botiq 
ko‘zguda shamning tasviri f = 30  sm  masofada 
hosil bo‘ldi. Shamning ko‘zgudan uzoqligi (d) ni  toping.
B e r i l g a n :
F o r m u l a s i :
Y e c h i l i s h i :
F = 20  sm
f = 30  sm
d = 60  sm.
Javobi: 60 sm.
Topish kerak
d = ?

---

152