Apellatsiya sudi ajrimi esa ishni mazmunan hal qiladi. Bunga misol qilib, da’vo talablarini rad etish bo’yicha ajrim chiqarishni aytishimiz mumkin.
Fuqarolik ishi bo‘yicha birinchi instansiya sudining ajrimi va apellatsiya sudi ajrimining imzolanishida ham farq bor. Apellatsiya sudi hay’at tarkibida ko‘rilgani uchun ajrimni uch nafar sudya imzolaydi.
Sud hujjatlarini qayta ko’rish bosqichida odil sudlovni amalga oshirishga ko’maklashuvchi shaxslarning ishtiroki darajasi qanday? FPK 54-moddasiga ko‘ra odil sudlovni amalga oshirishga ko‘maklashuvchi shaxslar guvohlar, ekspertlar, mutaxassislar, tarjimonlar, yozma va ashyoviy dalillarni saqlovchilar, ijro ishi yuritish xolislari va saqlovchilari odil sudlovni amalga oshirishga ko‘maklashuvchi shaxslardir. Guvoh, ekspert , tarjimon , xolislarni sud ishida qayta jalb qilishi shart emas. Ammo, ba’zi holatlarda jalb qilinadi. Masalan, uy-joy nizolariga oid ishlarda uyni amartizatsiyasi bilan bog’liq bo’lganda, ya’ni qanchadir muddatda uyning sifati buzilgan yoki avvalgi holatda ekanligini aniqlash uchun ekspertiza tayinlanishi mumkin. Lekin, otalikni belgilash faktida qayta ekspertiza tayinlash shart emas. Chunki, qancha muddat o’tsa ham dnk natijasi, ekspert xuloasasi o’zgarmaydi. Ularning odil sudlovni amalga oshirishdagi ishtiroki darajasi shunda.
Fuqarolik sud ishlarini yuritishda qaysi holatlarda “iltimosnoma’’beriladi? 1. sud ishlari yuritililadigan tilni bilmaydigan shaxslarga ishga taalluqli materiallar bilan o’z ona tilida tanishib chiqish, ona tilida ko’rsatuv va tushuntirishlar berish, sudda so’zlash, arz bilan murojaat etish uchun iltimosnomalar taqdim etishi ;
2. ishda ishtirok etuvchi shaxslar o’zlari ish uchun ahamiyatli deb hisoblagan holatlarni bayonnomaga kiritish to’g’risida iltimosnomalar kiritishi:
3. mustaqil talablar bilan arz qilmaydigan uchinchi shaxslar taraflarning, prokurorning, ishda ishtirok etuvchi boshqa shaxslarning iltimosnomasi bo’yicha yoki sudning tashabbusi bilan ishda ishtirok etishga jalb qilinishlari mumkin;
4. agar qo’shimcha dalillar taqdim etish taraflar va ishda ishtirok etuvchi boshqa shaxslar uchun qiyinchilik tug’dirsa, sud ularning iltimosnomasiga ko’ra dalillar to’plashga yordam ko’rsatadi;
5. guvoh chaqirish haqida iltimosnoma taqdim etishi;
6. sudga yozma dalilni talab qilib olish haqida shaxs iltimosnoma taqdim etishi;
7.Sud ashyoviy dalilni talab qilib olish haqida iltimosnoma taqdim etgan shaxsga shu dalilni sudga taqdim qilish uchun olish huquqini beradugan so‘rov xati topshirishi mumkin.
8. ayrim hollarda sud ashyoviy dalillarni ko’zdan kechirib va tekshirib chiqqanidan keyin basharti, ashyoviy dalillarni taqdim etgan shaxslar ularni qaytarib berish haqidagi iltimosnomalarini qanoatlantirishi;
9. agar taraflar sud maqjlisiga uzrli sabalarga ko’ra kela olmaganliklarini tasdiqlovchi hujjatlar taqdim etsalar, da’vogar yoki javobgarning iltimosnomasiga binoan sud arizani ko’rmasdan qoldirish to’g’risidagi chiqargan o’z ajrimini bekor qilishga va protsessni davom ettirishi mumkin;
Shuningdek, boshqa protsessual holatlarda “iltimosnomalar” taqdim etilishi mumkin.