К. P. Abduraxmanov, V. S. Xamidov, M. F. Raxmatullaeva Ma’ruza rejasi

ЭЛЕКТРОДИНАМИКА

6 – ma’ruza
FIZIKA KAFEDRASI
2019
Optika

К.P.Abduraxmanov, V.S.Xamidov, M.F.Raxmatullaeva

Ma’ruza rejasi

• Yorug‘likning elektromagnit to‘lqin nazariyasi.
• Yorug‘lik to‘lqinlarining fazoviy va vaqt bo‘icha kogerentligi.
• Kogerent yorug‘lik to‘lqinlarini olish usullari.
• Interferensiya hodisasi.
• Teng qalinliklarning interferensiya sohalari.
• Nyuton xalqalari.
• Interferensiya hodisasining texnikada qo‘llqanilishi.

Yorug’likning korpuskulyar-to‘lqin dualizmi

Isaak Nyuton

Xristian Gyuygens

Yorug‘lik-to‘lqin
Yorug‘lik-zarrachalar oqimi

Maksvellning yorug‘lik to‘g‘risidagi elektromagnit to‘lqin nazariyasi

Yorug‘lik – quyidagi tenglama bilan ifodanadigan elektromagnit to‘lqindir.
Yorug‘lik tezligi vakuumdagi elektromagnit to‘lqinga o‘xshash (ε = μ = 1) ga teng
Shaffof muhitlarda yorug‘lik tezligi kamayadi
ESLATMA
Optikada yorug‘lik deganda faqat ko‘rinadigan nurlarni emas, balki unga yondoshadigan keng diapozondagi elektromagnit nurlanish spektri – (IQ) infraqizil va (UB) ultrabinafsha spektrlari tushuniladi. Ko‘rinadigan yorug‘lik nurlari elektromagnit to‘lqinlar spektrining 400 nm dan 780 nm gacha diapozonida yotadi.
Gyuygens prinspi:
bu prinsipga asosan, to’lqin harakati yetib borgan har bir nuqta ikkilamchi to’lqinlar manbaiga aylanadi, bu to’lqinlarni o’rab oluvchi egri chiziq keying momentdagi to’lqinlar fronti holatini belgilaydi.
Gyuygens – Frenel prinspi:
To’lqin fronti sirtida yotgan barcha ikkilamchi manba’lar bir biriga nisbatan kogerentdir. Fazoning istalgan nuqtasidagi to’lqinlar amplituda va fazasi – bu ikkilamchi manbalar nurlagan to’lqinlar interferensiyasi natijasidir.