|
Eslatma: kursiv – laboratoriya mashg‘uloti va talabaning mustaqil ishi.
Kafedra mudiri, dots. Z.A.Nurova
O’quv ishlari bo’yicha
javobgar, ass. E.R.Bekmirzayev
«Tasdiqlayman»
ТТА Termiz filiali
Davolash fakulteti dekani
_________ Yo.M. Kenjayev
«_____» __________ 2022
KALENDAR-TEMATIK REJA
2021-2022 o‘quv yili
Kafedra: Tibbiy biologik fanlar kafedrasi
Fan: Biokimyo
Fakultet: davolash
kurs: 2 semestr: IV
Semestr uchun ajratilgan soat: 72
ma’ruza – 18 soat
amaliy mashg‘ulot – 44 soat
laborator mashg‘ulot – 10 soat
Ma’ruza mashg‘ulotlari
№
|
Sana
|
Mashg‘ulot mavzusi
|
Soat
|
1
|
|
Molekulyar biologiya
|
2
|
2
|
|
Oqsil biosintezi , oqsillar polimorfizmi , gen injeneriya
|
2
|
3
|
|
Mutatsiyalar va kanserogenez
|
2
|
4
|
|
Qon va limfa retikulyar tizimi biokimyosi
|
2
|
5
|
|
Biriktiruvchi to‘qima biokimyosi
|
2
|
6
|
|
Yurak qon tomir tizimi biokimyosi
|
2
|
7
|
|
Oshqozon-ichak tizimi biokimyosi
|
2
|
8
|
|
Endokrin tizimi biokimyosi
|
2
|
9
|
|
Nerv tizimi biokimyosi
|
2
|
|
|
Jami
|
18
|
Kafedra mudiri, dots. Z.A.Nurova
O’quv ishlari bo’yicha
javobgar, ass. E.R.Bekmirzayev
«Tasdiqlayman»
ТТА Termiz filiali
Davolash fakulteti dekani
_________ Yo.M. Kenjayev
«_____» __________ 2021
KALENDAR-TEMATIK REJA
2021-2022 o‘quv yili
Kafedra: Tibbiy biologik fanlar kafedrasi
Fan: Biokimyo
Fakultet: davolash
kurs: 2 semestr: IV
Semestr uchun ajratilgan soat: 72
ma’ruza – 18 soat
amaliy mashg‘ulot – 44 soat
laborator mashg‘ulot – 10 soat
Amaliy va laborator mashg‘ulotlar
№
|
Sana
|
Mashg‘ulot mavzusi
|
Soat
|
1
|
28 yanvar-2 fevral 2021 yil
|
Molekulyar biologiya. Genlar ekspressiyasi: DNK tuzilishi, replikatsiya, transkripsiya.
Genlarning shakllanishini fizik-kimyoviy mexanizmlarini tushuntiruvchi Uotson va Krik modeli.
DNK va irsiyat.
Replikatsiya va xujayra bo‘linish fazalari.
DNK sintezi (replikatsiya): DNK-polimerazalar; polinukleotid zanjirda ma’lum izchillikda nukleotidlarni ketma-ket biriktirish yo‘li bilan gen haqida axborotni shakllantirish.
DNK replikatsiyadan so‘ng o‘zgarishlari: metillanish, telomerlanish va reparatsiya.
Gen strukturasi va tashkillanishi: prokariot va eukariotlarning xromosomalari.
Rekombinatsiya, izchillikni (ketma-ketlikni) kiritish, transpozonlar, plazmidalar va bakteriofaglar.
Transkripsiya, mRNKning kovalent modifikatsiyasi.
RNKning posttranskripsion o‘zgarishlari.
Amaliy ish: Achitqi tarkibidagi nukleoroteinlarning tarkibiy qismiga sifat reaksiyalar.
TMI:
1. Tibbiyotda DNK rekombinantlarni qo‘llanilishi.
2. Viruslarga qarshi va o‘smalarga qarshi dori vositalarni ta’sir mexanizmi (DNK, RNK fermentlariga nisbatan)
|
4
|
2
|
4-9 fevral 2021 yil
|
Genlar ekspressiyasi. Translyasiya.
Genetik kod va uning tarkibi.
Oqsil sintezlovchi tizimning asosiy komponentlari.
Ribosomalarda polipeptid zanjirining sintezi. Polipeptid zanjirining posttranslyasion modifikatsiyasi.
Matritsali biosintez jarayonlari ingibitorlari.
Prokariot va eukariotlarda genlar ekspressiyasining boshqarilishi.
Oqsil sintezi ingibitorlari.
Genlar ta’sirining boshqarilishi va xujayra differensirovkasi, uni ontogenezdagi axamiyati.
