Kasb-hunar maktabi «mutaxassislikka kirish»

Mahalliy tarmoq.

Mahalliy tarmoqlar bir korxona, muassasaning bir yoki qancha yaqin binolardagi abonentlarni bog’laydi. Mahalliy tarmoqlar juda keng tarqalgan. CHunki 80-90% axborot o`sha tarmoq atrofida aylanib yuradi. Mahalliy tarmoqlar har qanday strukturaga ega bo`lishi mumkin. Lekin undagi komp’yuterlar yuqori tezlikka ega yagona axborot uzatish kanali bilan bog’langan bo`ladi.

Mahalliy tarmoq yaratishdan maqsad–tashkilotlar, Oliy o`quv yurtlarida mavjud komp’yuter parki va uning resurslari (printer, skaner, katalog va fayllari) dan unumli, tejamli foydalanishdir. Barcha komp’yuterlar uchun yagona tezkor axborot uzatish kanalining bo`lishi-bunday tarmoqning ajralib turuvchi xususiyati. Odatda, uzatish kanali ma`lumotlarni uzatish qobiliyatini yuqori bo`lishini ta`minlaydigan koaksial sim va optik to`qima simlardan iborat bo`ladi. Koaksial simning asosiy afzalligi, uning katta kenglikda ishchi chastotalariga ega bo`lganligi tufayli katta hajmdagi ma`lumotlar oqimini yuqori tezlikda uzatishi mumkinligidadir. Bu imkoniyat yuqori tezlik bilan ishlaydigan mahalliy komp’yuter tarmoqlarini yaratish imkoniyatini beradi. Koaksial simlarning ikkinchi afzalligi ularning turli tashqi qarshiliklarga chidamliligi va nisbatan uzoq masofalarga ma`lumotlarni uzatishi mumkinligidadir. Optik to`qimali simlarning afzalligi esa harqanday tashqi qarshililarga chidamliligi, ma`lumotlarni uzoq masofalarga o`zgartirishsiz va tez uzatishi( koaksial simlarga nisbatan 10 baravar tez) dadir.

Aslida, mahalliy komp’yuter tarmoqlari ingichka(Ethernet) koaksial sim yoki vitaya para(Toking ring) asosida quriladi. Odatda bunday koaksial simlar yordamida tashkil qilingan tarmoq umumiy shina orqali birlashtiriladi. Bu esa ba`zibir noqulayliklarga olib keladi. Masalan, koaksial simning biror joyida uzilish sodir bo`lsa, tarmoq komp’yuterlari ishlamay qoladi. Sim uzilgan joyni topish ba`zan amrimahol bo`lib qoladi. SHuning uchun hozirda maxalliy komp’yuter tarmoqlarini yaratish strukturalash printsipiga asoslanmoqda. Bunda har bir struktura alohida «vitaya para» simlari bilan ulangan bir necha komp’yuterlar tarmoq adapterlari(moslovchilari) orqali bog’langan shaklda tuziladi. Tarmoqni kengaytirish imkoniyati ham vujudga keladi. Bunday komp’yuter tar-moqlarida kommutatsi maqsadida qo`shimcha yangi elektron qurilma– xab(Hub) ishlatiladi. Har bir xab 8 dan 30 tagacha ulash joylariga ega. Bu ulash joylariga komp’yuter yoki boshqa xab ulanishi mumkin. Demak, xab – sistemaning asosiy qismi bo`lib, uning ishlashi va imkoniyatlarini belgilaydi. Xablarda portlar holatini nazorat qiluvchi ko`rsatkich mavjud. Bu esa kontaktlarning yomon holatini, simlarning zararlanganligini va boshqa vaziyatlarni tez hal qilib b


