Kalsinatsiyalangan soda ishlab chiqarish chiqindisi- kalsiy xlorid asosida alinit sementi olish texnologiyasi

II BOB. ASOSIY TADQIQOT OB’EKTI USLUBLARI 

2.1.Ilmiy-tadqiqot olib borish usullari 

Tadqiqot va sinov – tajriba ishlari o‘tkazish an’anaviy usullar asosida GOST 

310.86 talablariga roiya qilingan xolda olib borildi.  

Bunda: 

1. Dastlabki xom-ashyo materiallarining kimyoviy tarkiblarini aniqlash; 

2. Dastlabki komponentlarning fizik-mexnik xassalarini aniqlash; 

 

2.1.1. Sement qorishmasining normal quyuqligini  

aniqlash usuli 

Bu  usul  Vika  priborida  olib  borildi.  Vika  pribori  igna,  pestik  xamda  pribor 

uchun xalqadan iborat bo‘lib, u asos statina va yo‘lakchada erkin xarakatlanuvchan 

tarzda  joylashgan.  Strejenni  kerakli  balandlikka  maxkamlash  uchun  styopor 

moslamasi  xizmat  qiladi.  Strejen  statinaga  maxkamlangan  va  ko‘rsatkichlari-

shkalalar bilan ta’minlangan. Son ko‘rsatkichlarining oralig‘i 1 mm dan.  

Sement  qorishmasining  normal  quyuqligini  aniqlashda  sterjenning  pastki 

qismiga  metall  silindr  pestik  qo‘yiladi.  Sementning  tishlashish  muddatini 

aniqlashda  pestik  o‘rniga  igna  qo‘yiladi.  Pestik  yuzasi  polirovkalangan, 

zanglamaydigan po‘latdan yasalishi lozim. Igna xam zanglamaydigan qattiq po‘lat 

simdan  yasalishi va yuzasi polirovkalangan bo‘lishi lozim.  Tajribalar davomida u 

egilib ketmasligi talab etiladi. Pestik va igna doim toza turishi kerak. 

2.1.2.  Vika  pribori  uchun  xalqa  va  xalqa  o‘rnatiladigan  plastinka 

zanglamaydigan  po‘latdan,  plastmassa  yoki  suv  yutmaydigan  materiallar  bo‘lishi 

talab etiladi. 

2.1.3.  Sement  qorishmasini  tayyorlashda    ishlatiladigan  aralashtirgich  texnik 

shartlarga javob berishi kerak. 

2.1.4. Laboratoriya sharoitida mexanik aralashtirgich bo‘lmagan xolda sement 

qorishmasi  maxsus,  zanglamaydigan  po‘latdan  yasalgan  sharsimon  shakldagi 

idishda  tayyorlanadi.  Bu  jarayonda  ishlatiladigan  aralashtiruvchi  qorgich-lopata 

egiluvchan po‘latdan yasaladi. 

---

 

46