Kar’yer haqida tushuncha reja

Kar`er osti o’lchamlari, kar`erning oxirgi chuqurlik belgisida qazib olinayotgan uyum qismi bilan chegaralanadi. Kar`yerning ostki minimal o’lchamlari pastki pog’onada olib borilayotgan jinslarni xavfsiz qazib olish va yuklash shart-sharoitlari bilan aniqlanadi (kengligi bo’yicha kamida 20 metr, uzunligi buyicha 50 metrdan kam bo’lmasligi kerak).

Kar`yer bortining qiyalik burchagi bort yonbag’iri massivi jinslari mustaxkamligi va transport kommunikaciyalarining joylashtirilishi shart-sharoitlari bilan aniqlanadi. Qoplovchi tog’ jinslarini qazib olishni kamaytirish maqsadida bortlarning qiyalik burchaklarini iloji boricha tikroq qilib olinadi.

Kar`yer chegarasidagi butun kon massasi hajmi, korxonaning ishlab chiqarish quvvatini, uning qazib olinish muddatini va boshqa bir qancha ko’rsatkichlarni belgilovchi zarur ko’rsatgich hisoblanadi.

Foydali qazimalarni kar`yer chegarasidagi zaxiralari —qazib olish mumkin bo’lgan chegarani, kar`yerning qazib olish muddatini va qazish ishlari iqtisodiy natijalarini aniqlovchi asosiy ko’rsatkich hisoblanadi. Har bir pog’ona (gorizont) va kar`yer maydoni chegarasidagi zaxiralar, konni geologik qidirish vaqtida o’rnatiladi.