“kasbiy pedagogika” fan sifatida

Kasb-hunar kollejlarida ta’lim-tarbiya jarayoni va uni loyihalashtirish.
“Loyihalash” iborasi pedagogikaga texnika sohasidan kirib kelgan bo‘lib, reja
tuzish ma’nosini anglatadi. Pedagogik faoliyatni loyihalashtirish zaruriyati uning
mazmunini murakkabligi bilan bog‘liq.
Pedagogik loyihalashtirish pedagog kasbiy faoliyatida muhim ahamiyat kasb
etadi. U tashkilotchilik, bilish (gnostik), muloqotga kirishuvchanlik (kommunikativ)
va boshqa vazifalar bilan uzviy bog‘liq. V.S.Bezrukovning fikricha, kasb ta’limi
o‘qituvchilari pedagogik loyihalashtirish uchun 28 foizga yaqin ish vaqti sarflar
ekanlar.
Pedagogik loyihalashtirishning vazifalari turlicha bo‘lib, yangi pedagogik
texnologiyalarni amalga joriy etishga imkon beradi. Loyihalashtirish hisobiga ta’lim-
tarbiya jarayoni texnologiyalanuvchanlik xususiyatiga ega bo‘ladi. Loyihalashtirish
malakasini egallash pedagoglarga samarali omillarni izlab topish imkoniyatini beradi.
Pedagogik loyihalashtirish vazifalarini chizma shaklida quyidagicha ifodalash
mumkin (5-chizma).
Pedagogik loyiha eng avvalo, model bo‘lib, ideal va pedagogik amaliyotda
pedagogik faoliyatni qiyoslash yo‘li bilan ilmiy bilishning samarali vositasidir.
Loyihalash asosida kelgusida ta’lim jarayonining rivojlanishini ilmiy bashorat etish
mumkin. Shuningdek, loyihalashtirish pedagogika nazariyasi bilan amaliyotni bog‘lab
turuvchi omildir. U ta’lim-tarbiya jarayonining barcha tarkibiy komponentlaridan, shu
jumladan, pedagogning intellektual imkoniyatlaridan oqilona foydalanishga imkon
beradi. Pedagogika nazariyasi pedagogik loyihalashtirishning asosi bo‘lib xizmat
qiladi. Loyihalar o‘z o‘rnida pedagogik amaliyotni takomillashtiradi.
Pedagogik loyiha obektlari-pedagogik tizimlar, pedagogik texnologiyalar,
pedagogik jarayon, ta’lim-tarbiya muhiti, pedagogik vaziyatlar bo‘lishi mumkin.
Pedagogik tizim markazida uning ishtirokchilari, maqsadi, vazifalari, mazmuni,
metodlari, tashkil etish shakllari, vositalari va natijasini yaxlit holda

---

80
mujassamlashtirilib, u  ishtirokchilarning bevosita o‘zaro bog‘liq ta’siri natijasida
tahsil oluvchilarni rivojlantirish maqsadida loyihalashtiriladi.
Pedagogik vaziyat  pedagogik jarayon doirasida ma’lum vaqtda bu jarayonning
holatini tavsiflovchi loyihalashtirish ob’ektidir. Pedagogik vaziyat bexosdan kelib
chiqishi yoki maxsus loyihalashtirilishi mumkin.