Karbon kislotalarining tuzilishi, nomlanishi, olinishi va xossalari

Karbon kislotalarining tuzilishi, nomlanishi, olinishi va xossalari.

Bajardi: Toshqinov Ismoil

Karbon kislotalar – tarkibida karboksil guruh saqlovchi organik birikmalar. Karboksil guruh bilan bogʻlangan radikalga qarab karbon kislota alifatik (toʻyingan, toʻyinmagan), alitsiklik, aromatik va geterotsiklik boʻlishi mumkin. 

Karbon kislotalar – tarkibida karboksil guruh saqlovchi organik birikmalar. Karboksil guruh bilan bogʻlangan radikalga qarab karbon kislota alifatik (toʻyingan, toʻyinmagan), alitsiklik, aromatik va geterotsiklik boʻlishi mumkin. 

Karbon kislota tabiatda erkin va birikma holida keng tarqalgan. Ular yogʻ, efir moyi, hoʻl mevalar tarkibiga kiradi. Karbon kislota tabiiy birikmalardan (yuqori yogʻ kislotalari, limon kislotasi va b.) yoki sintetik usulda, mas, spirtlar, aldegidlarni oksidlab olinadi. 

Tuzilishi:

Tuzilishi:

Karbon kislotalarning funktsional hosilalari quyidagi nomlar bilan ma’lum: xlorangidridlar, angidridlar, amidlar va murakkab efirlar. Bu hosilalar karbon kislotadagi ON guruhini Cl, OOCR, NH2 yoki OR′ bilan almashinishidan hosil

bo’ladi.

Fizik xossalari:

Fizik xossalari:

С=O guruhining mavjudligi kislota hosilalarining

qutblanganligini taminlaydi. Xlorangidridlar, angidridlar va murakkab efirlarning qaynash xarorati molekulyar massasi mos keluvchi aldegid va ketonlarning qaynash haroratiga yaqin. Amidlar esa yuqori haroratlarda qaynaydi, chunki ularda

kuchli molekulalararo vodorod bog’lanish mavjud.

kislotali xossasi; karboksil guruhning xossalari: gidroksil guruhning almashinish reaksiyasi, murakkab efirlar, aminlar hosil bo‘lishi;

Monokarbon kislotalarning olinishi va kimyoviy xossalari: kislotali xossasi; karboksil guruhning xossalari: gidroksil guruhning almashinish reaksiyasi, murakkab efirlar, aminlar hosil bo‘lishi;

Monokarbon kislotalarning olinishi va kimyoviy xossalari: kislotali xossasi; karboksil guruhning xossalari: gidroksil guruhning almashinish reaksiyasi, murakkab efirlar, aminlar hosil bo‘lishi;

v) radikallarning reaksiyasi, to‘yingan monokarbon kislotalar namoyondalari: chumoli, sirka, pal’mitin, stearin kislotalari. Ularning olinishi, ishlatilishi. Yuqori moy kislotalar va ularning tuzlari (sovinlar).

E’tiboringiz uchun rahmat.