Kegl cc pechat indd

Gidravlik press.
Gidravlik press o‘zaro suyuqlik o‘tka 
zuv chi nay 
bilan tutashti 
ril gan porshenli ikkita silindrdan ibo 
rat (29-rasm). Si-
lindrlar biror-bir suyuqlik bilan to‘ldiri 
ladi. Porshen 
lar ning yuzalari 
turlicha (
S
1
va 
S
2
). 

---

61
Agar kichik yuzali porshenga 
F
1
kuch bilan 
ta’sir etilsa, undan suyuqlikka 
bosim 
uzati ladi. Paskal qonuniga ko‘ra bu bosim 
o‘zgarish siz holda har tomonga uzatiladi. 
Jumladan, 
S
2
yuzali ikkinchi por shenga ham.
29-rasm.
F
1
S
1
F
2
S
2
Porshenda 
bosim hosil bo‘ladi. 
p
1
=
 p
2
dan 
. Bundan
.
Demak, 
nisbat qancha katta bo‘lsa, 
F
2
ham 
F
1
dan shuncha 
katta bo‘ladi.
Masala yechish namunasi
Gidravlik press kichik porshenining yuzasi 5 sm
2
, katta 
porshenining yuzasi 50 sm
2
bo‘lsa, bunday press kuchdan necha marta 
yutuq beradi?
B e r i l g a n:
F o r m u l a s i:
Y e c h i l i s h i:
S
1
= 5 sm
2
S
2
= 50 sm
2

bundan
= 10 marta.
Topish kerak
= ?
Javobi: 
10 marta.
Amaliy topshiriq
Paskal qonunini sellofan xaltaga suv solib, tajribada tekshirib 
ko‘ring.
1. Paskal qonuni qo‘llaniladigan yana qanday qurilmalarni bilasiz?
2. Ichki bosim mavjudligini qanday tajribada ko‘rish mumkin?
3. Gidravlik press nimaning hisobiga kuchdan yutuq beradi?
4. Gidravlik press kuchdan yutuq bersa, nimadan yutqazishi 
mumkin? Bu haq da o‘ylab ko‘ring.
5. Gidravlik pressda suyuqlik o‘rniga havo ishlatilsa bo‘ladimi?

---

62