Kasbiy pedagogika

U zlu k siz t a ’lim 
quyidagi ta'lim turlarini o ‘z ichiga oladi:
- m ak tab g a ch a t a ’lim;
- um u m iy o 'r ta t a ’lim;
- o 'r ta m axsus. k asb-hunar t a ’limi;
- oliy t a ’lim;
- oliy o 'q u v yurtidan keyingi t a ’lim;
- kadrlar m alakasini oshirish va ularni qayta tayyorlash;
- m aktabda n tashqari t a ’lim.
Fan 
yuqori malakali mutaxassisni tayyorlovchi va ulardan 
foydalanuvchi, iig’or ped a g o g ik va ax borot texnologiyalarini ishlab 
chiqaruvchi b o 'lib, kadrlar tayyorlash milliy tizimida tabiat va 
jamiyat taraqqiyoti qonuniyatlari t o 'g 'r is id a g i yangi fundam ental va 
am aliy bilim lardan foydalanishni, yuqori m alakali ilmiy va ilmiy- 
pedagog kadrlar tarkibini shakllantirishni, ulardan t a ’lim tizimida 
unum li foydalanishni, shuningdek. kadrlar tayyorlash ja ra y o n in in g
ilmiy tadqiqotiar infrastrukturasini yaratish, t a ’limning axborot 
ta rm oqlarida foydalanish uchun bilim ning turli sohalari b o 'y ic h a
axborot bazasini shakllantirishni ham da ilmiy tadqiqotiar darajasiga 
yan g ich a qarashlar zam irida yosh olim larning, ilm iy-pedagogik 
x o d im la rning ijtimoiy m av q ey i va o b ro 'sin i oshirishni qam rab oladi.
Shu bilan birga. fan kadrlar tayyorlash m illiy m odelining tarkibiy 
qism laridan biri sifatida, t a ’lim m azm u n in i tubdan yangilashda: 
ta'lim standartlari, t a ’lim dasturlari, darsliklar va q o 'lla n m a la r tayy- 
orlashda, ilm iy-usulik t a ’minotni am a lg a oshirishda bevosita va bil- 
vosita ishtirok etadi.
Ish lab ch iqarish
- kadrlarga b o 'lg a n ijtimoiy ehtiyojni. s h u n in g ­
dek. ularning tayyorgalik sifati va saviyasiga nisbatan q o 'y ila d ig a n
talablarni belgilovchi asosiy buyurtm achi. kadrlar tayyorlash tizimini 
m oliyaviy va m oddiy -tex n ik a jih a td a n t a ’miniash ja ra y o n in in g qat- 
nashchisi.
86

---

«K adrlar tayyorlash m illiy dasturi»da k o 'rsa tilg a n d e k ishlab chiqa- 
rishning talab-ehtiyojlari kadrlar tayyorlash tizim ining y o ’nalishi, d a ­
rajasi va m iqyoslarini shakllantiradi, kasb tayyorgarligining m aqsadi, 
vazifalari va m a zm unini belgiiaydi, m alaka talablarini ilgari suradi, 
t a ’limning za m o n a v iy texnologiyalar! va shakllarini tanlashni taqozo 
etadi. Ishlab chiqarish oxir-oqibat, natijada k a d rla rning sifati va raqo- 
batbardoshligiga baho beradi.
Ishlab chiqarish m uassasasi, ho m iy sifatlarda alohida m utaxassis- 
larni tayyorlashni, guruhlarni v a o 'q u v yurtlarini m oliya la sh j a r a y ­
onida ishtirok etib, m u tax assislarn in g kasbiy rivojlanishi va s h a x ­
siy faolligini rag'b atlan tirad i, ularni m o ddiy va m a ’n aviy j ih a td a n
q o ‘llab-quvvatlashda ishtirok etadi.
Avvallari ishlab chiqarish ta y y o r kadrlar kuchi va salohiyatidan 
foydalanuvchi iste’m olchi sifatidagina faoliyat olib b orga n b o ‘lsa, 
bugungi kunda ushbu fa o liyatning m az m u n i tu b d a n o ’zgardi. Endl- 
likda, ishlab chiqarish kadrlarni tayyorlash sifati va saviyasiga nis- 
batan o 'z talablarini q o ‘y a oladi. Shu bilan birga sifatli h a m d a y u k s a k
saviyali m utaxassisni tay y o rla b yetishtirish y o 'i i d a uzluksiz t a ’lim 
h am d a fan tarm o q larin in g moliyaviy, m o d d iy -te x n ik jih a td a n q o ’llab- 
quvvatlash m ajburiyatini o ' z z im m a s ig a oladi Shu asosida kadrlar 
tayyorlash tizim ining faol ishtirokchisiga aylandi.