Kasb-hunar kollejlari uchun o‘quv qo‘llanma

1.6. Mashinalarni yig‘ish. Detal va birikmalarni muvozanatlash. Mashinalarni
bo‘yash
Zamonaviy  traktorlarning  dvigateli  yeyilishga  eng  chidamsiz  agregatlar-
dan  hisoblanadi.  Juda  aniq  ishlangan  yonilg‘i  apparaturasining  mavjudligi
siqish  darajasining  kattaligi,  krivoship-shatun  mexanizmiga  katta  kuchlarning
juft  va  mexa nizmlarni  ta’mirlash  texnik  shartlarga  aniq  amal  qilishni,  uzoq
vaqt  ishlatib  moslashni  talab  etadi.
Traktor dvigatelining asosiy ta’mirlash ishlari quyidagilardan iborat:
œ
dvigatelni uzel va detallarga ajratish;
œ
uzellarni yangi yoki ta’mirdan chiqqan detallar bilan komplektlash;
œ
uzellarni ta’mirlash va yig‘ish;
œ
dvigatellarni yig‘ish;
œ
dvigatelni chiniqtirish va sinash.
Dvigatel quyidagi tartibda qismlarga ajratiladi:

---

19
?
œ
elektr jihozlar;
œ
yonilg‘i apparaturasi;
œ
kiritish va chiqarish kollektorlari;
œ
havo tozalagich;
œ
moy va yonilg‘i filtrlari.
Mashinalarni bo‘yash uch xil bo‘ladi: asosiy, ta‘mir va oldini olish maqsadi-
da bo‘yash.  Sirtlarning  50%  va  bundan  ortiq  qismi,  asosan,  shikastlanganda
bo‘yaladi. Sirtning 25 dan 50% gacha qismi bo‘yoq ko‘chganda traktorni tashib
keltirish,  yig‘ish  vaqtida  biroz  shikastlangan  joylar  profilaktik  bo‘yaladi.
Profilaktik  va  ta’mirlash  uchun  bo‘yashlar  yig‘ilgan  mashinada  bajariladi.
Asosiy bo‘yashda mashinaning qo‘l yetmaydigan joylarini bo‘yab, zanglashdan
puxta  saqlash  ishlari  ko‘riladi,  metall  sirtlar  bo‘yoqning  birinchi  qavatini  sur-
tishga tayyorlanadi. Metalni tayyorlash, uning sirtini kir, chang, kuyindi, moy
va eski bo‘yoqdan tozalashdan iborat. Mashina detallarining metall sirtlari ST
yoki  FSX  emali  bilan,  mexanik  ta’sir  natijasida  yediriladigan  ichki  sirtlar  esa
gurunt ustidan emal bilan bo‘yaladi.