Mavzu:Internet

Hamma Internet haqida eshitgan va undan foydalanishni xohlaydi. Malumki, Internet axborotni soniyalar ichida uzoq masofalarga uzatish imkonini beradi. Shuning uchun bu darsda Internetni kelib chiqishi, uning tarkibi, unda axborot qanday qoidalar asosida uzatilishi va qabul qilinishi haqida ma'lumot beriladi. Internet tarixi o'zgarib va rivojlanib turuvchi olam yoki jamiyat haqida turli xil ko'rinishdagi katta hajmli axborotlar dunyoning deyarli hamma mamlakatlarida yig'ilib bormoqda. Bu ma'lumotlardan foydalanish zamonaviy axborot texnologiyasi vositalarisiz katta mablag' va vaqt talab etadi. Bunday muammolar Internet (Xalqaro informatsion tarmoq)ning tashkil etilishi bilan hal etildi. Internet "sovuq urush" mahsuli hisoblanadi. Uni yaratilishiga yadro zarbalaridan qisman zararlanganda ham ishlay olishga mo'ljallangan tajribaviy aloqa sistemasi sifatida XX asrning 70-yillari boshlarida AQSH Mudofaa Vazirligi tomonidan ishlab chiqilgan ARPANet aloqa tarmog'i asos bo'Igan. ARPANet — buzilgan aloqa bo'g'inlarni avtomatik ravishda aylanib o'tishga va tarmoqdagi kompyuierlarning ma'lumot almashishiga imkon yaratuvchi kommunikatsiyalar paketidir. ARPANet tarmog'i birinchi marta ishga tushirilganda 4 ta kompyuter orasida maxsus kabel orqali bor-yo'g'i 2 minut davomida axborot almashinilgan. Avvaliga bu tarmpq maxfiy hisoblangan. Keyinchalik, modem va telefon tarmog'i orqali axborot almashish imkoniyati yuzaga kelgandan so'ng bu tarmoqqa turli korxona va tashkilotlar ulanib olgan. Shu tariqa bu tarmoq Internet tarmog"iga aylangan. Internet tarmog'i biror tashkilotga bo'ysunmaydi, lekin davlatlar, ilmiy va ta'lim tashkilotlari, kommersiya strukturasi va millionlab xususiy shaxslar tomonidan moliyalashtiriladi. Tarmoq taklif etilgan ko'ngillilar tomonidan tashkil etilgan "Internet arxitekturasi bo'yicha kengash" tomonidan boshqariladi.

Internet — dunyo bo'ylab joylashgan va yagona tarmoqqa birlashtirilgan minglab kompyuter tarmoqlarining majmuidir. Internetda axborot almashish standart qoidalar asosida amalga oshiriladi. Internetdagi ma'lumotlarni uzatish qoidalari protokollar (masalan, TCP/IP —TRANSMISSON CONTROL PROTOKOL/INTERNET PROTOKOL) deb ataladi.TCP/IP protokolining axborotni uzatish usuli quyidagicha: TCP protokoli axborotni paketlarga ajratadi; IP protokoli orqali barcha paketlar qabul qiluvchiga uzatiladi va TCP protokoli tomonidan barcha paketlarning qabul qilinganligi tekshiriladi; barcha paketlar qabul qilingandan keyin TCP protokoli ularni tartibga soladi va yaxlit ko'rinishga keltiradi.Kompyuterlarning axborotlarni telefon tarmoqlari orqali yubora olishiga imkon beruvchi modem deb ataluvchi qurilmaning yaratilishi (1979-yil Nayes kompaniyasi) va rivojlanishi sababli faqatgina shaxsiy kompyuteri va telefoni bor millionlab kishilar tarmoqning maxsus quril-malarisiz ham Internetdan foydalana olish imkoniyatiga ega bo'Idilar.Hozirgi kunda Internet dunyo bozorini o'rganishda va savdo-sotiq ishlarini tashkil etishda zamonaviy biznesning eng muhim vositalaridan biriga aylanib bormoqda. Internet o'zaro aloqa bogiash yoki ma'lumotlar almashish tarmog'i bo'libgina qolmasdan, unda mavjud bo'lgan ma'lumotlar ombori majmuyi dunyo bilimlar omborini tashkil etadi. Internetning kompyuterlar bilan bog'hq bo'lgan narsalardan muhim farqi shundaki, u o'zi haqidagi ma'lumotlarni ham o'zida saqlay olishidir.1992—93-yillarda axborot texnologiyasining rivojlanishi sababli tasviriy va tovushli axborotlarni olis masofalardan qisqa vaqtda uzatishning shunday imkoniyati yaratilganki, u World Wide Web deb nomlangan.World Wide Web ning yaratilishiga 1989-yil Shvetsariyadagi Yevropa Yadroviy Tadqiqotlar Kengashining loyihasi asos bo'ldi. Bu loyihaning maqsadi Internetda axborot tarqatishning samarali usullarini izlash va uning oqibatlarini kuzatishdan iborat edi. Hozirgi kunda World Wide Web Internetning eng tez rivojlanayotgan sohalaridan biri bo'lib qoldi.Internet deganda ko'pchilik World Wide Web (qisqacha Web yoki WWW) ni tushunadi. Aslida World Wide Web Internetning bir qismi bo'lib, xalqaro o'rgimchak to'ri ma'nosini anglatadi. World Wide Web multimedia (multimedia — rasm va matnli axborotni tovushli va harakatdagi shakllardan iborat axborot bilan birlashtirish texnologiyasi) imkoniyatlariga ega boigani uchun foydalanuvchilar e'tiborini juda tez qozondi.

