“Kasbiy ta`lim” kafedrasi

tadbirkor  xulqida  namoyon  bo’ladigan 
himoya ustanovkasi uchta omilga bog’liq ekan:  
 
tavakkalchilikning taxminiy darajasiga;  
 
kuchli motivasiyaga;  
 
ishda mag’lubiyatga uchrash tajribasining mavjudligiga. 
Shuningdek,  ikkita  holat  tadbirkordagi  iqtisodiy  xulqning  himoyaviy 
ustanovkasini kuchaytiradi:
  
 
tavakkal qilmay turib istalgan niyatga yetish; 
 
tavakkalchilik mag’lubiyatni keltirib chiqargan bo’lsa.  
Agar  tadbirkor  muvaffaqiyatga  erishishning  anchagina  yuqori  motivasiyasini 
o’zida  mujassamlashtirgan  bo’lsa,  bu  unda  ehtiyojning  o’zini  takomillashtirish 
mezonini  keltirib  chiqaradi.  Shuningdek,  bular  o’z  navbatida  tadbirkordagi  o’rta 
ko’rsatkichdagi  tavakkalchilik  va  mag’lubiyatdan  qochish  motivasiyasini 
shakllantiradi.  Tavakkal  qilgan  sharoitda  muvaffaqiyatga  erishaverish,  aksincha, 
himoyaga  nisbatan  ustanovkani  susaytiradi,  ya’ni  mag’lubiyatdan  qochish 
Mag’lubiyatlardan qo’rqadigan odamlar, 
odatda, tavakkalchilikning yuqori 
darajadagi ko’rsatgichini namoyon qilib, 
ya’ni o’ylamasdan faoliyatni amalga 
oshirib qo’yishar ekanlar.  

---

127 
 
motivasiyasini  kamaytiradi.  Tadqiqotda  aniqlanishicha  juda  ehtiyotkor hisoblangan 
tadbirkorlarda  himoyaga  nisbatan  quyi  motivasiya  aniqlanib,  bu  esa  tadbirkorda 
muvaffaqiyatga erishishda juda past motivasiyani keltirib chiqaradi. Natijada, ushbu 
tadbirkorlarda  jamiyatda  o’z  o’rnini  topish,  obro’-e’tiborga  sazovor  bo’lish  uchun, 
tan olinishga nisbatan ehtiyoji o’sib borada. 
Demak, tadbirkorlik faoliyati jarayonida muammoni yechish hech qachon oson 
kechmagan,  lekin  ma’lum  tajribaga  ega  bo’lish  maqsadga  erishish  jarayonini 
tezlashtirib  mag’lubiyatdan  qochishga  yordam  beradi.