Kafedrasi xudayarova xurshida abdunazarovna

developmental
 
(rivojlanishning 
xususiy 
kompetensiyasi). 

 
Erishgan yutuqlar portfolisi - 
assessment
. 

---


 
Namoyish portfolisi – 
showcase.
 
Rivojlantirish  portfolisi 
(developmental)  -
  shaxsiy  yutuqlar  va  kamchiliklar 
refleksiyasi uchun qo‘llaniladi. Bu bosqichda talaba va o‘qituvchi o‘rtasida o‘zaro 
aloqa, munosabat, ta’sir asosiy rol o‘ynaydi. 
Erishgan  yutuqlar  portfolisi  (
assessment
)  -  talabaning  fan  bo‘yicha  erishgan 
yutuqlari va bilimini aniq va to‘g‘ri baholash uchun xizmat qiladi. 
Namoyish  portfolisi  (
showcase
)  -  o‘quv  kursini  yakunida  yaratiladi  va 
talabaning olgan bilimlarini (tayyor kadr sifatida) potensial ish beruvchiga taqdim 
qilish  yoki  o‘qishni  davom  ettirishga  tavsiya  etish  maqsadida  tashkil  etiladi.  Bu 
turli ko‘rinishdagi 
Curriculum Vitae
 hisoblanadi. 
e-Portfolio  yuqorida  keltirilgan  uch  variantning  birgalikdagi  ko‘rinishida 
ham bo‘lishi mumkin. Bunda multimedia axborotlardan ham foydalaniladi. 
e-Portfolio talabaning o‘zlashtirishi va turli sohalardagi erishgan yutuqlari 
monitoringini yuritishning prinsipial yangi, refleksiyaga asoslangan vositasi bo‘lib, 
talaba bilimi natijalarini ball tizimida emas, balki sifat jihatdan baholash imkonini 
beradi.  e-Portfolioni  yaratish  uchun  maxsus  dasturlar  ishlab  chiqilgan,  masalan 
Angel
 qobig‘i. 
«On-line-portfolio» turli ko‘rinishda bo‘lishi mumkin. Masalan: 
-
 
kursning  umumiy  saytida  buning  uchun  maxsus  ajratilgan  bir  qancha 
hujjatlar va materiallarni yuklash orqali talaba tomonidan tuzilishi mumkin; 
-
 
talabaning shaxsiy veb-varag‘ini yaratish orqali tuzilishi va unga o‘quv kursi 
bo‘yicha o‘z tushunchalari asosidagi hisobotlar kiritilishi mumkin. 
Talaba portfoliosini baholash mezonlari 
Talaba  o‘z-o‘zini  baholashda  o‘z  faoliyatiga  tanqid  nuqtai  nazaridan  qarashi, 
nima  uchun  aynan  ushbu  bo‘lim  yoki  mavzularni  tanlaganligini  o‘zi  mantiqan 
bilishi,  bu  uning  ushbu  fan  bo‘yicha  umumiy  bilimida  qanday  rol  o‘ynashi 
mumkinligini ifoda  etishi kerak.  «Portfolio»  yaratishdagi  eng murakkab  masala  - 
taqdimotga loyiq materiallarni tanlash, ushbu materiallarga tushunarli tilda, ravon, 

---

mantiqan  mazmunga  boy  va  qisqa  izoh  yozish  hisoblanadi.  Materiallarni  to‘g‘ri 
tanlash,  ularga  izoh  yozish  hamda  uni  ob’ekiv  baholashda  quyidagi  savollardan 
foydalanish mumkin: 
Talaba faoliyati bo‘yicha savollar: 

 
Portfolioga material tanlashda siz qanday ishlarni amalga oshirdingiz? 

 
Nimaga erishdingiz, nimalarda qiynaldingiz? 

 
Portfolioda siz qiynalgan biror material bormi? 

 
Sizda portfolio yaratish bo‘yicha mos namuna bormi? 

 
Axborotlarni qanday tashkil qildingiz? 

 
Muammolarni qaytadan yorita olasizmi (topshiriqni yanada oddiyroq so‘zlar 
bilan)? 

