|
3.Mikrobiologik laboratoriyani va ish joyini jihozlanishi
Mikrobiologik laboratoriya xonalarida mikrobiologik tekshirish
uchun maxsus jihozlangan ish joyi bolishi lozim. Unda mikroskop bilan
ishlashga qulay bo‗lgan ma‘lum balandlikdagi laboratoriya stoli bo‗lishi
kerak. Stolning usti dezinfeksiya qilish uchun qulay, yonmaydigan
material bilan qoplangan bo‗lishi kerak. Xonalar elektr asboblari, gaz va
suv bilan ta‘minlangan bo‗lishi kerak. Ish joyi yoritgichli mikroskop,
bo‗yoqlar to‗plami va preparatlarni bo‗yaydigan reaktivlar, bakteriya
oladigan platinali qovuzloq, ilmoq, ilgak, igna, shpatel, paster va daraja-
langan tomizg‗ichlar, mo‗ychinak, surtmalarni tayyorlash va bo‗yashga
mo‗ljallangan vanna va xarilar vodoprovod suvi bilan tozalagich,
probirka uchun shtativ, ekish va preparat uchun ko‗prikchali kosacha,
qum soat, buyum oynasi va yopqich oyna, spirt yoki gazli alanga,
dezinfeksiyalovchi eritmali shisha idishlar (lizol, karbol kislota, sulema,
xloramin), paxta, flanel sochiq, shishaga chizadigan qalam va filtr
qog‗ozi bilan ta‘minlanadi (2-rasm).
20
2-rasm. Bakteriologik laboratoriyada ish joyi
Ish joyi saranjon-sarishta saqlanishi, ish stoli zararli materiallar
bilan ifloslanmasligi zarur. Laboratoriyada qopqoqli chelak bo‗lib, unga
ishlatib bo‗lingan materiallar tashlanadi. Kichkina asboblar (qisqichlar,
nishtar, qaychilar) ishlatib bo‗lingach sterilizatorga solinib qaynatiladi.
Ish tugagandan so‗ng talaba ish joyini yig‗ishtirib ish o‗rnini tartibga
keltirib qo‗yishi lozim.
Laboratoriyada har doim probirkalar, Petri kosachalari, Ru-
flakonlari yoki matratslari, ampulalar va boshqa narsalardan iborat
tajribaxona idishlari majmuasi ham mavjud bo‗lishi kerak.
Bundan tashqari mikrobiologiya laboratoriyasida ishlatiladigan bir
nechta uskunalar mavjud. Masalan: laboratoriya xonasidagi termostat-
vositasida mikroorganizmlarni o‗stirish uchun zarur bo‗lgan mo‗tadil
harorat nazorat qilib turiladi. Termostatlar (3-rasm) quruq havoli yoki
suvli bo‗ladi. Odatda ko‗pgina patogen va shartli-patogen –
mikroorganizmlarning rivojlanishi uchun eng qulay harorat 37
0
С dir.
21
3-rasm. Mikrobiologik maqsadlarda qo„llaniladigan asboblar: 1. Termostat;
2. Tarozilar; 3. Suv hammomi; 4. Quritish shkaflari.
Anaerostatlar (4-rasm) – mikroorganizmlarni anaerob o‗stirishda
ishlatiladigan uskunalar.
4-rasm. Anaerostat
Quritish sterilizatori (Paster pechi, quritish shkafi)—ikki qavatli
temir shkaf shaklida bo‗lib, asbestdan qilingan yoki shishasimon
teploizolyatsiya, elektroisitgich va haroratni nazorat qilib turuvchi
moslama–teploregulyator
bilan
ta‘minlangan.
U
160-200
0
С
Расм
.
Микробиологик мақсадларда қўлланиладиган асбоблар: 1-Термостстат; 2- Тарозилар;
3-
Сув ҳаммоми; 4- Қуритиш шкафлари.
4
3
2
1
Расм 1. Микробиологик мақсадларда қўлланиладиган асбоблар: 1. Термостат;
2.
Тарозилар; 3. Сув ҳаммоми; 4. Куритиш шкафлари.
22
temperaturada shisha, metall va chinni predmetlar va issiqqa chidamli
moddalar(talk, oq moy, ruh oksidini, shuningdek, mineral va o‗simlik
moylari, yog‗lar, lanolin, vazelin va mumlarni sterilizatsiya qilishga
mo‗ljallangan.
a
b
Расм . Замоновий автоклав: а- ташқий кўриниши; б- ишлаш принципи
5-rasm. Zamonaviy avtoklav: a-tashqi ko„rinish: b-ishlash printsipi
Bug‗ sterilizatorlari(avtoklavlar, Kox suv qaynatgichlari)—siqilgan
yoki oqma big‗ yordamida oziqali muhit, yara bog‗laydigan materiallar
(bint-doka), suv yuqori temperaturada o‗z xossalarini o‗zgartirmaydigan
ayrim dori-darmonlarni sterilizatsiya qilish, shuningdek tarkibida
yuqumli kasal qo‗zg‗atuvchisi mavjud bo‗lgan materiallarni zararsiz-
lantirishda qo‗llaniladi.
Filtrli sterilizatsiya asboblarida -isitishga chidamsiz moddalar(oqsil
preparatlari yoki mihitlar, ayrim antibiotiklar, vitaminlar va boshq.)ni
sterilizatsiya qilinadi.
Harorat nazorat qilib turiladigan suvli hammom–tindalizat-
siya(mayda sterilizatsiya) uchun zarurdir.
Xolodilnik va sovutgich xonalari–mikroorganizmlar ekmasi, oziqali
muhit, qon, vaksina, zardob va boshqa biologik aktiv moddalarni 4
0
С
dan 20
0
С temperaturada saqlash vazifasini bajaradi.
Sentrifuga–mikrob hujayralarini ajratish, dezintegratlarni fraksiya-
larga bo‗lish, biokimyoviy tadqiqotlar va hokazolarda qo‗llaniladi.
Registrator
Boshqaruv
tugmasi
Bosimni boshqaruvchi
Saqlovchi klapan
Atmosferaga chiqarish
Palatadan
chiqariladigan par
Eshik
prokladka
Bo‗shatuvchi
Par yetkazib
beruvchining
klapani
Haroratni o‗l-
chovchi lampa
Par kurtkasi
Par yetkazib
beruvchi
Kondensatni
sarflanishi
Qopqon
Par
qop-
qon
Kurtkadagi par Kurtkadan palataga
o‗tuvchi par
Elak
Kurtka qayta
kondensatsiyasi
23
Do'stlaringiz bilan baham: |