Amaliy ish: Taloq tarkibidagi dezoksiribonukleoproteidni ajratish.
TMI:
1. PSR-tashxis.
2. Oqsil biosintezi ingibitorlari (dori vositalari, preparatlar va bakterial toksinlar)
3. Genlar ta’sirini boshqarilishi, xujayra differensirovkasi.
|
4
|
3
|
11-16 fevral 2021 yil
|
Hujayra biologiyasi. Mutatsiyalar.
DNKning shikastlanishi, mutatsiyalar va reparatsiya.
Genetik o‘zgaruvchanlik mexanizmlari.
Molekulyar mutatsiyalar: almashtirish, deletsiya, nukleotidlar kiritish.
Nasliy kasalliklar.
DNKtexnologiyalarini tibbiyotda qo‘llanilishi.
Apoptoz.
Gen terapiya asoslari.
Kimyoviy kanserogenez.
O‘sma xujayralarning o‘ziga xos xususiyatlari, onkogenlari, protoonkogenlari va supressor genlari.
Neoplastik transformatsiya mexanizmlari. Kanserogenezning ko‘p bosqichli nazariyasi, invaziya va metastazlanish.
O‘sma kasalliklari tashhisi va davolashining asosiy tamoillari
Amaliy ish: DNK miqdorini kolorimetrik usulida aniqlash.
TMI:
Molekulyar genetika asoslari va irsiy kasalliklar.
Oqsillarning ko‘p shaklliligi: immunoglobulinlar, qon guruh oqsillari, gemoglobinning super oilasi.
Klonlar, klonlashtirish va ularni klinik axamiyati.
Nasliy kasalliklarning perinatal diagnostikasi.
O‘sma hujayralarning kimyoviy dori vositalariga multirezistentlik.
Sitoxrom P450 oqsili polimorfizmi va kimyoviy kanserogenez.
|
4
|
4
|
|
Qon tarkibi , plazma oqsillari , limfa - retikulyar tizimi biokimyosi .
Qon yaratilishi, vazifalari, suyak ko‘migi hujayralari.
Eritrotsitlar etilishi va gem sintezi, uning boshqarilishi.
Eritrotsitlarda kechadigan metabolik jarayonlarning o‘ziga xosligi.
Gemoglobin, oksigemoglobin, karboksigemoglobin, metgemoglobin.
Qonda kislorod va uglerod dioksidining tashilishi.
Qonning bufer tizimi va ahamiyati.
Qon plazmasi oqsillari va fermentlari.
“O‘tkir faza” oqsillari.
Albuminni tana suvining taqsimlanishidagi roli, shishlar kelib chiqish mexanizmi.
Limfa retikulyar tizim, shakllanishi, vazifalari va ahamiyati.
Immun asosiy vazifalari, kimyoviy tarkibi, ontogenezda o‘zgarib borishi.
Fagotsitlovchi hujayralarda metabolizmning o‘ziga xos xususiyatlari.
Amaliy ish: qonda gemoglobin va metgemoglobin miqdorini aniqlash
TMI:
Nafas va metabolik atsidoz va alkalozlarni kelib chiqishi, biokimyoviy tashxisi.
Kamqonlik
Porfiriyalar
Gemoglobinopatiyalar
Leykotsitlar metabolizmi xususiyatlari.
Leykozlar rivojlanishining molekulyar asoslari.
|
3
|
5
|
18-23 fevral 2021 yil
|
Temir almashinuvi. Gemostaz.
1. Temir almashinuvi.
2. Temir almashinuvi buzilishlari.
3. Limfa retikulyar ttzim, shakllanishi, vazifalari va ahamiyati
4. Immun asosiy vazifalari, kimyoviy tarkibi, ontogenezda
o'zgarrb borishi.
4. Fagotsitlovchi hujayralarda metabolizmning o'ziga xos xususiyatlari. Gemostaz: tomir trombotsitar gemostaz va koagulyasion
5. Gemostaz
6. Vitamin K ning qon ivishi va fibrinolizdagi ahamiyati.
7. Qon ivishiga qarshi tizimlar.
8. Fibrinoliz.
Amaliy ish: Qon zardobidagi temir miqdorini aniqlash.
TMI:
l. Leykotsitlar metabolizmi xususiyatlari.
2. Leykozlarrivoilanishiningmolekulyar asoslari.
|
4
|
6
|
4-9 mart 2021yil
|
Biriktiruvchi to‘qima biokimyosi
1. Kollagen oqsilining aminokislota tarkibini o‘ziga xosligi, birlamchi va fazoviy qurilishlari, biosintezi.
2. Lizin va prolinlarni gidroksillanishda vitamin Sning ahamiyati. Avitaminoz S belgiliri.
3. Kollagen tolalarini hosil bo‘lishi, biriktiruvchi to‘qimaning fibrillyar oqsillari, uni yoshga bog‘liqligi. Bolalarda kollagen almashinuvi buzilishi.
