Kasbiy pedagogika

K ic h ik m utaxassis:
- nazariy va am aliy bilim lar m ajm uasiga, kasbiy bilim , m alaka va 
k o 'n ik m a la r g a ega:
M a z k u r ja m iy a td a o 'z in in g m uvaffaqiyatli h ayot darajasini 
t a ’m inla ydiga n u m u m iy va kasbiy m adaniyatga, ijtim oiy aham iyatli 
x ususiyatlarga va shaxsiy sifatiarga ega.
K ichik m utaxassislar quyidagi vazifaiarni bajaradi:
- k o m p y u ter va boshqa texnikalardan. texnikaviy va fizikaviy 
fanlar sohasiga foydalanish usullarini q o 'lla sh bilan b o g 'liq texnik 
topshiriqlarni bajaradi; texnik-jihoz va transportlarni ishlatadi; ma- 
shinalar, m exanizm lar, qurilmalar, m oslam alar h am d a m uhandis- 
texnik jih o z la r va asboblarga texnik xizm at k o 'rsa tish h a m d a t a ’mir- 
Iash, m etall-konstruksiyalarni, dastgohlarni o 'rn a tis h va b o sh q a ish- 
larni am alga oshiradi;
- x o m a sh y o qazib olish va qayta ishlash, m etallurgiya, qurilish, 
binolar va inshootlarni t a ’mirlash va ularga texnik x iz m a t k o 'rsa tish
sohasida o 'z kasbiy bilimlarini tatbiq etadi; bosish (qoliplash) ishlarini 
bajaradi; 
oziq-ovqat 
m ahsulotlari, 
to 'q im a c h ilik
m ahsulotlari, 
y o g 'o c h va rnetall buyum lar, shu ju m la d a n , badiiy h u n arm a n d lik bu- 
y u m larini ishlab chiqaradi va qayta ishlaydi;
- bolalar b o g 'c h a s i va b o sh la n g 'ic h m aktablarda ta 'lim va tarbiya 
ishlarini am alga oshiradi.
120

---

- s o g i i q n i saqiash, g igivena, insonlarga g 'a m x o 'r l i k qilish, qishloq 
x o ‘ja lig id a o ‘sim liklarni, hayvonlarni parvarish qilish, yetishtirish 
b o 'y i c h a za rur ishlarni a m a lg a oshiradilar;
- kadrlarni j o y - jo y ig a q o 'y i s h v a ularning ijtim oiy t a ’minoti, 
soliqqa tortish va tu riz m g a a lo q ad o r davlat xizm atlari, b u x g alteriy a 
hisobi, huquqiy. statistik, ish yuritish korxonalarni boshqarish, tijorat, 
m o liy a va savdo-sotiq sohasidagi bilim larni texnik q o 'l i a s h bilan 
b o g 'l i q m a 'm u r i y va ishlab chiqarish vazifalarini bajaradilar.
O d a m la r va yuklarni m illiy che gara la rdan o 'tk a z ilish i ustidan 
nazoratni am alg a oshiradi.
Ijtim oiy m asala la r b o 'y i c h a y o rd a m k o 'rsa ta d ila r v a m as lah a t 
beradi lar.
Sport v a b o s h q a q iz i q a r i i tadbirlarni tashkii e t a d i l a r v a o 't k a z a d i l a r ,
m a d an iy a t va s a n ’at so h asid a ijodiy faoliyat k o 'rsa tad ila r;
Diniy m arosim larni o 't k a z is h d a aholiga yo rd a m k o 'rsatadilar.
K a sb iy faoliyat sohasi (K F S ) - kasbiy bilim, m a la k a v a k o 'n i k -
m alarn in g q o 'lla n is h doirasidir, un in g nom lanishi iqtisodiy sohalari 
nom lari bilan m oslashtiriladi.
O 'M K H T t a 'lim m uassasa la rid ag i tayyorlov y o 'n a lis h la ri aniq 
kasbiy faoliyat s o h asid a m u tax as sis larg a kasbiy t a 'li m berish d o ira­
sidir. M utaxassislar k asbiy faoliyatining aniq sohasi b o 'y i c h a ta y y o r­
lov y o 'n a lis h la rin in g n om i m e h n a t faoliyati m az m u n i va xususiyati 
orqali aniqlanadi.
K asb m ax su s tayyorgarlik v a ish tajribasi natijasida m a 'l u m bir 
soh ad a kasbiy faoliyatni a m a lg a oshirish uchun n azariy bilim lar 
m a jm uasini, am aliy k o 'n i k m a v a m a l a k a l a r n i egallagan, u n g a jis m o n iy
im.koniyat, aqliy qobiliyat v a y u rid ik h uquqlarni t a ’m in lo v c h i insoniy 
m e h n a t faoliyatining ( m a s h g 'u lo tin in g ) turidir.
Ixtisoslik - birorta k asb d o irasida m a ’lum bir faoliyat turi uchun 
m ax su s tayyorgarlik va ish tajribaiari bilan erishilgan z a ru riy bilimlar, 
k o 'n i k m a va m alak a la r m ajm uasi.
O 'M K H T tayyorlov y o 'n a lis h la ri va k asblar kodi k asbiy faoliyat 
sohalariga m uvofiq k a sb la r v a ixtisosiiklar b o 'y i c h a tay y o rlo v
y o 'n a lish lari ixtisoslashtirilgan ro 'y x a tin in g raqamli belgisidir.
121

---