 
Qaysi so‘zlar, iboralar bu erda ahamiyatlliroq bo‘ldi, nima uchun? 

 
Muammoni qayta yoritish qanchalik ratsional bo‘ldi? 

 
Bu masala, muammo qanday savollarni keltirib chiqarishi mumkin? 

 
Siz ushbu savollarga yaqinroq savollar tuza olasizmi? 

 
Ushbu  masalani  yoki  muammoni  hal  etishda  siz  uchun  nimalar  eng  qiyin 
kechdi? 

 
Ushbu  masalani,  muammoni  echish  bilan  siz  qanday  yangi  bilimlarga 
erishdingiz? 

 
Hayotda ushbu masala, muammogo o‘xshash holatlar bo‘lishi mumkinmi? 

 
Siz tavsiya etgan javob ushbu muammo echimining yagona yo‘limi? 

 
Guruhiy ishlashga qanday munosabat bildirasiz? 

 
Mashg‘ulotda sizga nimalar yoqadi, nimalar yoqmaydi? 

 
Ushbu masala sizning fan bo‘yicha bilimlaringizni yanada 
ortdirishda foydali bo‘ladimi? 

 
Ota-onalar yoki taqrizchilarga savollar bera olasizmi? 

 
«Portfolio»dan sizning birinchi taasurotingiz qanday? 
O‘qituvchi faoliyati bo‘yicha savollar: 

 
Talabaning  «portfolio»  materiallarini  taqdimot  qilishida  sizni  nimalar 
hayron qoldirdi, siz kutmagan holatlar bormi? 

---


 
O‘z ishingizdan faxrlanish hissi bormi? 

 
O‘z talabangizga kelajakda yordam berish uchun nimalar qilmoqchisiz? 

 
«Portfolio» materiali qanchalik aniq va mantiqan to‘g‘ri tashkil etilgan? 

 
«Talaba» o‘z portfoliosini qanchalik mustaqil yaratdi? 

 
«Portfolio»ni tuzishda sizdan tez-tez maslahat oldimi? 

 
«Portfolio»ni 
tuzishda 
o‘zi 
mustaqil 
qanday 
materiallar 
va 
texnologiyalardan foydalangan? 
Talaba  portfoliosini  taqrizchi  tomonidan  baholashda  yuqorida  keltirilgan 
savollardan asos sifatida foydalanish mumkin. 
Yuqorida ta’kidlanganidek,  talaba portfoliosini  yaratishning turli xil  yo‘llari 
va  usullari  mavjud.  U  albatta  ta’lim  yo‘nalishi  yoki  fanning  xususiyatiga  hamda 
portfolioning davomiyligiga (boshlanish va tugash vaqtiga) bog‘liq bo‘ladi. 
Eng  muhim  va  asosiy  maqsad,  talabani  o‘zining  shaxsiy  ishlarini,  yutuq  va 
kamchiliklarini o‘zi ob’ektiv tahlil qila olishga, imkoniyat va qobiliyatlarini ko‘ra 
olishga, qiyinchiliklarni engish va yanada yuqoriroq yutuqlarga erishish yo‘llarini 
mustaqil  aniqlay  olishga  o‘rgatishdan  iborat.  Bunday  holda  talabaning  o‘quv 
jarayondagi o‘z faoliyatiga mas’uliyati yanada ongli ravishda kechadi. Bu erda ota-
onalar  va  xolis  taqrizchilarning  faol  ishtirok  etishlari  juda  muhim  hisoblanadi. 
Natijada  talabaning  ma’lum  soha  bo‘yicha  ta’lim  olishdagi  ob’ektiv  rivojlanishi 
o‘qituvchiga ham, talabaning o‘ziga ham yaqqol namoyon bo‘ladi. Talabaning fan 
bo‘yicha  bilimini,  qobiliyatini,  intilishlarini  va  kelajakdagi  rejalarini  xolisona  va 
to‘g‘ri baholash sharoiti yaratiladi. Talabada o‘ziga ishonch yuzaga keladi.