К. М. Рафиков – Ўзбекистон касаба уюшмалари Федерацияси раиси

“рейганомика”
ва 
“тэтчеризм”
номини олган 
иқтисодий сиёсатида ўз ифодасини топди. 
Иқтисодий назарияда бу янги либерал йўналишнинг энг машҳур 
коцепцияси 
монетаризм 
номини олди. Ушбу оқим вакиллари, биринчи 
навбатда Нобель мукофотининг лауреати М.Фридман, муомалага 
“ишсизликнинг табиий даражаси”
ни киритди. Улар меҳнатга лаёқатли 
аҳолининг иш билан тўлиқ бандлиги ва ишсизликинг мажбурий хусусиятга 
эга эканлигини инкор қилади. Монетарчиларнинг “ишсизликнинг табиий 
даражаси” иқтисодий ўсиш суръатлари билан боғлиқ бўлмаган, табиий 
сабабларга (ходимларнинг қўнимсизлиги, меҳнат миграцияси, демографик 
омиллар) кўра, объектив жиҳатдан таркиб топадиган, нисбатан узоқ вақт 
давомида 5-6% ни ташкил этадиган ишсизликдир. 

---

371 
Ушбу концепция тарафдорлари иш билан бандликни тартибга солиш 
учун меҳнат ресурсларининг таклифини қисман ва вақтинча иш билан 
бандлик, ходимларни пенсияга муддатидан олдин чиқариш, ташқи меҳнат 
миграциясини чеклаш орқали камайтиришни таклиф этади. 
Меҳнат 
бозорининг 
моҳияти 
унинг 
субъектлари 
ўзаро 
муносабатларида муфассалроқ намоён бўлади (12.1-расм). 
 
 
 
12.1-расм.
Меҳнат бозори субъектларнинг ўзаро муносабатлари 
Меҳнат бозорининг барча субъектлари рақобат шароитида бир-
бирлари билан ўзаро муносабатда бўлади. Меҳнат бозоридаги рақобат унинг 
конъюнктурасини белгилайди. 
Меҳнат бозорининг конъюнктураси
бошқа бозорлардаги каби икки турли бўлади (12.2-расм): 
1. 
Мувозанатсиз конъюнктурали меҳнат бозори
. У ҳам икки турли 
бўлади: 
–
меҳнатнинг камомадлиги
. Бунда меҳнат бозорида меҳнат 
ресурслари етишмайди; 
–