|
Киришинкю
Карерларда normal санитар-гигиеник иш шароитини таъминлаш
аерология карерларининг кончилик фанининг асосий мақсади ҳисобланади
. Бу мақсадга
уларни ҳосил қилиш ёки танлаш жойларига зарарли бостириш усуллари ва воситаларини ишлаб чиқиш
; табиий вентиляцияни интенсивлаштириш учун табиий куч ва омиллардан фойдаланиш;
карерларни сунъий шамоллатиш усуллари ва воситаларини яратиш каби вазифаларни ҳал етиш орқали еришилади
. Ушбу услубий кўрсатмалар
талабаларга кўча вентиляциясини ҳисоблаш ва нормаллиза йўлларини танлаш ҳақида тасаввур бериш-
тион мартаба куни.
Услубий кўрсатмаларда ҳисоблашлар учун фойдаланилади Реферат
маълумотлар.
Лойиҳалаш ишларининг хусусияти
-бир иш учун ҳисоб-китобларнинг маълумотлари ва натижалари бошқа фаолият учун киришлар бўлганда алоҳида лойиҳалаш ишлари ўртасидаги муносабатдир
.
Амалий иш 1
ИФЛОСЛАНИШ САБАБЛАРИ ВА ТАБИАТИ
КАРХАНАЛАР АТМОСФЕРАСИ
Ифлослантирувчи озод билан бирга ковакларига технологик мажмуасини ташкил етади деярли барча машиналари ва механизмларини операция.
Даромад ва уни олиб ташлаш жараёнлари ўртасида фаол табиий шамоллатиш
вақт енг атмосфера мартаба зарарли аралашмаларнинг ўртача мазмуни
максимал рухсат етилган консентрасиялари ошмайди орқали динамик мувозанат бўлади.
Карерларнинг умумий ифлосланиши, одатда,
тинч об-ҳаво даврида ва айниқса, инверсияларда мавжуд. У
тог ъ - кон ускуналари ishida зарарли аралашмаларнинг аста-секин тўпланиши ёки салбий об-
ҳаво шароитида катта портлашдан кейин пайдо
бўлади.
Енгил шамолларда, шакллантириш труднообрабатйваемйҳ
зарарли аралашмаларнинг юқори концентрацияси билан" турғун " зоналари, яъни
.маҳаллий ифлосланиши. Маҳаллий ҳавонинг ифлосланиши одатда
кон ускуналарининг енг катта консентрациялари:
тушириш майдончалари, чотлар, зовурларни зиёрат қилишда ва
карернинг қуйи горизонтларида кузатилади.
5
Ҳавонинг ифлосланиш манбалари ҳам мансаб
, ҳам ундан ташқарида бўлиши мумкин. Улар интенсивлиги билан характерланади, яъни
заҳарли газлар ва бирлик вақт бошига чиқадиган chang миқдори.
Мансаб chang емиссия енг манбалари интенсивлиги
операцион ускуналар соҳасида тезлик ва ҳаво ҳарорати, шу жумладан, кўп омилларга боғлиқ
.
Карер ускуналарининг ишлаши пайтида ҳосил бўлган чангнинг тарқалиши
, юқори, 90% дан ортиқ заррачалар 5 мкм дан кам ва фақат 2.5%
— 10 мкм дан ортиқ ўлчамларга ега. Карер чанглари атмосферасидаги чангларнинг асосий қисми
"ески", яъни илгари лойқаланган ва автомобилларни ҳайдашда
ёки портлашларда ажралиб туради. Атмосферада тог ъ жинслари массасини бурғилаш, юклаш, майдалашда
асосан "янги"" chang келади, бу
енг катта силикотитанат ҳисобланади.
Сабаби жуда кучли, лекин, одатда
, карер ва атроф-муҳит қисқа муддатли ифлосланиши
иш портлатиш етилади. Кучли оммавий портлашга ега бўлган газ-chang булути
150-250 м баландликда отилиб чиқади, сўнгра конвексия даражасига етиб шамол томонидан
анча масофаларга олиб борилади. Булутнинг ҳажми 15-20 million м га етиши мумкин
3
вашафирма. ва
chang концентрацияси – 4000 мг/м
3
. Портлашлар пайтида ўзига хос chang ҳосил
бўлиши 0,.04 дан 0,154 кг портлатилган портловчи моддаларга 1 кг chang тушади. Портлашлар
, шунингдек, заҳарли газлар муҳим миқдорда бўлади - асосан
углерод оксиди ва азот оксиди. Газларнинг миқдори портловчи моддаларнинг турига ва портлаган жинсларнинг хоссаларига боғлиқ
. Портловчи моддаларнинг солиштирма сарфи икки marta ортиши билан ўзига хос
chang емиссияси 6 marta ортади. Қачон портлатиш сув таркиби
булут chang концентрациясини блокировка кескин камаяди.
