Катта гурущда йил давомида ытказиладиган математика маш\улотларининг та=симланиши

Son va sanoq
Mavzu: 20 gacha bo’lgan sonlarni yozuvda farqlash va sanash malakalarini mustahkamlash
Maqsad:

• 
  Bolalarga 20 gacha bo’lgan sonlarni yozuvda farqlashni o’rgatish.
  

Kutilayotgan natijalar:

• 
  Bolalar 20 gacha bo’lgan sonlarni yozuvda farqlashni o’rganadilar.
  
• 
  Bolalarda 20 gacha sanash malakasi hosil bo’ladi.
  

Kerakli jihozlar:

• 
  Koptok.
  
• 
  1 dan 20 gacha sonlar tasvirlangan kartochkalar (bo’yi 12 sm, eni 10 sm).
  
• 
  10 dan 20 gacha sonlar yozilgan doira shakllari (diametri 25 sm).
  

Faoliyatning borishi:

Tarbiyachi: Bolajonlar, biz nechagacha sanashni o’rganib olganmiz?
Bolalar javobi: 20 gacha sanashni o’rganib olganmiz.

Tarbiyachi: Bolajonlar, bugun sizlar bilan turli o’yinlarni o’ynaymiz va 20 gacha bo’lgan sonlarni yaxshiroq bilib olamiz, ularni yozuvda qanday yozilishini o’rganib olamiz. Dastlab, “Kim bilsa-davomini sanasin” o’yinini o’ynaymiz.

“Kim bilsa-davomini sanasin” o’yini sonlarning natural qatorining tartibiga amal qilishga, to’g’ri va teskari hisoblash mashqlari, xotira, diqqatni rivojlantirishga qaratiladi.

O’yinda koptokdan foydalaniladi. Bolalar yarim doira, yoki doira bo’lib turadilar. Doiraning o’rtasida o’yinni olib boruvchi turadi. Tarbiyachi o’yin boshlanishidan oldin bolalar bilan ular qanday tartibda (to’g’ri yoki teskari) sanashlarini kelishib oladi. Olib boruvchi bolalardan biriga koptokni otadi va raqamni aytadi. Koptokni ilib olgan bola keyingisini sanashi kerak.

O’yin tezlik tempida o’tadi va bolalarning unda eng ko’p qatnashishiga imkon berish uchun shuncha marta qaytariladi. Bolalarga taqdim etiladigan topshiriqlar ularning o’yin vaqtidagi bilim va malakalari bilan belgilanadi: 20 gacha to’g’ri tartibda sanash. Har bir bola yakkama-yakka topshiriq oladi.

Tarbiyachi: Bolajonlar, “Kim bilsa-davomini sanasin” o’yini sizlarga yoqdimi? Hozir sizlar bilan “Men qanday son o’yladim?” o’yinini o’ynaymiz.

“Men qanday son o’yladim?” o’yini.

Jihoz: Son bilan ko’rsatilgan kartochkalar, raqamlar.

O’yinning mazmuni: “Bolajonlar, men bir son o’yladim (tarbiyachi qo’lida kartochka ushlab turadi, lekin bolalarga ko’rsatmaydi). Bu qanday sonligini toping, men o’ylagan songa 1 ni qo’shsak, 16 soni hosil bo’ladi. Men qanday son o’ylaganman?” Tarbiyachi bolalardan olgan javobidan keyin raqam yozilgan kartochkani ko’rsatadi.

Tarbiyachi o’yinni davom ettirishni bolalardan biriga topshiradi. Bu bola xuddi tarbiyachiday kartochkalardan birini oladi va bolalardan necha son o’ylaganini so’raydi: “Men bir son o’yladim, men o’ylagan sondan 1 ni olsak, 17 soni hosil bo’ladi. Men qanday son o’ylaganman?” O’yin shu tariqa davom etadi.

Tarbiyachi: Bolajonlar, “Men qanday son o’yladim?” o’yini sizlarga yoqdimi? Sizlar bu o’yinni juda yaxshi o’ynadingiz, barakalla! Endi sizlar bilan “Garaj” o’yinini o’ynaymiz.

“Garaj” o’yini.

“Garaj” o’yini ikkinchi o’nlikdagi raqamlarni bilishni mustahkamlash, bolalarning diqqatini rivojlantirishga imkon beradi. O’yinda 10 dan 20 gacha yozilgan doiralardan foydalaniladi. Guruhning hamma bolalari “mashinani” tasvirlaydilar, ularning qo’llarida mashina nomeri yozilgan doiralar bo’ladi. Har bir doirada ikkinchi o’nlikning raqamlaridan biri yozilgan. Tarbiyachi guruhning har qaysi joyida “garaj”lar bo’lishini, qanday raqamli mashinalar qaysi garajga borishi mumkinligini aytadi. Masalan, bir garajda 10, 13, 15 raqamlari, boshqasida-11, 12, 16 va boshqalar. “Mashinalar” ko’cha harakati qoidalariga rioya qilgan holda ko’chalar bo’ylab yuradilar: faqat yashil chiroqda yuradilar, qizil chiroqda to’xtaydilar (“svetofor”ni tarbiyachi boshqaradi). Tarbiyachining “Mashinalar garajga!” degan ishorasiga muvofiq hamma mashinalar o’z garajlaridan joy egallashlari kerak, ya’ni mashinalarning tartib raqami yozilgan “garajdan” joy olishlari kerak.

O’yin bir necha marta takrorlanadi. Tarbiyachi “garaj”ni o’zgartirishi mumkin.

Faoliyat yakunida bolalarni rag’batlantirish.