Mavzu: LAN,WAN,VLAN
Hammaga salom! Ehtimol, maqola sarlavhasidagi savol siz uchun biroz g'alati tuyulgandir, ammo baribir unda semantik yuk bor. Ajablanarlisi shundaki, bunday savollar ba'zi o'quvchilarimni bezovta qildi va men bilan turli forumlarda bir necha bor uchrashdi. Taraqqiyot va raqobat axborot texnologiyalari bir necha yil oldin aqlli televizorlar ishlab chiqarishga asos solgan. Ko'pgina zamonaviy modellar (chiziqqa qarab) taxtasida LAN ulagichiga ega, ammo ba'zi iste'molchilar televizor sotib olgandan keyin ushbu tarmoq ulagichidan kutganlarini ololmaydilar. Xo'sh, nima uchun televizorda LAN ulagichi mavjud?
IN so'nggi paytlarda ishlab chiqaruvchilar chekilgan tarmoq portini televizorlarga nafaqat Smart TV funktsiyasini qo'llab-quvvatlash bilan, balki ushbu funktsiya umuman bo'lmagan modellarda ham o'rnatadilar. Agar siz Smart TV nima ekanligini bilmasangiz, unda ushbu qisqa videoni tomosha qiling.
Yetkazib berish orqali sevimli orzu do'kon uyidan, ular Internetga ulanishga harakat qilishadi va unda hech qanday dastur va brauzer yo'qligini ko'rib hayron bo'lishadi. Hmm, lekin u ham LAN-ga ulangan tarmoqqa ega, ya'ni Internetga ulanish mavjud.
Biroq, bu vaziyatda ular qisman haq ... Haqiqatan ham Internetga ulanish mavjud, ammo umuman boshqa maqsadlar uchun, lekin birinchi navbatda birinchi narsa.
Ma'lum bir bilimga asoslanib, siz o'zingiz xohlagan narsani sotib olish imkoniyatiga egasiz, boshqalar sizga maslahat bermaydi.
Ikkinchidan, agar siz allaqachon egasiga aylangan bo'lsangiz smart TV Televizor, bu holda siz LAN kirish va turli xil "yaxshiliklar" orqali Internetga kirishingiz mumkin. Televizorni to'g'ridan-to'g'ri (provayder kabelidan foydalangan holda) yoki agar o'rnatilgan bo'lsa, ulashingiz mumkin wi-Fi moduli, keyin simsiz tarmoq... Agar siz Wi-Fi tarmog'ida "Ixtiyoriy" ni ko'rsangiz, unda o'rnatilgan simsiz modul yo'q, lekin siz ishlab chiqaruvchidan tashqi Wi-Fi adapterini ulashingiz mumkin.
Forumlardan birida bir kishi televizorining Internetga ulanmasligini yozdi va u modelni ko'rsatgandan so'ng, modelda Ethernet porti borligi aniqlandi, ammo ichki brauzer yo'q ... Biroz vaqt o'tgach, saytda televizorni ulash haqidagi munozaralardan birida shunga o'xshash munozarasi paydo bo'ldi. Forumda ham, saytdagi sharhlarda ham ushbu port faqat televizorni miltillash uchun ishlatilishi mumkin va shu bilan birga unda aqlli variantlar bo'lmasligi mumkin.