Ҳозирги вақтда ковакларнинг кўп қисмини портлатиш
атмосферанинг узоқ муддатли ифлосланишига олиб келмайди, чунки конвексия даражаси
(инверсиялардан ташқари) одатда карернинг юқори
даражасидан юқори. Катта портлашлар атмосфера ифлосланиши асосий манбаи бўл
чуқур карер 500 м ва ундан кўпроқ еришиш мумкин.
Шахталарда ҳавонинг кучли ва доимий ифлосланиш манбаи
transport воситаларидир. Ички ёнув двигателларининг чиқинди газлари
мураккаб кўпкомпонентли аралашмадир.
Ҳозирги вақтда уларнинг таркиби 200 дан ортиқ турли моддалар билан белгиланади. Аерозол
компонентларидан
0,05-0,5 мкм (98%) устун катталикдаги заррачалар шаклида чиқадиган енг хавфли қурум.
Юқори аниқ сиртга ега бўлган қурум заррачалари (75 м гача
2
/г),
одам организмига тушадиган кансероген ва бошқа заҳарли моддаларни шимиб олиши
жиддий оқибатларга олиб келиши мумкин.
Бензин двигателлари газсимон емиссия енг
хавфли углерод оксиди (умумий емиссия 95% гача);
дизел двигателлари-азот оксиди (50%), углерод оксиди (25%) ва алдегидлар (учун
6
20%). Тог ъ - кон transport воситаларидан чиқадиган заҳарли чиқиндиларнинг таркиби сезиларли
даражада двигателнинг ишлаш тартиби ва трекнинг хусусиятларига боғлиқ.
Рудалар ва жинсларнинг муҳим емиссия,
карер normal ишлашини бузишга қодир фақат хавфсиз
ҳолатга ҳолларда тан олиниши мумкин. Бироқ,
синган тош массаси ва ер ости сувлари озод углеводородлар билан очиқ ковакларига атмосферанинг ифлосланиш ҳоллари қайта-қайта
1 т
углеводородлар 700 gramm, кўмир кони Тарнобрзег (Полша Халқ Республикаси) бўйича карбонат ангидрид ажратилган, Марказий Осиёда олтингугурт конлари қисқа су да қайд
етилди.
Атмосфера чуқур ковакларининг таркиби анча мураккаб ва уни баҳолашга
зарарли аралашмалар консентрасияси, ҳаракатларининг йўналиши, заҳарлилик даражаси ҳисобга олинган ҳолда тиббий-биологик талаблар асосида ёндашиш керак
. Карерларда ҳаво таркибига қўйиладиган тиббий-биологик талаблар
максимал рухсат етилган консентрациялар (Маcс) ни аниқлади. Бироқ,
МПC да ҳаводаги заҳарли моддалар таркибини
ҳаво муҳитининг optimal таркиби деб ҳисоблаш мумкин емас.
Карерлар атмосферасида кўплаб аерозол ва готоблалар мавжудлигини ҳисобга олган ҳолда-
аралашмаларнинг ёзилди, у
максимал рухсат етилган анча паст консентрасиялари еришиш учун ҳаракат қилиш керак.
Атмосфера объекти юзаси кон таркиби
мавжуд давлат стандартларига нисбатан ҳавонинг асосий таркибий қисмлари ва ифлослантирувчи моддалар (chang, газлар) таркибининг белгиланган меъёрларига жавоб бериши керак
. Ишчи майдонда 20%
кислород ва 0,5% дан ортиқ бўлмаган карбонат ангидрид миқдори бўлиши керак; бошқа зарарли газлар таркиби
белгиланган санитария меъёрларидан ошмаслиги керак.
МПC ва хавфли газсимон ифлослантирувчи синфлар, кўпинча
карерлар атмосферасида топилган жадвалда келтирилган. 1.
Жадвал 1
Газсимон ифлосликлар енг тез-тез атмосфера пунктлари топилган
Газлар номи
Максимал рухсат етилган консентрация
фойдаланади
Hazard клас
мг/м
3
ҳажми бўйича %
Аcролеин
0,2
0,000028
2
Формалдегид
0,5
0,000037
2
Азот диоксиди
2
0,0002
3
Азотнинг оксидлари (н деб ҳисобланади
2
Аюшман ей
5
)
5
0,0001
3
Карбон моноксит
20
0,0016
4
Олтингугурт диоксиди
10
0,00035
3
Водород сулфид
10
0,00066
2
Аммиак
20
0,0025
4
Карбонат ангидрид
-
0,5
-
7
Do'stlaringiz bilan baham: |
