Каримов А. А., Исломов Ф. Р., Авлоқулов А. З. Бухгалтерия ҳисоби

Корхона иқтисодий ночорлигини аниқлаш кўрсаткичлари

Кўрсаткичлар	Аниқлаш тартиби	Меъѓрий чегара	Ночорлик белгиси
1	2	3	4
Корхонанинг тўлов лаѓқати	Жорий активлар (жами) Кт= -------------------------------------- Муддати келган тўлов мажбуриятлари	2-3	Кт<2
Корхонанинг молиявий мустақиллик даражасини баҳолаш	Ўз маблаЃлари манбаи Км= -------------------------------------- Жами мулк	50%<Км	Км<50 %
Узоқ муддатли активлар ва жорий активлар ҳамда моддий айланма маблаЃларни манбалашнинг ҳолати	Оборот маблаЃлари нақдлиги–Моддий Ѓамламалар Ўз маблаЃлари + Узоқ муддатли қарз капитали – Моддий Ѓамламалар Ўз маблаЃлари +Узоқ муддатли қарз капитали +қисқа муддатли қарз капитали – Моддий заҳиралар	Ортиқчалик Ортиқчалик Ортиқчалик	Етишмовчилик Етишмовчилик Етишмовчилик
Ўз ва қарз маблаЃлари орасидаги нисбат даражалари	Ўз маблаЃлари Ка= -------------------------------------- Ќарз маблаЃлари	2 дан ортиқ	2 дан кам
Активлар, капитал ва мажбуриятлар рентабеллиги	Соф фойда Кр= -------------------------------------- Актив, капитал, мажбурият	Кр>0	0 дан кичик
Ишлаб чиқариш қувватларидан ҳақиқий фойдаланиш даражалари	Ишлаб чиқариш қувватининг ҳақиқий даражасидаги маҳсулот ҳажми Кф= -------------------------------------- Техник лойиҳа бўйича ишлаб чиқарилиши мумкин бўлган ҳажм кўрсаткичи	Кф=1>0	Кф=1<0
Асосий ва номоддий активларнинг ҳолат кўрсаткичлари	Асосий восита ва номоддий активларнинг эскириш қиймати Кз= --------------------------------------- Асосий восита ва номоддий активларнинг бошланЃич қиймати	Кс>0,5	Кс>0,5
Муддати ўтган қарз мажбуриятларининг ҳолати	Муддати ўтган мажбуриятлар Кд/к= ------------------------------------ Жами мажбуриятлар	Кд/к<0,5	Кд/к>0,5

Бугунги кунда фойда ишлаб чиқариш самарадорлигини ифодаловчи корхона фаолиятига бериладиган баҳо мезонидир. Аммо корхона фаолиятига баҳо беришда фойда кўрсаткичидан ташқари рентабеллик кўрсаткичидан ҳам кенг фойдаланилади.