|
Бизнес
ва
тадбиркорлик
асослари
Ўзбекистон
-
Швейцария
“
Касбий
кўникмаларни
ривожлантириш
”
лойиҳаси
(II-
босқич
)
108
даромад
ёки
ялпи
тушум
)
ва
унга
мос
ягона
солиқ
ставкасидан
келиб
чиқиб
,
амалга
оширилади
.
Такрорлаш
учун
назорат
саволлари
1.
Тадбиркорларнинг
ҳуқуқий
жавобгарлиги
нима
?
2.
Ўзбекистонда
солиққа
тортиш
тизими
қайси
асосий
ҳужжат
билан
бошқарилади
?
3.
Солиққа
тортиш
объектлари
ва
субъектлари
кимлар
ҳисобланади
?
4.
Умумдавлат
солиқларига
қандай
солиқлар
тегишли
?
5.
Маҳаллий
солиқ
йиғимларига
қандай
солиқлар
тегишли
?
6.
Ягона
солиқ
нима
?
7.
Ягона
солиқ
тизими
субъектларини
санаб
беринг
.
Бизнес
ва
тадбиркорлик
асослари
Ўзбекистон
-
Швейцария
“
Касбий
кўникмаларни
ривожлантириш
”
лойиҳаси
(II-
босқич
)
109
8.
Маркетинг
8.1.
Маркетинг
нима
?
Маркетинг
қуйидагиларни
аниқлаш
жараёни
ҳисобланади
:
•
Сизнинг
мижозингиз
ким
ҳисобланади
;
•
Уларнинг
эҳтиёж
ва
ҳоҳишлари
;
•
Уларга
сизнинг
маҳсулот
ва
хизматингизни
тақдим
этиш
;
•
Истеъмолчилар
тўлашга
тайёр
бўлган
баҳоларни
белгилаш
;
•
Маҳсулот
ва
хизматни
етказиб
бериш
;
•
Сизнинг
маҳсулот
ва
хизматларингизни
тақдим
этиш
учун
янги
мижозларни
жалб
этиш
.
Маркетинг
истеъмолчиларининг
,
алмаштириш
воситасида
,
товар
(
маҳсулот
)
ва
хизматларга
бўлган
,
эҳтиёжни
қондириш
,
бошқариш
ва
аввалдан
кўра
билиш
.
Маркетинг
-
бозорини
ўрганиш
,
назорат
қилиш
ва
бошқариш
тизими
.
Сизнинг
асосий
вазифангиз
–
бу
амалларни
бажариб
,
фойда
олиш
.
Маркетингни
кўпчилик
фақат
бозорни
ўрганиш
,
реклама
қилиш
ёки
сотишнинг
агрессив
шакли
деб
билади
.
Аслида
булар
маркетинг
тизимининг
элементлари
бўлиб
,
уни
яратиш
маркетинг
замонавий
тузилмага
эга
бўлгунча
бир
неча
босқич
ва
турли
шаклларни
ўз
ичига
олади
.
Ҳар
қандай
бизнеснинг
узоқ
муддатли
мақсади
фойдани
ошириш
ҳисобланади
.
Компаниянинг
бутун
маркетинг
фаолияти
шу
мақсадга
эришиш
учун
йўналтирилиши
керак
.
Шуни
тасдиқлаш
керакки
,
маркетингни
узоқ
муддатли
мақсади
фирма
мақсади
билан
бир
хил
бўлади
.
Бироқ
компания
ривожланишиниинг
маълум
бир
босқичида
бир
ёки
бир
неча
қисқа
муддатли
мақсадлар
асосий
бўлиши
мумкин
.
Маркетинг
хизматини
ташкил
қилишнинг
қатъий
стандарлари
йўқ
,
шунинг
учун
ҳар
бир
компания
бу
масалани
ечишга
мустақил
ёндошади
ва
маркетингни
бошқариш
тузилмасига
асосий
талаблар
-
унинг
самарадорлиги
,
мослашувчанлиги
ва
тежамкорлиги
эканлигини
тушунадилар
.