4. Turli xil kollagenlarning o‘ziga xos tuzilishi va funksiyalari.
5. Kollagenning katabolizmi.
6. Kollagen almashinuvining boshqarilishi.
7. Kollagen sintezi va etilishining buzilishlari bilan bog‘liq bo‘lgan kasalliklar.
8. Elastin, uning tuzilishi, sintezi va katabolizmi.
9. Glikozaminoglikanlar va proteoglikanlarning biologik vazifalari (tayanch, himoya, mexanik, bog‘lovchi, ion boshqarish).
Amaliy ish: Siydik tarkibidagi oksiprolinni aniqlash (uslubiy qo‘llanma).
TMI:
1. Biriktiruvchi to‘qima metabolizmi.
2. Kollagenozlar, patogenezi va tashxisi.
3. Kollagenlarning genetik polimorfizmi.
|
4
|
7
|
11-16 mart
2021 yil
|
Yurak va mushak biokimyosi
Miofibrillalarning asosiy oqsillari va molekulyar qurilishi.
Muskullar qisqarishi va bo‘shashining biokimyoviy maxanizmi.
Muskullar qisqarishini boshqarishda bir valentlik ionlar va kalsiy ionlari gradientining ahamiyati.
Sarkoplazmatik oqsillar va ularning vazifalari.
Muskullarning ekstraktiv moddalari va muskullarda energiya almashinuvining o‘ziga xosligi. Kreatinfosfat. Bolalarda kreatinuriyaning sabablari.
Yurak mushaklarining normal metabolik, fiziologik va regulyator jarayonlari.
Yurak mushagining sekretor funksiyalari (masalan, bo‘lmachalar natriyuretik peptidi).
Amaliy ish: Siydikda kreatininni aniqlash. Kreatinga sifat reaksiyasi.
TMI:
Muskullar distrofiyasida bo‘ladigan o‘zgarishlar.
2. Turli hil mushak to‘qimalarida metabolizmning o‘ziga xosligi.
3. Kreatinfosfokinazaning izoshakllari va ularni aniqlashning klinik ahamiyati.
4. Infarkt miokardaning erta va kechki biokimyoviy tashhislari.
|
4
|
8
|
18-23 mart
2021 yil
|
Oshqozon ichak tizimi biokimyosi.
So‘lak tarkibi va vazifalari.
Me’da shirasi tarkibi va ahamiyachti.
Me’da osti bezi tarkibi va vazifalari.
Safro tarkibi va ahamiyati.
Ichak suyuqligi tarkibi va vazifalari.
Ichaklarda moddalarning so‘rilishi va uning buzilishlari.
Amaliy ish: so‘lak va me’da osti bezi amilaza faolligini aniqlash (biotest).
TMI:
O‘tkir pankreatit kelib chiqishi va davolashning biokimyoviy asoslari.
Ingichka ichakda so‘rilish jarayonlarini buzilishi (seliakiyalar)
Yo‘g‘on ichakning vazifasi, yarali kolit, Kron kasalligi va oilaviy polipozlarning kelib chiqish biokimyoviy mexanizmlari.
|
4
|
9
|
25-30 mart
2021 yil
|
Jigar biokimyosi
1. Jigarda mikrosomal oksidlanish, konyugatsiya reaksiyalari.
2. Gem metabolizmi, sariqlik va uning xillari, gormonlar inaktivatsiyasi. Chaqalaqlarda kuzatiladigan fiziologik va patologik sariqlik
3. Jigarning uglevodlar, yog‘lar va oqsillar almashinuvidagi ahamiyati, uni yoshga bog‘liqligi.
4. Jigar sindromlari: sitoliz, xolestaz, mezenzimal yallig‘lanish sindromlari, jigar hujayra etishmovchiligi.
5. Jigar komasi rivojlanishining biokimyoviy mexanizmlari.
Amaliy ish: Qon zardobidagi umumiy bilirubinni aniqlash.
TMI:
Jigar-xujayra etishmovchiligi va jigar komasi vujudga kelishining biokimyoviy mexanizmlari va tashxisi.
Sariqliklarning differensial tashhislash.
|
3
|
10
|
|
Ksenobiotiklar zararsizlanitrilishi.
1. Jigardagi normal metabolitlar va boshqa moddalarni
zararsizlantirish yo'llari, uni yoshga bog'liqligi.
2. Mikrosomal oksidlanish.
3. Kon'yugatsiya jarayonlari
4. Ksenobiotiklarni bog'lanishi,tashilishi va organizmdan
chiqarilishi.
