Kafedrasi O'smirlarda namoyon bo'ladigan xavotirlanishning psixologik xususiyatlari mavzusida yozilgan

inaluvchilarni havotirlanish darajalari

Havotirlanish turi	Havotirlanish darajalari
	Me’yorda	Birmuncha oshgan	Yuqori	Juda yuqori	Hotirjam
Maktab bilan bog’lik havotirlanish	14%	14%	-	-	9%
O’z-o’zi baholash bilan bog’liq havotirlanish	36%	23%	-	-	9%
Shaxslararo munosabatlar bilan bog’liq havotirlanish	50%	42%	9%	-	-

Ushbu metodikadan olingan natijalarni tahlil qiladigan bo’lsak, guruh sinaluvchilarida quyidagicha ko’rsatkichlar namoyon bo’ldi. Nazorat guruhi sinaluvchilarida o’qish bilan bog’liq havotirlanish shkalasi bo’yicha 36% me’yorda, 23% birmuncha oshgan, 9% haddan tashqari hotirjam, maktab bilan bog’liq havotirlanish 14% me’yor, 14% birmuncha oshgan, 9% haddan tashqari hotirjam, shaxslararo munosabatlar bilan bog’liq havotirlanish 50% me’yorda, 42% birmuncha oshgan, 9% yuqori ko’rsatkichlar qayd etildi.

Nazorat guruhi sinaluvchilarida bunday ko’rsatkichlarni qayd etilishi eksperimental guruh o’smirlariga nisbatan havotirlanish darajasining pastligi, ularda ma’lum shaxslararo munosabatlarga kirishish, muloqat o’rnatish va o’zini o’zi namoyon eta olish imkoniyatlarini yuqoriligi bilan izohlanishi mumkin. Bunday natijalarning qayd etilishi ularning ota-onalarining har doim ruhan qo’llab quvvatlashlaridan, ularning imkoniyatlari va qobiliyatlariga ishonch bilan qarab, doim mustaqil harakat qilishlariga imkoniyat yaratib berishlaridan dalolat beradi. Ota-onalar bunday tarbiya turlaridan foydalanishlari o’smirlarning o’z kuchiga bo’lgan ishonchni ortishiga, yangi- yangi marralarni egallashida qiyinchiliklardan qo’rqmasliklari, o’z shaxslarini tasdiqlab “Men’’ larini yanada takomillashuvi va serqirra bo’lib borishiga zamin yaratadi. Ularda havotirlanish darajasi past bo’lganligi sababli ham ular turli xil yangi va qiyin vaziyatlarda o’zlarini boshqara oladilar, ruhiy muvozanatni saqlay oladilar va o’zlariga ishongan holda oldinga intiladilar. Chunki ularda muvaffaqiyatga intilish motivi ham kuchli bo’lib, havotirlanish va hissiy zo’riqishlarini еngib o’ta oladilar. Shuningdek ularda o’ziga o’zi tog’ri baho berish ko’nikmasi mavjud bo’lib, o’z “Menini, o’z imkoniyati va qobiliyatlarini anglay olish va namoyon eta olish yuqoridir.