Tarmoq orqali dasturiy ta'minotni yangilash qanchalik maqsadga muvofiqligini bilmayman, garchi bu juda qulay bo'lsa-da, lekin men mutaxassislardan bir necha marta televizor dasturlarini Internet orqali emas, balki yangilash yaxshiroq degan maslahatlarni eshitganman, lekin USB flesh haydovchi (lar). Gap shundaki, yangilanish dasturiy ta'minot tarmoq orqali, uning noto'g'ri o'rnatilishiga olib kelishi mumkin va o'rnatish paytida rasmiy veb-saytidan haydovchiga oldindan yuklab olingan yangilanish minimal darajada ishlamay qolishi mumkin. Ammo oxirgi so'z ishlab chiqaruvchiga tegishli. Shunday emasmi?
O'zim shuni qo'shib qo'yamanki, televizordagi LAN ulagichi nafaqat dasturiy ta'minotni yangilash uchun, balki DLNA texnologiyasi uchun ham ishlatilishi mumkin. Televizorning xususiyatlarini ko'rib chiqing va agar u erda ushbu texnologiyani qo'llab-quvvatlayotganini ko'rsangiz, siz televizorni kompyuterga ulashingiz va media oqimlarini uzatishingiz mumkin. Ya'ni, Ethernet porti va televizordagi media-kontent orqali (fotosuratlar, videolar) foydalanishingiz mumkin.
Agar siz xato topsangiz, iltimos, matn qismini tanlang va bosing Ctrl + Enter.
Assalomu alaykum aziz o'quvchilar! Ushbu maqola "Aqlli uy" sarlavhasida birinchi. Yangi sarlavhaning vazifasi oddiy so'zlar bilan uyimizdagi zamonaviy qurilmalar bilan o'zaro aloqalar asoslarini tavsiflashdir.
Masalan, zamonaviy televizorlarni oling. Bugungi kunda Smart TV texnologiyasiz televizorni topish juda qiyin, hatto undan ham qiyinrog'i, LAN ulagichisiz yoki wi-fi modulisiz televizorni topish deyarli mumkin emas.
Shu erda savol tug'iladi: nima uchun bu qo'ng'iroq va hushtak bizga kerak? Siz ularga pul sarflashingiz kerak bo'lganligi sababli, ushbu yangiliklarning afzalliklarini bir vaqtning o'zida o'rganishga to'g'ri keladimi? Javob oddiy: "Albatta bu!"
Shubhasiz, LAN ulagichi televizorni tarmoq kabeli yordamida uy tarmog'ingizga olib kirishingiz uchun ishlatiladi. Bu tarmoq texnologiyalaridan foydalanish imkoniyatiga ega bo'lish uchun amalga oshiriladi, bu Internetga kirish yoki kirish imkoniyati bilan bog'liq emas.
Shunday qilib, televizorlarda ishlatiladigan tarmoq texnologiyalari haqida qisqacha to'xtalamiz. Ularning ikkitasi bor. Ular Smart TV va DLNA.