Каримов А. А., Исломов Ф. Р., Авлоқулов А. З. Бухгалтерия ҳисоби

22.2. Пенсия фондига тўловлар ҳисоби

Ўзбекистон Республикаси бюджетдан ташқари Пенсия фонди Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг 2000 йил 23 декабрдаги 498-сон қарори билан тасдиқланган «Бюджетдан ташқари Пенсия жамЃармаси маблаЃларини шакллантириш ва сарфлаш тартиби тўЃрисида»ги Низом асосида ташкил қилинади. Низомга кўра Ўзбекистон Республикаси бюджетдан ташқари Пенсия фонди пенсия таъминоти тизимидаги бошқарув тузилмасини такомиллаштириш, длавлат ижтимоий суЃуртаси бўйича мажбурий бадаллар, ажратмалар ва тўловларнинг тўлиқ йиЃилишини таъминлаш, аҳолини давлат томонидан кафолатланган ижтимоий ҳимоя қилиш чора-тадбирларини ўз вақтида маблаЃ билан таъминлаш мақсадида ташкил этилган. Ушбу фонднинг маблаЃлари қуйидагича шаклланади:

Корхона, ташкилот ва муассасаларнинг меҳнат ҳақи фондига нисбатан	35 %
Юридик шахс мақомини олмасдан туриб, тадбиркорлик фаолияти билан шуЃулланувчи жисмоний шахслар	Мустақил ҳолда белгилайди, аммо бир минимал иш ҳақидан кам бўлмаслиги керак
Фуқароларнинг иш ҳақидан мажбурий суЃурта бадаллари	2,5 фоиз миқдорида
Деҳқон хўжаликлари аъзоларининг ихтиЄрий тарзда тўлайдиган суЃурта бадаллари	Мустақил ҳолда белгилайди, аммо бир минимал иш ҳақидан кам бўлмаслиги керак
Мулкчилик шаклидан қатъий назар корхона, ташкилот ва муассасаларнинг сотилган маҳсулот (иш, хизмат)ларининг ҳақиқий ҳажмига нисбатан	0,7 фоиз миқдорида

Шунингдек, Пенсия фонди шаклланишининг бошқа элементлари ҳам бор:

1. 
   «Фуқароларнинг давлат пенсия таъминоти тўЃрисида»ги Ўзбекистон Республикаси қонунининг 15-моддасига мувофиқ тайинланган меҳнатда жароҳатланганлик Єки касб касаллиги оқибатида ногирон бўлганларга пенсия тўлаш харажатларини қоплаш учун регресс талаблар (даъволар) бўйича иш берувчилар ва фуқаролардан ундириладиган маблаЃлар;
   
2. 
   «Фуқароларнинг давлат пенсия таъминоти тўЃрисида»ги Ўзбекистон Республикаси қонунининг 14-моддасига мувофиқ муддатидан олдин тайинланган пенсияларни тўлаш харажатларини қоплаш учун ўтказиладиган Ўзбекистон Республикаси Меҳнат ва аҳолини ижтимоий муҳофаза қилиш вазирлигининг Иш билан таъминлашга кўмаклашиш жамЃармаси маблаЃлари;
   
3. 
   «Фуқароларнинг давлат пенсия таъминоти тўЃрисида»ги Ўзбекистон Республикаси қонунининг 12-моддасига мувофиқ тайинланган имтиЄзли пенсияларни тўлаш харажатларини қоплаш учун ўтказиладиган корхоналар, муассасалар ва ташкилотлар маблаЃлари;
   
4. 
   ҳисобланган жарималар суммалари, қонун ҳужжатларига мувофиқ солиқ органларини ривожлантириш жамЃармасига ундирилган суммаларидан ташқари, суЃурта бадаллари ва ажратмаларнинг ўз вақтида тўламаганлиги учун пенялар;
   
5.