Kafedrasi «Elektr injenering»

4-Amaliy mashg’ulot

Mavzu: O’zgarmas tak zanjirlarini taxlil qilish va hisoblash usullari.
Tok manbaining ikki ish rejimi

Amalda ikki tok manbai bilan elektr zanjirlari ko’p ishlatiladi. Bunda bitta manba generator sifatida, boshqasi Iste’molchi sifatida ishlatilishi ham mumkin.

Zanjirdagi tok.

B nuqtaning potentsiali

yoki

G nuqtaning potentsiali;

yoki


4.1 - rasm
Kirxgofning ikkinchi qonuni

Elektr zanjir bir necha EYuK manbalaridan va rezistorlardan tashkil topgan bo’lishi mumkin.

V va A nuqtalar orasidagi kuchlanishni quyidagicha aniqlash mumkin.

yoki

Bundan;

4.2 – rasm

Murakkab elektr zanjirlarini hisoblash.

Superpozitsiya yoki ustma – ust qo’yish usuli.

Bu usul ishlatilganda zanjirning har bir shaoxbchasidagi tok mustaqil ravishda ishlovchi manbalar hosil qilgan toklarning algebraik yig’indisi sifatida aniqlanadi. Masalan; 1.4-rasmda keltirilgan zanjirda bitta birinchi manba mavjud bo’lganda zanjirdagi tok quyidagicha aniqlanadi;

Zanjirda bitta ikkinchi manba mavjud bo’lganda zanjirning toki quyidagicha aniqlanadi.

Agar manbalarning EYuK lari bir xil yo’nalgan bo’lsa, zanjirdagi umumiy tok;

Agar manbalarning EYuK lari qarama-qarshi yo’nalgan bo’lsa, zanjirdagi umumiy tok.