Касбий қайта тайёрлаш йўналиши



Download 1,84 Mb.
Pdf ko'rish
bet104/115
Sana22.02.2022
Hajmi1,84 Mb.
#89862
1   ...   100   101   102   103   104   105   106   107   ...   115
Bog'liq
4 mtm ТАНЛОВ ФАНИ МО4d2ca

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Халқ оғзаки ижодида эртак жанрининг болалар томонидан яхши қабул қилиниб, 
қизиқиб ўқилишининг сабабларидан бири эртак тилининг таъсирчанлиги, 
ўткирлиги, маънодорлиги ва халқ тилига яқинлигидир. Эртакларнинг кўпчилигида 
реал ҳаёт тасвири саргузашт элементлар билан қўшилиб кетади.Эртакнинг ўткир 
мароқли сюжети, воқеа ривожидаги фавқулодда ажойиб вазият болаларни мафтун 
қилади, ундаги мард, кучли, топқир, довюрак, чаққон қаҳрамонлар, эртакнинг 
ғоявий йўналиши, унда эзгулик кучининг - яхшиликнинг доимо ғалаба қилиши 
болаларни ўзига тортади. 
Эртакнинг педагогик қиймати шундан иборатки, болалар унда тўғрилик, ҳалоллик 
ғалаба қилганидан, камбағал кишилар қийинчиликдан қутилганидан, яъни яхшилик, 
эзгулик рўёбга чиққанидан ва ёмонлик, ёвузлик маҳкумликка учраганидан 
қувонадилар. Улар ҳаётда ҳам доимо шундай бўлишини истайдилар. 
Эртак болаларда қаҳрамонларнинг хатти-ҳаракатини муҳокама қилиб, 
баҳолаш кўникмасини ўстириши билан бирга яхшиликнинг доимо ғалаба 
қозонишига ишонч уйғотади. Болалар эртакни таҳлил қилиш жараёнида 
«Кишилардаги қандай сифатлар сизга ёқди? (ёки ёқмади?) Нима учун?», «... нима 
учун жазоланди? (ёки рағбатлантирилди?)», «Нима учун эртакдаги баъзи 
қаҳрамонларга ҳатто табиат кучлари ҳам ёрдам беради? (ёки баъзиларидан юз 
ўгиради?)» каби саволларга жавоб топиш жараёнида мушоҳада қиладилар, 
муҳокама қилиб, хулосага келадилар. 
Турли жанрдаги бадиий асарлар қурилиши, услуби жиҳатидан ўзига хос 
хусусиятларга эга бўлиб, уларнинг болаларга таъсири ҳам ҳар хил бўлади. Табиийки, 
ҳар бир жанрга оид асар матни лингвистик жиҳатдан ҳам ўзига хос хусусиятларга 
эга. Масалан, шеърий асарлар матни ҳикоя матнидан, эртак матни шеър матнидан, 
илмий-оммабоп мақола матни масал жанрига таалуқли асарлар матнидан тубдан 
фарқ қилади. Топишмоқ предмет, воқйеа-ҳодисалар ўртасидаги ўхшашликни 
таққослаш орқали ўзлаштирилса, мақоллар мазмуни ҳаётий мисоллар воситасида 
шарҳлашни тақозо этади. Шунга кўра, турли жанрдаги бадиий асарларни ўқишда 
тарбиячидан унга мос усуллар танлаш талаб этилади.
Бола эртак мазмунини ўзлаштириб олгандан сўнг, унинг тили устида ишлашга 
алоҳида аҳамият қаратилиши зарур. Эртак мазмунини қайта ҳикоялашда, 
қаҳрамонларга тавсиф беришда болаларнинг ўз нутқида тил воситаларидан ўринли 
фойдаланиш талаб қилинади. Тил воситаларидан фойдаланиш учун талаб ва вазият, 
эҳтиёж яратиш зарур. 


198 

Download 1,84 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   100   101   102   103   104   105   106   107   ...   115




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish