Kanali mahsuloti

  

---

@ImtihonJavoblari2021Uz 

kanali mahsuloti 

 

 

37 

 

 

 

28-BILET  

1. Lotin Amerika davlatlarining tabiiy sharoiti va resurslari, xalqaro ixtisoslashuvi.  

Dunyoning yirik siyosiy-geografi k mintaqalaridan biri – Lotin Amerikasi  

– Yerning G‘arbiy yarimsharida joylashgan bo‘lib, Amerika qit’asidagi 

AQSH, Kanada davlatlari va Grenlandiya orolidan tashqari barcha 

mamlakatlarni o‘z ichiga oladi. Aholisining aksariyat qismi qadimgi lotin 

tili negizida vujudga kelgan ispan va portugal tillarida so‘zlashayotganligi 

bois bu mintaqa Lotin Amerikasi deb ataladi.  

Lotin Amerikasining siyosiy xaritasida hozirgi kunda 33 ta mustaqil davlat 

hamda qator mustamlakalar mavjud. Uning hududida bir necha kichikroq 

mintaqalar ham ajratiladi. Jumladan, Shimoliy Amerika materigining 

AQSHdan janubdagi qismi va Karib dengizidagi orol larda joylashgan 

davlatlar O‘rta Amerika (Mezoamerika) mintaqasini tashkil etadi. Bu 

regiondagi davlatlar orasida hududi, aholisi va iqtisodiy salohiyati bilan 

Meksika alohida ajralib turadi. O‘rta Amerika ning Meksikadan boshqa 

davlatlari Karib dengizi akvatoriyasi, uning tabiiy resurslari va transport 

yo‘llari bilan tarixan chambarchas bog‘liqligi sababli, Karib havzasi davlatlari 

deb ham yuritiladi. Materikda,  

Meksikadan janubi-sharqqa tomon joylashgan 7 ta davlat (Beliz, Gvatemala,  

Salvador, Gonduras, Nikaragua, Kosta-Rika, Panama) Markaziy Amerika 

deb nomlanadi. Karib dengizidagi 13 ta orol mamlakatlar, o‘z navbatida, 

Vest-Indiya umumiy nomi ostida birlashtiriladi. Janubiy Amerika 

materigida esa 12 ta mustaqil davlat va 1 ta mustamlaka  (Fransiya 

Gvianasi) joylashgan. Janubiy Amerikada Lotin Amerikasidagi okeanga 

chiqish imkoniyati bo‘lmagan 2 ta davlat joylashgan bo‘lib, bular 

Boliviya va Paragvaydir.  

Hududi kattaligi jihatidan Braziliya (jahon mamlakatlari orasida 5-

o‘rin), Argentina (8-o‘rin), Meksika, Peru, Venesuela va Kolumbiya 

ajralib turadi. Vest-Indiyada “mitti” davlatlar safi ga mansub bir necha 

davlatlar joylashgan. Lotin Amerikasidagi aksariyat davlatlarida 

prezidentlik respublikasi boshqaruv shakli joriy etilgan. Vest-Indiyadagi 

ayrim kichik davlatlar hamda Markaziy Amerikada joylashgan Beliz 

Britaniya Hamdo‘stligi tarkibidagi konstitutsiyaviy monarxiyalar bo‘lib, 

rasman ularning davlat rahbari Buyuk Britaniya qirolichasi Yelizaveta 

II hisoblanadi. Braziliya, Argentina, Meksika, Venesuela singari yirik 

davlatlar hamda Karib dengizidagi 2 ta kichik oroldan iborat Sent-Kits 

va Nevis mamlakati federativ davlat tuzilishiga ega. Mintaqaning 

qolgan mamlakatlari unitar tuzilishga ega.  

  

2. 

«Yonbag‘ir  ekspozitsiyasi»  va  «Abraziya»  atamalarining  mazmun-mohiyatini 

tushuntiring.  

  

Yonbag‘ir ekspozitsiyasi – tog‘ va tepalik yonbag‘irlarining ufq to- 

monlariga, quyosh nurlari tushadigan tomonga nisbatan joylashuvi. Ma- 

---