K. J. Matkarimov b. J. Mahmudov a. A. Norqulov avtomobillarda ishlatiladigan ashyolar

Moy tarkibidagi mexanik aralashmalar va suvning miqdori. 
Maxsus qo‘shilmalar qo‘shilmagan moy tarkibida mexanik ara-
lashmalar bo‘lmasligi kerak, maxsus qo‘shilmalar qo‘shilgan moy-
lar tarkibida esa massasi bo‘yicha 0,15 foizdan oshmasligi lozim. 
Bunda mexanik aralashmalar ishqalanib ishlovchi detallar sirti-
ga abraziv ta’sir ko‘rsatmasligi kerak. Motor moyi tarkibida suv 
bo‘lmasligi zarur. Tarkibida juda oz miqdorda suv bo‘lganida ham, 
moyda mayda ko‘pik va emulsiya paydo bo‘ladi va bu detallar sir-
tidagi moy pardasining mustahkamligini yomonlashtiradi. 
5. 1. 8. Motor moylarining markalanishi
Motor moylarini dvigatel turi va aniq ish sharoitidan kelib 
chiqqan holda to‘g‘ri tanlash 17479. 1–85­ sonli Davlat standarti 
asosida amalga oshiriladi. Bu standarga ko‘ra, motor moylari yoz-
gi, qishki va barcha mavsumlarga mo‘ljallangan turlarga bo‘linadi. 
Shuningdek, moylar kinematik qovushoqligi (5. 1- jadval) hamda 
ishlatilish sharoiti va ekspluatatsion xossalari darajasiga ko‘ra klass 
va guruhlarga ajratiladi. 
Motor moylarining qishki va yozgi markalari qovushoqligiga 
ko‘ra yetti klassga (6, 8, 10, 12, 14, 16 va 20 mm
2
/s), barcha mav-
sumlarda ishlatishga mo‘ljallangan moylar esa to‘rt klassga ajrati-
ladi va ularning qovushoqlik indeksi 125 dan kam bo‘lmaydi. 

---

124
5. 1- jadval