K. Z. Homitov iqtisod fanlar doktori, dotsent

 
3)
risklarni loyiha qatnashchilari o‘rtasida taqsimlash;
 
4)
risklar uchun moliyaviy zahiralar ajratish;
 
5)
qo‘shimcha ma’lumotlar va axborotlarga ega bo‘lish.
 
Risklarni diversifikatsiyalash
- bir-biriga bog‘liq bo‘lmagan turli xil 
faoliyatlar o‘rtasida risklarni taqsimlash hisoblanadi. Diversifikatsiya turli xil 
faoliyatlar o‘rtasida investitsiyalarni taqsimlash asosida riskning bir qismidan 
qutulish imkonini beradi (investitsiya portfelini shakllantirish). 
Investitsiya portfelini shakllantirishda risklarni taqsimlashning quyidagi 
shakllari mavjud: 
1)
tovar va xizmatlar, faoliyat turlari bo‘yicha diversifikatsiyalash;
 
2)
iste’molchilarni diversifikatsiyalash;
 
3)
mol yetkazib beruvchilarni diversifikatsiyalash;
 
4)
loyiha qatnashchilarni diversifikatsiyalash.
 
Risklarni loyiha qatnashchilari o‘rtasida taqsimlash moliyaviy reja va 
shartnoma hujjatlarini ishlab chiqish davomida amalga oshiriladi. Risklarni sifat 
va miqdor jihatdan taqsimlash mumkin. Risklarni sifat jihatdan taqsimlashda 
loyiha qatnashchilari ularga tegishli bo‘lgan u yoki bu risklarni ko‘paytirib yoki 
kamaytirgan holda qaror qabul qiladilar. Lekin bunda, masalan, investorlarga 
qanchalik yuqori risklar taqsimlanishi ko‘zda tutilsa, shunchalik ularni loyihaga 
jalb qilish qiyinroq bo‘ladi. 
Investitsiya loyihasi riski va u bilan bog‘liq yo‘qotishlar ehtimolini 
aniqlashning quyidagi bir necha usullari mavjud: 
1) 
Obyektiv usul,
bu loyihada bo‘lish ehtimoli bo‘lgan yo‘qotishlar va 
ularning davr oralig‘ining aniqligidir. 
Bu oraliqni aniqlash risk darajasini kamaytirishga yordam beradi. 
Yo‘qotishlar oralig‘i quyidagi formula bilan aniqlanadi: 
.
(7.2.1)