Kazakistan’da uygur folkloruyla iLGİLİ yapilan çalişmalarin analiTİk biBLİyografyasi

(HAŞİROV,  Âxmatcan,  Solmas  Gül  -Povest  va
 
Hekayilar-, Almuta:  “Jazuvşı” Naşriyati,  1977,  ss.  124.)
Âxmatcan  Haşirov’un  yazmış  olduğu  “Solmas  Gül”  adlı  eser,  1977  yılında  Jazuvşı 
Neşriyatı yayınları  arasında basılmıştır. Eser  124 sayfadan oluşmaktadır.
Yazar  Âxmatcan  Haşirov’un  “Yaşiginim  Yaşigan”  ve  “Kaçmas  Könlüm”  adlı 
kitapları,  Uygur kitapseverler tarafından çok iyi  bilinmektedir.  “Solmas  Gül”  adlı  bu 
kitapta,  yazarın  daha  önceki  uzun  hikâyelerinde  de  olduğu  gibi,  II.  Dünya  Savaşı 
sırasında  cephe  gerisinde  karşılaşılan  güçlüklere  karşı  cesurca  yapılan  mücadeleler 
tasvir  edilmektedir.  Ayrıca  eserin  sonunda  yazarın  farklı  konularda  yazmış  olduğu 
hikâyelere de yer verilmektedir.
Kitapta,  “Yarga Tökülgan Yaş”  adlı  uzun hikâye ile birlikte,  “Solmas  Gül”,  “Xaman 
Aşliqqa  Tolganda”,  Adamnin  Könli  Degan”,  “Aq  Köynaklik  Ayal”,  “Yaldama”, 
“Cançinin Ogli”, “Gar İçidiki Ana” ve “Vada” adlı hikâyeler yer almaktadır.
YfiFyp  xa.ınK  KomaKiupu.  TonnuFynu:  A.  0naxyHOB.  X^nuKn^p  ^ocrnyFu 
opgeHnuK  ^a3aKcraH  CCP  naHnap  aKageMuacu  TunmyHacnuK  uHcTuTyTuHurç 
yHFypmyHacnuK  6enYMu.  -   AnMyTa:  HayKa,  1977.  -   184  63t. 
(Uyğur  Xaliq
 
Qoşaqliri,  Topliguçi:  A.  Âlaxunov,  Xaliqlar  Dostlugi  Ordenliq  Qazaqstan  SSR
 
Panlar  Akademiyasi  Tilşunasliq  İnstitutinin  Uygurşunasliq  Bölümi,  Almuta:
 
Qazaqstan SSR  “Nauka”Naşriyati,  1977,  ss.  184.)
A.  Âlahunov  tarafından  derlenen  ve  hazırlanan  “Uygur  Xaliq  Qoşaqliri”  adlı  eser,
1977  yılında  Nauka  Neşriyatı  yayınları  arasında  basılmıştır.  Eser  184  sayfadan 
oluşmaktadır.
Koşuklar,  Uygur  sözlü  gelenek  ürünlerinin  büyük  bir  kısmını  oluşturmaktadır. 
Koşuklar  kısa  ve  derli  toplu  olmaları  sebebiyle  halk  arasında  yayıla  gelmiştir. 
Koşuklarda halkın hayatı,  istekleri  ve hayalleri  yansıtılmaktadır.  Folklor ürünleri  her 
geçen  gün  insanlar  tarafından  unutulmakta  olduğu  için  bu  koşuklar  derlenerek  bir
68

---

kitap  haline  getirilmiştir.  Elahunov  bu  eserindeki  derlemelerinde,  halk  şiiri,  sözlü 
gelenek  ürünleri  ve  1930-1940  yılları  arasında  yayımlanan  folklor  ürünlerine  yer 
vermiştir.
Eserin  ön  sözünde,  Uygur  halk  koşuklarının  tarihî  gelişimi  hakkında  bilgilere  yer 
verilmektedir.  Eser  altı  bölümden  oluşmaktadır.  “Âmgak  Qoşaqliri”  adlı  birinci 
bölümde  4  koşuk,  “Tarixîy  Qoşaqlar”  adlı  ikinci  bölümde  24  koşuk,  “Ürpi-Adat, 
Rasim-Yosun  Qoşaqliri”  adlı  üçüncü  bölümde  10  koşuk,  “Marsiya”  adlı  dördüncü 
bölümde  1  koşuk,  “Lirik  Qoşaqlar”  adlı  beşinci  bölümde  9  koşuk  ve  “Balilar 
Qoşaqliri” adlı altıncı bölümde ise 22 koşuk yer almaktadır.
TAKHPOB,  CaHnuguH.  Ymyt:  heKafin.ıap.  -  AnMyTa:  ®a3ymbi,  1977.  -   80  63t. 
(ŞAKİROV,  Saypidin,  Ümüt -Hekayilar-, Almuta:  “Jazuvşı” Naşriyati,  1977,  ss.  80.)
 
Saypidin  Şakirov’un yazmış olduğu “Ümüt”  adlı  eser,  1977 yılında Jazuvşı Neşriyatı 
yayınları arasında basılmıştır. Eser 80 sayfadan oluşmaktadır.
Genç  yazar  Saypidin  Şakirov’un  bu  kitabında,  yazarın  sonradan  yazmış  olduğu 
hikâyeleri  yer  almaktadır.  Bu  hikâyelerde,  II.  Dünya  Savaşında,  memleket  işlerinde 
ve diğer işlerde  Sovyet insanlarının göstermiş oldukları  cesaret ve onların  sadakatleri 
tasvir edilmektedir.
Yazarın  ikinci  eseri  olan  bu  kitapta,  “Alma”,  “Nur  bilan  Didarlaşqanda”,  “Yiltizsiz 
Gül”,  “Ata Mehri”,  “Unin  Ogli  Edi”,  “Sürat”,  “Qatil”,  “Galiti  Könül”,  “İkki  Tiyin”, 
“Muhabbat”,  “Gunça  Güllük  Yagliq”,  “Man  Köyiman  Balamga”,  “Xuş  Xâvâr”, 
“Altun Üzük” ve “Alimcannin İşi”adlı hikâyeler yer almaktadır.
F0HHEB,  A6gyKepuM.  A m ıa p   fioıu:  LUenp  Ba  ö a ııa g u ıa p .  -   AnMyTa: 
®a3ymbi,  1978.  -   96  63t.