Каримов А. А., Исломов Ф. Р., Авлоқулов А. З. Бухгалтерия ҳисоби

Ялпи тушумдан олинадиган ягона солиқ ставкалари

Тўловчилар	Корхоналар бўйича уларнинг жойлашган жойига қараб солиқ ставкалари (ялпи тушум ҳажмига нисбатан фоиз ҳисобида)
	шаҳар ва қишлоқ жойларда	узоқ ва тоЃли туманларда
Улгуржи, чакана савдо	5	3
Жумладан, республикада ишлаб чиқарилган истеъмол товарлари реализацияси	2	1
Умумий овқатланиш	10	7
Жумладан, умумтаълим мактаблари, мактаб-интернатларда, ўрта ва олий ўқув юртларида жойлашганлари	5	5

Ялпи тушумдан олинадиган ягона солиқ рўйхатдан ўтказилган жойдаги давлат солиқ органларига ҳар ойда, ҳисобот ойидан кейинги ойнинг 15-кунидан кечикмай тақдим этилади.
Ушбу солиқ ҳисобланганда қуйидагича проводка берилади:
Д-т 9810-«Фойдадан ҳисобланган ва тўланган солиқлар» ҳисобвараЃи.
К-т 6410-«Бюджетга тўловлар бўйича қарздорлик» ҳисобвараЃи.
Бу солиқ бюджетга ўтказилганда:
Д-т 6410-«Бюджетга тўловлар бўйича қарздорлик» ҳисобвараЃи
К-т 5110-«Ҳисоб-китоб счЄти» ҳисобвараЃи.
21.2 Ер солиЃини ҳисоблаш ва тўлаш тартиби

Ўз мулкида, эгалигида ѓки фойдаланишида ер участкаларига эга бўлган юридик ва жисмоний шахслар ер солиЃи тўловчиларидир.

Юридик шахслар учун қуйидаги ер участкалари солиқ солинадиган объект ҳисобланади:

1. 
   қонун ҳужжатларида белгиланган тартибда мулк қилиб олинган ер участкалари;
   
2. 
   қишлоқ ѓки ўрмон хўжалигини юритиш учун эгалик қилишга берилган ер участкалари;
   
3. 
   корхоналар, бинолар ва иншоотлар қуриш учун ѓки қишлоқ хўжалигига тааллуқли бўлмаган бошқа мақсадларда фойдаланиш учун берилган ер участкалари;
   
4. 
   корхоналар, бинолар ѓки иншоотларга бўлган мулк хуқуқи ўтиши билан бирга эгалик қилиш ва фойдаланиш ҳуқуқи ҳам ўтган ер участкалари.
   

Ер солиЃи ставкалари Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамаси томмонидан белгиланади ва Давлат Солиқ қўмитаси томонидан белгиланган умумий тартибда солиқ тўловчиларга етказилади.
Ер солиЃини ҳисоблаш ер участкасининг ҳақиқий майдони асосида амалга оширилади.
Мисол: Корхона Тошкент шаҳар Чилонзор туманида 3 гектар майдонда жойлашган ҳамда Тошкент вилоятининг Паркент туманидаги 2 гектар майдонда дам олиш зонасига эга.
Чилонзор тумани ҳудудида солиқ ставкаси 1 гектар ер учун 2060370 сўм. Солиқ 2060370 х 3 = 6181110 с ўм.
Солиқ Тошкент шаҳар Чилонзор туманига тўланади.
Тошкент вилояти Паркент тумани ҳудудида 1 гектар ер учун солиқ ставкаси 1820,3 сўм. Солиқ 1820,3 х 2 = 3640,6 сўм.
Ушбу солиқ Паркент туманининг маҳаллий бюджетга тўланади.
Солиқнинг жами суммаси 6181110 + 3640,6 = 6184750,6 сўм.
Ҳисобланган сумма қуйидаги ѓзув билан ифодаланади:
Д-т 9430-«Бошқа операцион харажатлар» - 6184,7 минг сўм
К-т 6410-«Бюджетга тўловлар бўйича қарздорлик» - 6184,7 минг сўм.
Ушбу солиқ бюджетга тўланганда қуйидагича проводка берилади:
Д-т 6410-«Бюджетга тўловлар бўйича қарздорлик» - 6184,7 минг сўм
К-т 5110-«Ҳисоб-китоб счЄти» - 6184,7 минг сўм.