K o m m u t a t s I ya t I z I m L a r I

 
 
 
FKB 
XQ 
chiqishi 
XQ 
kirishi 
XQ 
chiqishi 
XQ 
chiqishi 
XQ 
chiqishi 
 3 
2 1 
2 1 
..
22 
2 1 
2 1 
..
..
23 
2 1 
2 1 
..
..
 3 
2 1 
2 1 
..
17 
2 1 
2 1 
..
..
23 
2 1 
2 1 
..
..
22 
2 1 
2 1 
..
..
17 
2 1 
2 1 
..
..
1 
2 
N 
Т
1 
Т
2 

---

159 
amalga oshirish talab qilinadigan vaqt oralig‘i kelmagunga qadar 
saqlanadi.
Vaqt kommutatsiyasi zvenolarida to‘la imkonli ta’minlanadi deb faraz 
qilib (ya’ni barcha kiruvchi kanallar barcha chiquvchi kanallar bilan 
ulanishi mumkin), fazoviy kommutatsiya zvenosida ulanish o‘rnatilishida 
ixtiyoriy vaqt oralig‘ini ishlatish mumkin. Fazoviy kommutatsiya zvenosi 
funksional ma’noda har bir ichki vaqt oralig‘i uchun bir martadan 
takrorlangandek bo‘ladi (nusxalanadi). Bu 5.40- rasmda keltirilgan V - F - 
V sxemaning ehtimollik grafigini ko‘rsatadi. 
5.40- rasm. V - F - V kommutatsiya sxemaning ehtimollik grafi 
V - F - V kommutatsiya sxemaning muhim xususiyati shundaki, unda 
fazoviy kommutatsiya zvenosi KVA li tashqi traktlardan bog‘liq 
bo‘lmagan holda bo‘linish bilan ishlaydi. Umuman olganda vaqt oraliqlari 
soni L fazoviy kommutatsiya zvenosi, vaqt oraliqlari soni S bilan mos 
kelishi kerak emas (KVA li tashqi traktlar). 
Agar 
fazoviy 
kommutatsiya 
zvenosi 
blokirovkalanmaydigan 
kommutatsiya sxema bo‘lsa, unda F - V - F sxemasida blokirovka quyidagi 
hollarda yuz berishi mumkin: fazoviy kommutatsiya zvenosida bo‘sh ichki 
vaqt oraliqlari mavjud emas, bu oraliqda vaqt kommutatsiyasining 
kiruvchi zvenosidan boruvchi oraliq bog‘lovchi liniya va vaqt 
kommutatsiyasining chiquvchi zvenosiga bir vaqtning o‘zida bo‘shdir. 
Ravshanki, agar fazoviy kommutatsiya vaqt oraliqlarining L soni etarli 
darajada katta olinsa, blokirovkalash ehtimolligi minimal bo‘ladi. 
Haqiqatda, agar L=2C- 1 bo‘lsa, uch zvenoli fazoviy KS bilan to‘g‘ri 
o‘xshashlikni o‘tkazib, F - V - F sxemani blokirokalamaydigan deb 
hisoblasa bo‘ladi. Alohida zvenolari (V - F - V) blokirovkalamaydigan KS 
V - F - V uchun blokirovkalash ehtimolligining umumiy ifodasi 
quyidagicha bo‘ladi: 
1 
l 
P
i 
P
i 
P
P
2 

---

160 
B = [1- q
1
2
]
l 
, bu erda: q = 1- p
1
= 1- p/α
bu erda, α- vaqt bo‘yicha kengaytirish koeffitsienti, (l/c), L- fazoviy 
kommutatsiya zvenosi ishining vaqt oraliqlari soni. 
V - F - V kommutatsiyasini amalga oshirish murakkabligini quyidagi 
ifoda yordamida hisoblash mumkin. Murakkablik: = N
2
– (NLlog
2
N + 2 
Nr8 +2 NL lop
2
C)/100. 
Agar KS ning ikkala tuzilmasini solishtirilsa, V - F - Vda vaqt 
konsentratsiyasi (zichlashtirish) F - V - F da esa fazoviy konsentratsiya 
ishlatiladi. Vaqt bo‘yicha kengaytirish fazoviyga nisbatan arzon 
bo‘lganligi uchun KS kanallari yuqori darajada ishlatilganda V - F - V 
sxema F - V - F sxemaga nisbatan arzonroqdir. 
V - F - V kanallar ishlatishning katta qiymatlariga ega. Kichik 
sig‘imdagi KS uchun F - V - F turidagi KS, katta yuklanishga ega katta 
sig‘imdagi stansiya uchun esa V - F - V tuzilmasini ishlatish zarurligi ayon 
bo‘lib qoladi.