5. Dori vositalarni biotransformatsiyasi.
6. Dori vositalari biotransformatsiyasiga ta'sir etuvchi omillar.
7. Etanol metabolizmi.
Amaliy ish: UDFglyukuroniltransferaza faolligini aniqlash
(videorolik)
TMI:
1. Sitoxrom P450 polimorfizmi.
Sitoxr om P450 induktorlari va ingibitorlarini tibbiyotda qo'llanilishi.
|
4
|
11
|
1-6 aprel 2021 yil
|
Fiziologik faol moddalarning va endokrin tizim biokimyosi
Fiziologik faol moddalar, tasnifi.
Peptid tabiatli fiziologik faol moddalar (sitokinlar, o‘sish omillari va boshqalar).
Aminokislotalar xosilalari, funksiyasi.
Idora etishning umumiy tomonlari va idora etuvchi sistemalar ierarxiyasi.
Gormonlarning kimyoviy tabiati, biologik funksiyalari va tasir mexanizmiga qarab tasniflash.
Endokrin va nerv sistemalarining o‘zaro bog‘liqligi, uni ontogenezda o‘zgarib borishi.
Steroid gormonlar sintezi va katabolizmi.
Jinsiy gormonlarning ta’sir mexanizmi.
Amaliy ish: test tayoqchalar yordamida siydikda xorionik gonadotropinni aniqlash (xomiladorlikga test).
TMI:
Kallikrein-kinin tizimi, klinik ahamiyati.
2. Jigarda gormonlarni zararsizlantirilishi, klinik ahamiyati.
|
4
|
12
|
8-13 aprel 2021 yil
|
Moddalar almashinuvini boshqarilishi , ularni buzilishlari .
Karbonsuvlar, yog‘lar va aminokislotalar almashinuvining gormonlar orqali idora etilishi, uni yoshga bog‘liqligi.
Kalsiy-fosfatlar almashinuvining idora etilishi, bolalarda raxitni kelib chiqish sabablari.
Suv-tuz almashinuvining idora etilishi, uni yoshga bog‘liqligi.
Mahalliy tasir ko‘rsatuvchi gormonlar.
TMI:
1. Metabolik sindrom kelib chiqishining biokiyoviy asoslari va asoratlari.
2. Endemik bo‘qoq va gipotireoz patogenezi va davolash usullari
|
4
|
13
|
15-20 aprel 2021 yil
|
Buyrak biokimyosi
1. Siydik hosil bo‘lish mexanizmi.
2. Kislota-asos muvozanatini saqlashda buyraklarning roli.
3. Normal va patologik holatlarda buyraklardagi modda almashinuvining o‘ziga xos xususiyatlari.
4. Siydikning umumiy xususiyatlari, uni yoshga bog‘liqligi.
5. Siydikning kimyoviy tarkibi.
6. Patologik siydikning tarkibiy qismlari.
Laboratoriya ishi: test tayoqchalar yordamida siydikning meyoriy va patologik komponentlarini aniqlash.
TMI:
Peshob tahlili, uni siydik-tosh kasalliklarni kelib chiqishidagi o‘rni.
Buyraklarni kalsiy, fosfor va bikarbonat almashinuvidagi axamiyati
2. Buyrakni energiya bilan ta’minlanishining asosiy yo‘llari.
|
4
|
14
|
13-18 may 2021 yil
|
Markaziy va periferik asab tizimi biokimyosi.
Asab tizimining o‘ziga xosligi.
Bosh miya va periferik asab tizimi tarkibi.
Nerv xujayralarida metabolizm jarayonlari.
Asab tizimi oqsillari. markaziy asab tizimi va xujayra membranalari lipidlari.
Bosh miyada energiya almashinuvi.
Neyronlarning biokimyoviy jihatdan o‘ziga xosligi va neyrogliyalarga ta’siri.
Asab tizimi funksional biokimyosi: sinapslar orqali o‘tkazilish, mediatorlar.
Sensor tizimlar biokimyosi.
Amaliy ish: atsetilxolin miqdori va atsetilxolinesteraza fermenti faolligini aniqlash (videorolik).
TMI:
Sensor tizimlar faoliyatining biokimyoviy asoslari.
Ta’m bilishning biokimyoviy asoslari.
|
4
|
|
|
IV- III-SEMESTR BO‘YICHA TALABALAR BILIMINING ORALIQ VA YAKUNIY NAZORATI.
|
|
|
|
Jami
|
54
|
Eslatma: kursiv – laboratoriya mashg‘uloti va talabaning mustaqil ishi.
Kafedra mudiri, dots. Z.A.Nurova
O’quv ishlari bo’yicha
javobgar, ass. E.R.Bekmirzayev
Do'stlaringiz bilan baham: |