Бизнес
ва
тадбиркорлик
асослари
Ўзбекистон
-
Швейцария
“
Касбий
кўникмаларни
ривожлантириш
”
лойиҳаси
(II-
босқич
)
110
Сизнинг
товар
ва
хизматларингиз
муваффақият
қозониши
учун
,
қуйидаги
қоидаларни
билиб
олишингиз
керак
:
•
Ҳар
бир
товарга
эҳтиёж
туғулади
,
агар
унинг
нархи
қониқарли
бўлиб
,
бозорда
кўп
бўлса
;
•
Агар
яхшилаб
ҳаракат
қилинса
,
ҳар
бир
товарни
сотиш
мумкин
;
•
Сифати
яхши
бўлган
ҳар
қандай
товар
бозорда
сотилиши
мумкин
;
•
Бозор
талаб
ва
эҳтиёжларини
чуқур
ўрганиб
ишлаб
чиқилган
товар
бозорда
яхши
сотилади
.
Маркетинг
-
режа
компания
режасининг
муҳим
қисми
бўлиб
,
маркетингни
режалаштириш
жараёни
,
фирма
бюджетини
тузиш
ва
режалаштириш
умумий
жараёнининг
бир
қисми
сифатида
амалга
оширилиши
керак
.
Бу
бизнесни
тузишдан
энг
муҳими
ва
мураккаби
ҳисобланади
.
Ҳатто
энг
сифатли
ва
унча
қиммат
бўлмаган
товар
ва
хизматларга
,
агар
сиз
уларни
сотишни
тўғри
ташкил
қила
олмасангиз
,
талаб
бўлмайди
.
Бозорни
ўрганиш
Маркетинг
бўйича
режани
тузиш
учун
,
сиз
ўзингининг
бизнес
–
концепциянгиз
бўйича
,
бозорни
синчковлик
ва
ҳафсала
билан
ўрганиш
керак
.
Бозорни
ўрганиш
истеъмолчилар
уларнинг
эҳтиёжлари
,
конкурентлар
ва
ҳ
.
к
.
ҳақида
тўлақонли
ва
кенг
ахборотни
,
олиш
учун
керак
.
Ёдингиздан
чиқарманг
,
сиз
қанчалик
кўп
ахборотга
эга
бўлсангиз
,
сизнинг
бизнесингизга
шунчалик
яхши
бўлади
.
Қўшимча
ахборотни
тўплаш
учун
куч
ва
вақтингизни
аяманг
,
ҳар
бир
нарса
муҳим
аҳамият
касб
этади
.
Ўзингизнинг
потенциал
мижозларингиз
билан
суҳбатлашинг
.
Улардан
қандай
товар
ва
хизматларга
эҳтиёж
сезишади
,
нима
ишлаб
чиқаришингизни
ҳоҳлашади
,
сизнинг
рақобатчиларингизга
улар
қандай
муносабатда
эканлигини
сўранг
.
Рақобатчиларингизни
ўрганинг
сиз
уларнинг
товар
ва
хизматлари
,
уларнинг
сифати
,
дизайни
,
нархи
(
баҳоси
),
сизнинг
товарингиз
ҳақида
қандай
фикрда
эканлиги
ва
ҳ
.
к
.
лар
ҳақида
билишингиз
керак
.
Тадбиркорлик
билан
шуғулланадиган
одамлар
,
таъминотчилар
билан
суҳбатлашинг
.
Улардан
сўраб
кўринг
,
қандай
товарларга
уларнинг
бизнесида
эҳтиёж
бор
,
улар
сизнинг
товарларингиз
ҳақида
қандай
фикрда
,
рақобатчиларингизнинг
товарлари
ҳақида
баҳолари
қандай
?
Доимо
иш
жараёнида
бўлишга
интилинг
,
бизнесингиз
ҳақидаги
мақолаларни
ўқинг
ва
доимо
ўрганиб
боринг
.
Сизнинг
бизнесингизга
тегишли
турли
журналларга
обуна
бўлинг
,
менежмент
ва
маркетинг
бўйича
китоблар
ўқинг
.
Улар
кўплаб
фойдали
маслаҳатлар
ва
ахборотлар
билан
ёрдам
бериши
мумкин
.
Муваффақиятли
бизнесмен
бўлиш
учун
сиз
доимо
таййёр
туришингиз
,
кўп
нарса
билишингиз
керак
.
Бизнес
ва
тадбиркорлик
асослари
Ўзбекистон
-
Швейцария
“
Касбий
кўникмаларни
ривожлантириш
”
лойиҳаси
(II-
босқич
)
111
Бозорни
ўрганишга
мисоллар
1-
мисол
.
Нодир
доимо
ҳамма
нарсага
қизикувчан
эди
,
энди
бу
нарса
ўз
бизнесини
очишда
ёрдам
бермоқда
.
У
ўзининг
қўшнилари
,
танишлари
ва
дўстларидан
,
унинг
маиший
хизмат
салони
хизматидан
фойдаланишадими
,
шуни
аниқлади
.
Унинг
тахминича
,
у
яшаётган
шаҳарда
рақобатчилар
йўқ
,
бироқ
тажриба
йўли
билан
у
оддий
уй
бекалари
,
шаҳар
аҳолисига
ўз
хизматларини
тақдим
этиш
орқали
,
унга
рақобатчи
эканликларини
аниқлади
.
Бундан
ташқари
,
унинг
рақобатчилари
Наманган
шаҳрининг
ўзида
бўлмаса
ҳам
,
унга
ёқин
жойлашган
ҳудудларда
бор
.
Ўзининг
потенциал
мижозлари
ва
рақобатчилари
ҳақидаги
тўпланган
ахборотдан
фойдаланиб
,
Нодир
қуйидаги
ҳисоботни
тайёрлади
:
Менинг
маҳсулотим
ёки
кўрсатадиган
хизматим
Менинг
истеъмол
-
чиларим
Потенциал
истеъмолчиларимнинг
эҳтиёжлари
Рақобатчилар
Маиший
хизмат
,
масалан
:
хонани
тозалаш
,
уй
бекасининг
ишлари
Корхона
офислари
,
Наманган
аҳолиси
Уларга
уй
ишларини
бажариш
учун
одамлар
керак
.
Улар
бу
ишларни
ўзлари
қила
олмайдилар
ёки
қилишни
ҳоҳламайдилар
,
масалан
,
йирик
корхоналарнинг
офислари
доимий
равишда
тозалашга
муҳтож
ва
ҳ
.
к
.
Айрим
одамлар
уй
ишларини
,
ишлаётганликлари
сабабли
,
қила
олмайдилар
,
шунинг
учун
уларга
уй
бекасининг
хизматлари
керак
бўлади
.
Бу
хизматларни
менинг
салоним
тақдим
этади
.
Камола
опа
тозалаш
ва
овқат
қилиш
бўйича
хизмат
кўрсатди
.
Баҳолар
ўртача
.
Офисларда
ишламайди
.
Марҳабо
опа
Фақат
хонани
тозалаш
бўйича
хизмат
кўрсатади
.
Нарх
юқори
.
Шаҳар
аҳолисининг
уйида
ишламайди
.
“
Болғача
”
фирмаси
барча
маиший
хизмат
турларини
бажаради
.
Баҳолар
ўртача
.
Шаҳар
марказида
жойлашмаган
.
Шунинг
эвазига
(
вақт
ва
йўлнинг
ҳисобига
)
баҳолар
ортиб
кетади
.
Сантехник
,
дурадгорлик
ишлари
,
электрик
,
кичик
таъмирлаш
ишлари
,
мебел
таъмири
ва
ҳ
.
к
.
Уй
бекалари
,
корхона
офислари
,
Наманган
аҳолиси
Уй
бекалари
сантехник
муаммолар
,
электр
ишлари
,
кичик
таъмирлаш
билан
шуғуллана
олмайдилар
Ғайрат
сантехник
ва
электр
таъмир
ишлари
бўйича
хизмат
кўрсатади
.
Баҳо
ўртача
.
“
Болғача
”
фирмаси
маиший
хизмат
турларини
кўрсатади
.
Баҳолар
ўртача
.
Шаҳар
марказида
жойлашмаган
,
шунинг
эвазига
(
вақт
ва
йўлнинг
ҳисобига
)
баҳолар
ортиб
кетади
.
Do'stlaringiz bilan baham: |
